Εάν διαβάζετε το άρθρο αυτό, πιθανά σας έχει «προβληματίσει» η απότομη αύξηση του βάρους και το αίσθημα του «πρηξίματος» μετά από hangover. Γιατί όμως συμβαίνει αυτό; Η εύκολη απάντηση λέει πως η κατανάλωση αλκοόλ προκαλεί κατακράτηση. Δηλαδή, συσσώρευση υγρών στο σώμα. Στην πραγματικότητα όμως η εξήγηση είναι πολύπλοκη και εντοπίζεται στους μηχανισμούς εξισορρόπησης των υγρών στο ανθρώπινο σώμα.
Πώς ρυθμίζεται η ισορροπία των υγρών στον οργανισμό;
Περίπου το 80% του ανθρώπινου οργανισμού αποτελείται από νερό μέσα στο οποίο βρίσκονται διαλυμένα ένα σύνολο από συστατικά. Η απόλυτη ισορροπία υγρών και ουσιών, είναι πολύ μεγάλης σημασίας καθώς επηρεάζει παραμέτρους όπως η αρτηριακή πίεση. Το δύσκολο ρόλο της αποβολής ή κατακράτησης του νερού στο σώμα αναλαμβάνουν τα νεφρά. Η λειτουργία αυτών καθορίζεται από ένα σύνολο διατροφικών, ορμονικών και άλλων παραγόντων.
Πώς το αλκοόλ επηρεάζει τη νεφρική λειτουργία;
Η κατανάλωση αλκοόλ αυξάνει την αποβολή υγρών από το σώμα, παρά την κοινή αντίληψη για το αντίθετο. Ακόμα και ένα ποτήρι από το αγαπημένο σας ποτό μειώνει άμεσα τα επίπεδα της Αντιδιουρητικής Ορμόνης. Η τελευταία είναι υπεύθυνη για τη «διατήρηση» των υγρών του σώματος προκειμένου να αποφευχθεί η αφυδάτωση. Μείωση της δραστηριότητας της Αντιδιουρητικής Ορμόνης έχει σαν αποτέλεσμα την αυξημένη διούρηση μέσω των νεφρών, την απώλεια υγρών και την αύξηση της συγκέντρωσης στο σώμα των συστατικών, όπως το νάτριο.
Γιατί αισθάνεστε «φουσκωμένοι» μετά το hangover;
Αφού λοιπόν το αλκοόλ δεν προκαλεί κατακράτηση αλλά αφυδάτωση, γιατί αισθάνεστε φουσκωμένοι μετά το hangover; Η απάντηση κρύβεται στο γεγονός πως μπορεί η διούρηση να αυξάνεται, το σώμα όμως φροντίζει να προφυλάσσει σημαντική ποσότητα νερού. Όπως όμως αναφέρθηκε νωρίτερα, η υψηλή συγκέντρωση συστατικών όπως το νάτριο διαταράσσει την ισορροπία των υγρών ανάμεσα στα διάφορα μέρη του σώματος. Πρακτικά, το νερό συγκεντρώνεται στα δάκτυλα, τα πόδια ή το στομάχι δημιουργώντας το αίσθημα του «φουσκώματος». Επιπλέον, μην ξεχνάτε πως το αλκοόλ, αλλά και τα «μεταμεσονύχτια» σουβλάκια, περιέχουν θερμίδες οι οποίες επηρεάζουν αμέσως το σωματικό βάρος.
Το αλκοόλ παίζει καθοριστικό ρόλο στην ισορροπία των υγρών στο σώμα. Φροντίστε για την σωστή ενυδάτωση του οργανισμού, τόσο κατά τη διάρκεια κατανάλωσης αλκοολούχων ποτών, όσο και την επόμενη ημέρα.
Οι παραπάνω πληροφορίες αφορούν την περιστασιακή κατανάλωση αλκοόλ σε υγιή άτομα και δεν αναφέρονται σε περιστατικά χρόνιας κατανάλωσης αλκοόλ και σχετικών με αυτό επιπλοκών.
Ήβη Παπαϊωάννου, MS, RDN
Διαιτολόγος, Διατροφολόγος
Μέλος της Ακαδημίας Διατροφής και Διαιτολογίας, ΗΠΑ
Βιβλιογραφία:
MURRAY EPSTEIN. Alcohol’s Impact on Kidney Function. ALCOHOL HEALTH & RESEARCH WORLD. VOL. 21, NO. 1, 1997.
