Η ρεσβερατρόλη αποτελεί μία από τις 1600 θρεπτικές ουσίες που περιέχουν τα σταφύλια. Η ρεσβερατρόλη όμως έχει τραβήξει την προσοχή, καθώς σε εκείνη αποδίδονται στο μεγαλύτερο μέρος τους, οι καρδιοπροστατευτικές ιδιότητες των σταφυλιών.
Το Γαλλικό Παράδοξο
Το ενδιαφέρον γύρο από τη ρεσβερατρόλη, ξεκίνησε στις αρχές του 1990. Τότε, και με το “λίπος” να βρίσκεται στο επίκεντρο της ανθυγιεινής διατροφής, παρατηρήθηκε πως οι Γάλλοι έχουν μικρότερες πιθανότητες εμφάνισης νοσημάτων της καρδιάς. Το παράδοξο της υπόθεσης ήταν πως στη Γαλλία η κατανάλωση ολόπαχων γαλακτοκομικών, όπως τα παραδοσιακά κατσικίσια τυριά, παρουσιάζεται ιδιαιτέρως αυξημένη. Το διατροφικό “μυστικό” της μακροζωίας των Γάλλων φάνηκε πως κρύβεται στην συχνή, μέτρια κατανάλωση κρασιού (1 με 2 ποτήρια αρκετές ημέρες την εβδομάδα). Έκτοτε άρχισε η έρευνα για τα θρεπτικά συστατικά του κρασιού με την προστατευτική δράση.
Η δράση της ρεσβερατρόλης
Αφού αποκλείστικε το αλκοόλ, οι χημικές αναλύσεις ανέδειξαν τη ρεσβερατρόλη στην κορυφή των διατροφικών συστατικών των σταφυλιών. Η πολύτιμη ουσία ανήκει σε μία όμάδα ουσιών με το όνομα πολυφαινόλες. Σήμερα είναι γνωστή η προστασία που προσφέρουν οι πολυφαινόλες έναντι του οξειδωτικού στρες. Το οξειδωτικό στρες των κυττάρων εντείνουν καθημερινές συνήεθειες όπως το αλκοόλ, το κάπνισμα, η διατροφή, ακόμα και το άγχος. Τελικά, αυτό αποτελεί την κυρφή αιτία πολλών ασθενειών, για τις οποίες και έχει μελετηθεί η δράση της ρεσβερατρόλης:
- Νοσήματα καρδιάς και αγγείων.
- Εκφυλιστικές παθήσεις του νευρικού συστήματος και του εγκεφάλου.
- Δημιουργία καρκινικών κυττάρων.
- Μεταβολικό σύνδρομο (συνδυασμός αρτηριακής πίεσης, χοληστερόλης, ζαχάρου, επιπλέον κιλων).
- Ωχρή κηλίδα.
Μέχρι τις μέρες μας, ο μεγαλύτερος όγκος ερευνητικών δεδομένων συγκεντρώνεται γύρω από την αντιοξειδωτική δράση της ρεσβερατρόλης, καθώς και τα καρδιοπροστατευτικά της ωφέλη. Πώς όμως ο οίνος “ευφραίνει καρδίαν”; Η ρεσβερατρόλη, σε συνδυασμό με τις λοιπές πολυφαινόλες των σταφυλιών, μειώνει τις φλεγμονές στα αγγεία, αυξάνει την ελαστικότητά τους και επιτρέπει την καλύτερη κυκλοφορία του αίματος.
Ρεσβερατρόλη από τα σταφύλια ή το κρασί;
Τη ρεσβερατρόλη μπορείτε να την εξασφαλίσετε από τα φιστίκια, τα φρούτα της οικογένειας των μούρων και από τα σταφύλια ή τα προϊόντα αυτών. Συγκεντρώνεται κυρίως στη φλούδα των σταφυλιών, και τα προστατεύει τον καρπό από τον ήλιο και άλλους επιβλαβείς παράγοντες. Πλουσιότερη ποικιλία θεωρείται το Μοσχάτο, με την περιεκτικότητα του φρούτου να επηρρεάζεται από το μικροκλίμα της περιοχής ανάπτυξης. Εκτός από τα σταφύλια, η ρεσβερατρόλη περιέχεται στο χυμό, αλλά και στο κρασί. Μάλιστα, επειδή το κόκκινο κρασί επεξεργάζεται μαζί με τη φλούδα, θεωρείται πλουσιότερο στην ουσία από το άσπρο. Ενδεικτικά, ένα φλυτζάνι σταφύλια (160 γραμμάρια) περιέχει 0,24 έως 1,25 μικρογραμμάρια ρεσβερατρόλης, ενώ ένα ποτήρι κόκκινο κρασι (200mL) περίπου 0,2 έως 0,5 μικρογραμάρια. Τέρμα λοιπόν οι δικαιλογίες πως το κρασί προστατεύει την καρδιά, καθώς και τα σταφύλια προσφέρουν ακριβώς την ίδια δράση! Ακόμη, στα συμπληρώματα διατροφής θα βρείτε “συμπυκνωμένη” ποσότητα ρεσβερατρόλης, χωρίς όμως να λάβετε το σύνολο των θρεπτικών συστατικών των σταφυλιών (ενέργεια, φυτικές ίνες, βιταμίνες, πολυφαινόλες και άλλα).
Καθώς το προσδόκιμο ζωής αυξάνεται, η αναζήτηση εναλλακτικών προσεγγίσεων όπως η διατροφή και η άσκηση, κρίνεται απαραίτητη για την ποιότητα της ζωής. Εάν έχετε προσωπικό ή οικογενειακό ιστορικό καρδιαγγειακών νοσημάτων, τότε ισορροπήστε τη διατροφή σας συνολικά. Επωφεληθείτε από τα καλοκαιρινά σταφύλια για επιπλέον προστασία. Τέλος, εάν επιθυμείτε καταψύξτε τα για να είναι διαθέσιμα και το χειμώνα!
Ήβη Παπαϊωάννου, MS, RDN Διαιτολόγος, Διατροφολόγος Μέλος της Ακαδημίας Διατροφής και Διαιτολογίας, ΗΠΑ [email protected]
Βιβλιογραφία: Singh CK, Liu X, Ahmad N. Resveratrol, in its natural combination in whole grape, for health promotion and disease management. Ann N Y Acad Sci. 2015 Aug;1348(1):150-60. Aschemann-Witzel J, Grunert KG. Resveratrol and health from a consumer perspective: perception, attitude, and adoption of a new functional ingredient. Ann N Y Acad Sci. 2015 Aug;1348(1):171-9. Oregon State University. Linus Pauling Institute. Resveratrol. Accessed 8/8/2017. http://lpi.oregonstate.edu/mic/dietary-factors/phytochemicals/resveratrol
