Μόνο με έγγραφη συναίνεση της μητέρας θα δίδεται υποκατάστατο μητρικού γάλακτος στα νεογνά

28-07-2017

Κατεπείγουσα εγκύκλιο για την εφαρμογή της κοινής Απόφασης του Υπουργού και του Αναπληρωτή Υπουργού Υγείας και του Υπουργού Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων περί καθιέρωσης έγγραφης συναίνεσης της μητέρας για τη χορήγηση υποκατάστατου μητρικού γάλακτος στα νεογνά εντός των νοσοκομείων και μαιευτηρίων, απέστειλε το υπουργείο Υγείας στους εμπλεκόμενους φορείς. Σύμφωνα με την εγκύκλιο:

Α) η χορήγηση υποκατάστατου μητρικού γάλακτος (ΥΜΓ) στα νεογνά εντός των Δημόσιων, Πανεπιστημιακών Νοσοκομείων, Ιδιωτικών Κλινικών της χώρας και λοιπών Νοσοκομείων που επιδιώκουν δημόσιο ή και κοινωφελή σκοπό, επιτρέπεται για αποδεκτούς ιατρικούς λόγους ή κατόπιν έγγραφης συναίνεσης της μητέρας.

Στους αποδεκτούς ιατρικούς λόγους περιλαμβάνονται η   προωρότητα -και αδυναμία χορήγησης μητρικού γάλακτος-, η σοβαρή νεογνική υπογλυκαιμία, η διαταραχή του μεταβολισμού, το νεογνό με σημαντική αφυδάτωση, η σοβαρή ασθένεια της μητέρας, η λήψη φαρμάκων της μητέρας, η μητέρα θετική για HIV, καθώς και τυχόν άλλος αποδεκτός ιατρικός λόγος που βεβαιώνεται από την/τον ιατρό.

Προκειμένου να χορηγηθεί ΥΜΓ συμπληρώνεται ειδικό έντυπο το οποίο φυλάσσεται στον ιατρικό φάκελο του νεογνού και της μητέρας και αποτελεί μέρος του τηρούμενου ιατρικού αρχείου. Σημειώνεται ότι καθώς η νεογνική περίοδος είναι η περίοδος από τη γέννηση μέχρι την 28η ημέρα, η Απόφαση εφαρμόζεται τόσο αμέσως μετά τη γέννηση του νεογνού όσο και στην περίπτωση εισαγωγής και νοσηλείας του κατά τη διάρκεια της νεογνικής περιόδου. Σε περίπτωση γέννησης διδύμων και γενικότερα πολυδύμων νεογνών τα σχετικά έντυπα συμπληρώνονται και υπογράφονται για κάθε νεογνό ξεχωριστά.

Β) Της έγγραφης συναίνεσης προηγείται ενημέρωση της μητέρας σχετικά με τα οφέλη του μητρικού θηλασμού για την υγεία και την ανάπτυξη του βρέφους, για την υγεία της ίδιας, καθώς για και τους ενδεχόμενους κινδύνους που συνεπάγεται η λανθασμένη χρήση των υποκαταστάτων μητρικού γάλακτος.

Ενδεικτικά παραδείγματα περιπτώσεων ενημέρωσης και λήψης συναίνεσης για τη χορήγηση ΥΜΓ έχουν ως εξής:

 1) Χορήγηση μετά από επιθυμία της μητέρας. Στην περίπτωση αυτή η/ο παιδίατρος ή η/ο μαία/μαιευτής ενημερώνουν αναλυτικά τη μητέρα για τα πλεονεκτήματα και τις ευεργετικές επιδράσεις του μητρικού θηλασμού στην υγεία και ανάπτυξη του μωρού, στην υγεία της  μητέρας, καθώς και για τους ενδεχόμενους κινδύνους που συνεπάγεται η λανθασμένη χρήση των υποκαταστάτων μητρικού γάλακτος. Μετά από την παραπάνω ενημέρωση, και στην περίπτωση που η μητέρα επιθυμεί τη χορήγηση ΥΜΓ, υπογράφεται το έντυπο από τη μητέρα και την/τον επαγγελματία υγείας που διενέργησε την ενημέρωση.

2) Χορήγηση λόγω αποδεκτού ιατρικού λόγου. Στην περίπτωση αυτή η/ο παιδίατρος συμπληρώνει και υπογράφει το έντυπο, ενημερώνει τη μητέρα για την ανάγκη χορήγησης υποκατάστατου μητρικού γάλακτος,  και συμπληρώνει και υπογράφει από κοινού με τη μητέρα συμπληρωματικό έντυπο.

3) Χορήγηση σε περίπτωση εισαγωγής στο νοσοκομείο κατά τη διάρκεια της νεογνικής περιόδου. Στην περίπτωση νοσηλείας νεογνού συνεπεία εισαγωγής στο νοσοκομείο, πέραν των παραπάνω 2 περιπτώσεων (χορήγηση λόγω επιθυμίας της μητέρας ή λόγω αποδεκτού ιατρικού λόγου), υπάρχει η περίπτωση το εισαχθέν νεογνό να μη θηλάζει αποκλειστικά ή να σιτίζεται αποκλειστικά με ΥΜΓ. Στην περίπτωση αυτή η/ο παιδίατρος συμπληρώνει κατάλληλα το έντυπο.

Σημειώνεται ότι σε κάθε περίπτωση χορήγησης ΥΜΓ ιδιαίτερη μέριμνα πρέπει να δοθεί για την ενημέρωση της μητέρας αναφορικά με την ορθή παρασκευή και χορήγηση του ΥΜΓ.