Στο πλαίσιο του συνεδρίου “The Future of Healthcare in Greece. Winds of change: For sustainable, resilient and healthy communities” που πραγματοποιήθηκε σήμερα στην Αθήνα, ο Γενικός Γραμματέας Δημόσιας Υγείας κος Ιωάννης Μπασκόζος έκανε την παρακάτω παρέμβαση με θέμα: «Συστήματα Υγείας σε Ευρώπη και Ελλάδα: Προκλήσεις και κατευθύνσεις λύσεων».
Ο Γενικός Γραμματέας Δημόσιας υγείας δήλωσε ότι «η έννοια της αλλαγής για Βιώσιμες, ανθεκτικές και Υγιείς Κοινότητες αποτελεί πρόκλησηγια μας αλλά, την ίδια στιγμή, είναι πιο εφικτή από ποτέ. Στην σημερινή εποχή καλούμαστε όλο και περισσότερο να επενδύσουμε σε δραστηριότητες για την προαγωγή της καλή υγείας και την πρόληψη των νόσων. Αυτό αποτελεί καθήκον καθώς πρέπει να βοηθήσουμε να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα των συστημάτων υγείας ως βασικού μέρους της οικονομίας και της κοινωνίας».
Επιπλέον, υπογράμμισε και ανέλυσε τις κύριες προκλήσεις του συστήματος υγείας στην Ελλάδα οι οποίες είναι: η συνεχιζόμενη υψηλή συμβολή των ιδιωτικών δαπανών στις συνολικές δαπάνες για την υγεία, οι διαφορές στην κατανομή των πόρων, οι ανισότητες στην πρόσβαση λόγω οικονομικών προβλημάτων, η ανισοκατανομή του υγειονομικού προσωπικού και οι μειωμένες δαπάνες για τη δημόσια υγεία.
Τόνισε δε ότι «οι σημερινές προκλήσεις απαιτούν νέες προσεγγίσεις τις οποίες τις αντιμετωπίζουμε με πρόγραμμα και στρατηγικές, με δομικές μεταρρυθμίσεις, με κύριο στόχο την ενίσχυση της προσπάθειας για διατήρηση και βελτίωση της υγείας των πολιτών και όχι το αέναο κυνήγι της αντιμετώπισης της ασθένειας».Αναφερόμενος στο τι πρέπει να γίνει ο Γενικός Γραμματέας Δημόσιας Υγείας υπογράμμισε ότι είναι απαραίτητη ηεπένδυση σε εκείνους τους τομείς και υπηρεσίες πουενθαρρύνουν την οικονομική ανάπτυξη και την μείωση της ανεργίας και σε αυτούς τους τομείς που ενισχύουν την αλληλεγγύη και την ισότητα όπωςη κοινωνική προστασία και η εκπαίδευση. Επιπρόσθετα, τόνισε, την αναγκαιότητα της ένταξης της υγείας στο επίκεντρο της αναπτυξιακής ατζέντας κάθε χώρας και την επιτακτική ανάγκη για εξοικονόμηση πόρων με σύγχρονες μεθόδους ελέγχων και πάταξη της διαφθοράς και της κακοδιαχείρισης.
Επιπλέον, αναφέρθηκε στα δύο από τα βασικότερα ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν άμεσα κάτω από την τρέχουσα φάση της υποστήριξης, τα οποία είναι η δημιουργία μιας δέσμης για την Δημόσια Υγεία ως μέρος των υπηρεσιών που θα προσφέρει το νέο δίκτυο πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείαςκαι η ανάπτυξη μιας νέας μεσοπρόθεσμης εθνικής στρατηγικής για τις υπηρεσίες Δημόσιας Υγείας. Αυτά τα δύο ζητήματα τόνισε, ότι θα είναι ευθυγραμμισμένα με το Ευρωπαϊκό σχέδιο δράσης για την Ενίσχυση Υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας και με το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Πολιτικής της Υγείας «Υγεία 2020» και την ατζέντα για την Βιώσιμη Ανάπτυξη.
