Τη ριζική αλλαγή φιλοσοφίας στην κρατική πολιτική για τα άτομα με αναπηρία και τη μετάβαση από το «ιατρικοκεντρικό» στο «κοινωνικό» μοντέλο προβλέπει το σχέδιο νόμου του υπουργείου Επικρατείας που παρουσιάστηκε, σε εκδήλωση που συνδιοργάνωσαν ο υπουργός Επικρατείας Χριστόφορος Βερναρδάκης και η ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Κωνσταντίνα Κούνεβα, με θέμα «Η Σύμβαση του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία: Από τη θεωρία στην πράξη». Στο πλαίσιο της εκδήλωσης παρουσιάστηκαν οι βασικές διατάξεις του σχεδίου νόμου που προωθεί η κυβέρνηση και θα επιτρέψει την πληρέστερη εφαρμογή της Σύμβασης του ΟΗΕ.
Ανοίγοντας την εκδήλωση, ο υπουργός Επικρατείας Χριστόφορος Βερναρδάκης ανέφερε μεταξύ άλλων ότι η ισότητα πρέπει να αποτελέσει ιδεολογικό πυρήνα κάθε πεδίου της κυβερνητικής πολιτικής, φέρνοντας στο προσκήνιο τους εκτός των τειχών: τους ανάπηρους, τους νέους, τους μετανάστες. Ο υπουργός Επικρατείας επεσήμανε ότι από την κύρωση της Σύμβασης του ΟΗΕ και μετά έγιναν ελάχιστα και γι’ αυτό κρίθηκε αναγκαίο ένας νέος εφαρμοστικός νόμος- πλαίσιο.
Η κα Αρίστη Δαρειωτάκη, νομικός και ειδική σύμβουλος του υπουργού Επικρατείας Χριστόφορου Βερναρδάκη, παρουσίασε το περίγραμμα του νομοσχεδίου που καταρτίζει το υπουργείο Επικρατείας το οποίο θεσπίζει ένα γενικό πλαίσιο αρχών με βάση δύο παραμέτρους: την αντικειμενικά οριζόντια εμβέλεια του φαινομένου της αναπηρίας, η οποία εκτείνεται στο σύνολο των τομέων δημόσιας πολιτικής και την επίσημη αλλαγή υποδείγματος στην εννοιολογική αντιμετώπιση της αναπηρίας που η Διεθνής Σύμβαση εισάγει, τη μετάβαση δηλαδή από την ιατρική αντίληψη της αναπηρίας στην κοινωνική θεώρησή της. Βασικές διατάξεις του σχεδίου νόμου, μεταξύ άλλων, προβλέπουν τα εξής:
- Την επέκταση της αρχής της ίσης μεταχείρισης και την απαγόρευση διακρίσεων στη βάση της αναπηρίας σε τομείς πέρα από την απασχόληση και την εργασία: εκπαίδευση, πρόσβαση σε αγαθά και υπηρεσίες, κοινωνικές παροχές, υγειονομική περίθαλψη είναι ενδεικτικοί τομείς πρόβλεψης ισότιμης μεταχείρισης, ισότιμης άσκησης δικαιωμάτων και αποχής από κάθε βλαπτική ενέργεια ή πρακτική.
- Την υποχρέωση σχεδιασμού προϊόντων, προγραμμάτων και υπηρεσιών στη βάση του σχεδιασμού για όλους.
- Την υποχρέωση κράτους και ιδιωτικού τομέα να παίρνουν μέτρα για την διασφάλισης της προσβασιμότητας των ΑμεΑ στο φυσικό και δομημένο περιβάλλον και στις υπηρεσίες, συμβατικές και ηλεκτρονικές.
- Την υποχρέωση της κρατικών αρχών και των διοικητικών οργάνων να παρέχουν στα ΑμεΑ πρόσφορα μέσα και πρόσβασης στην πληροφόρησης.
- Την εκπαίδευση και κατάρτιση των στελεχών και υπαλλήλων της δημόσιας διοίκησης σε θέματα δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία.
- Την υποχρέωση κυβερνήσεων και βουλής ώστε στην έκθεση ανάλυσης των συνεπειών κάθε σχεδίου νόμου, προσθήκης ή τροπολογίας να περιλαμβάνεται ειδική ενότητα τεκμηρίωσης της συμβατότητας των προτεινόμενων ρυθμίσεων με τη Διεθνή Σύμβαση του ΟΗΕ γα τα δικαιώματα των ΑμεΑ και αναλύονται οι συνέπειες που η ρύθμιση επιφέρει.
- Τη παραγωγή και παροχή αξιόπιστων, έγκυρων και ποιοτικών στατιστικών και ερευνητικών δεδομένων για τα άτομα με αναπηρία, ώστε οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής να είναι σε θέση να λαμβάνουν τεκμηριωμένες αποφάσεις.
- Την συνεργασία και η ενεργητική συμμετοχή των οργανώσεων των πολιτών με αναπηρία στην παρακολούθηση της σύμβασης και στη διαδικασία λήψης αποφάσεων.
- Τη συγκρότηση δομής που θα αποτελεί σημείο επαφής και συντονιστικό μηχανισμό, θα εκπονήσει Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τα άτομα με αναπηρία, θα συντονίζει τα συναρμόδια Υπουργεία στις τομεακές τους πολιτικές για την αναπηρία. Προς το παρόν αξιολογούνται οι επιλογές ανάμεσα στην ίδρυση Γενικής Γραμματείας ή μιας διαφορετικής ευέλικτης δομής επιτελικών αρμοδιοτήτων.
- Είμαστε επίσης σε συνεργασία με το Συνήγορο του πολίτη, που ως συνταγματικά κατοχυρωμένη ανεξάρτητη αρχή θα συμμετάσχει στην παρακολούθηση, προαγωγή και προστασία της εφαρμογής της Σύμβασης.
