Αλλαντικά: Ποιά η σχέση τους με τον καρκίνο του μαστού;

15-01-2018

Ο Φορέας για την Μελέτη του Καρκίνου (International Agency for Research on Cancer), έχει επισήμως κατατάξει τα αλλαντικά στις καρκινογόνες τροφές. Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνεται το σύνολο των κόκκινων κρεάτων (μοσχάρι, χοιρινό, αρνί, κατσίκι) τα οποία έχουν υποστεί κάποια επεξεργασία, όπως το κάπνισμα, για να λάβουν την τελική τους μορφή. Πώς όμως τα αλλαντικά επηρεάζουν την εμφάνιση της πιο συχνής μορφής καρκίνου στις γυναίκες;

Το πρόσφατο πρωτοσέλιδο

«Μόλις 2 λουκάνικα την εβδομάδα μπορεί να αυξήσουν κατά 10% τoν κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού». Το απλοποιημένο αυτό συμπέρασμα πρόσφατης Βρετανικής μελέτης, δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό The European Journal of Cancer και φυσικά δεν άργησε να κάνει τον γύρο του διαδικτύου. Οι ειδικοί μελέτησαν για 7 ολόκληρα χρόνια την υγεία 262.195 Βρετανίδων, ηλικίας 40- 69 ετών. Τα αποτελέσματα ήταν πράγματι πολύ ενδιαφέροντα, καθώς η συστηματική κατανάλωση κόκκινου κρέατος μαγειρεμένου σε υψηλές θερμοκρασίες μπάρμπεκιου, αλλά και καπνιστού κρέατος αυξάνουν κατά 9% τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου. Παρόμοιες αναφορές έχουν υπάρξει και στο παρελθόν, τονίζοντας την πιθανή άμεση συσχέτιση. Είναι σημαντικό να τονισθεί πως η κατανάλωση κόκκινου κρέατος μαγειρεμένου σε κανονικές θερμοκρασίες, στο φούρνο ή στην κατσαρόλα για παράδειγμα, δεν φαίνεται να ενοχοποιείται.

Ο κρίκος της αλυσίδας

Ο κρίκος που ενώνει τα αλλαντικά με τον καρκίνο του μαστού, δεν έχει εξακριβωθεί. Το πιθανότερο σενάριο ενοχοποεί τις ετροκυκλικές αμίνες και τους πολυκικλικούς αρωματικούς υδρογονάνθρακες. Οι τελευταίες αποτελούν ουσίες που σχηματίζονται κατά το ψήσιμο του κόκκινου κρέατος σε υψηλές θερμοκρασίες. Πιστεύεται πως έχουν ισχυρή καρκινογόνο δράση. Μία ακόμα ουσία του κόκκινου κρέατος που βρίσκεται κατηγορούμενη είναι το N-glycolylneuraminic οξύ. Χρόνια κατανάλωση κόκκινου κρέατος οδηγεί σε συσσώρευση του συστατικού στον οργανισμό, και σταδιακή εμφάνιση επικίνδυνων ερεθισμών, ή πιο δόκιμα φλεγμονών.

Πριν αποκλείσετε τα αλλαντικά από τη διατροφή σας

Τα αλλαντικά, και το κόκκινο κρέας γενικότερα, βρίσκονται πολύ μακριά από τη βάση της Μεσογειακής διατροφής. Η διατροφική τους αξία είναι μικρή, η διατροφική τους σημασία όμως είναι μεγάλη. Το ποσοστό λίπους, αλατιού και συντηρητικών που περιέχουν τα αλλαντικά τα καθιστούν λιγότερο κατάλληλη τροφή για πολλές κατηγορίες ανθρώπων. Σε αυτές ανήκουν και τα άτομα με καρδιαγγειακά προβλήματα. Πριν προλάβετε να αποκλείσετε τα αλλαντικά από το διαιτλόγιό σας, αναλογιστείτε εάν η υπόλοιπη διατροφή σας είναι ισορροπημένη. Ο καρκίνος είναι πολυπαραγοντική νόσος, που σημαίνει πως απαιτούνται αρκετές συγκυρίες για την εμφάνισή του. Ο τρόπος ζωής, η διατροφή, η φυσική δραστηριότητα και τα γονίδια αποτελούν μερικές μόνο από αυτές. Συνεπώς, η περιστασιακή κατανάλωση αλλαντικών δεν απαγορεύεται κατηγορηματικά.

Για να θωρακίσετε τον οργανισμό σας δώστε έμφαση σε μία διατροφή πλούσια σε πολλά χρωματιστά φρούτα και λαχανικά, φυτικές πηγές πρωτεΐνης όπως τα όσπρια, σιτηρά ολικής άλεσης μπαχαρικά και τσάι. 

Ήβη Παπαϊωάννου, MS, RDN

Διαιτολόγος, Διατροφολόγος

Μέλος της Ακαδημίας Διατροφής και Διαιτολογίας, ΗΠΑ

[email protected]
Βιβλιογραφία

Jana J. Anderson, Narisa D.M. Darwis, Daniel F. Mackay, Carlos A. Celis-Morales, Donald M. Lyall, Naveed Sattar, Jason M.R. Gill. Red and processed meat consumption and breast cancer: UK Biobank cohort study and meta-analysis. 

Guo J1, Wei W, Zhan L. Red and processed meat intake and risk of breast cancer: a meta-analysis of prospective studies. Breast Cancer Res Treat. 2015 May;151(1):191-8. doi: 10.1007/s10549-015-3380-9. Epub 2015 Apr 19.