Υπογράμμισε δε ότι «οι πολιτικές δημόσιας υγείας, συνδυαζόμενες με ένα ολοκληρωμένο σύστημα ΠΦΥ και μια υψηλού επιπέδου νοσοκομειακή περίθαλψη, αποτελούν πυλώνα του ενιαίου συστήματος υγείας που δικαιούται κάθε άνθρωπος.Η καθολική κάλυψη με έμφαση στην ΠΦΥ και η διασφάλιση της κατανομής των περιορισμένων οικονομικών πόρων με βάση το κοινωνικό συμφέρον, αποτελεί το μεγάλο στοίχημα που πρέπει να κερδηθεί».
Τόνισε επιπλέον ότι η αναβάθμιση και επέκταση των δυο πρώτων πυλώνων του συστήματος (Δημόσια Υγεία και Πρωτοβάθμια φροντίδα Υγείας) αποτελεί όχι μόνο εξαιρετικής σημασίας αυτόνομο παράγοντα βελτίωσης της ποιότητας ζωής, αλλά και βασική προϋπόθεση επιβίωσης και αναβάθμισης του δευτεροβάθμιου και τριτοβάθμιου νοσοκομειακού συστήματος υγείας.
Τέλος, όσον αφορά την πολιτική φαρμάκου ο κος Μπασκόζος υπογράμμισε ότι:
- Αυτό που πρέπει να κάνει η ΕΕ και οι θεσμοί, είναι να αποδεχτούν την πραγματικότητα πως δεν μπορεί η Ελλάδα να συνεχίσει να πορεύεται με τόσο χαμηλό ποσοστό δημόσιων δαπανών υγείας, να ενισχύσει την διαπραγματευτική δύναμη όλων των χωρών απέναντι στη φαρμακοβιομηχανία και να ενισχύσει την προσπάθεια για διαφάνεια, αποτελεσματικότητα και πάταξη της κατασπατάλησης του δημόσιου χρήματος.
- Η βιομηχανία να αποδεχτεί πως η Ελλάδα είναι μια χώρα υπό δημοσιονομική επιτήρηση, πως ενώ αναγνωρίζουμε το δικαίωμα για δίκαιη ανταμοιβή της καινοτομίας και της έρευνας που βρίσκεται ενσωματωμένη στα φαρμακευτικά προϊόντα, δικαιούμαστε και έχουμε ανάγκη ειδικής πολιτικής τιμών και διευκολύνσεων προκειμένου να καταστεί δυνατή η χρήση των νέων καινοτόμων φαρμάκων από αυτούς που τα έχουν ανάγκη, και πως οι πολιτικές επιθετικής προώθησης και αθέμιτου επηρεασμού της συνταγογράφησης οφείλουν να σταματήσουν άμεσα.
- Η ελληνική κυβέρνηση, τέλος, οφείλει να διασφαλίζει την δυνατότητα πρόσβασης σε όλους στο φάρμακο που έχουν πραγματικά ανάγκη, να ενισχύσει ταυτόχρονα τα εργαλεία ηλεκτρονικής διακυβέρνησης για έλεγχο και αποτροπή κακών πρακτικών συνταγογράφησης με χρήση επιστημονικά αποδεκτών θεραπευτικών πρωτοκόλλων, να διασφαλίζει την όσο το δυνατό ταχύτερη αποπληρωμή των χρεών του δημοσίου και του ΕΟΠΥΥ και την ίδια στιγμή να στηρίξει την εγχώρια παραγωγική δραστηριότητα και την ανάπτυξη της έρευνας και των κλινικών μελετών με νέους σαφείς κανόνες για όλους.
- Γίνεται μεγάλη προσπάθεια προς αυτή την κατεύθυνση, ελπίζω να στεφθεί με επιτυχία, για το καλό όλων.
Ο Γενικός Γραμματέας ολοκληρώνοντας την ομιλία του αναφέρθηκε επιγραμματικά στις βασικές Προτεραιότητες-Πολιτικές για την Δημόσια Υγείας οι οποίες είναι οι ακόλουθες:
- Καθολική και ισότιμη κάλυψη του πληθυσμού, άρση των ανισοτήτων στην Υγεία.
- Διεύρυνση του Δημόσιου χώρου , προτεραιότητα στη δημόσια περίθαλψη.
- Στροφή στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας(ΠΦΥ), την πρόληψη και τη Δημόσια Υγεία ως στρατηγική απάντηση στην κρίση του Συστήματος Υγείας, στις ακάλυπτες ανάγκες των πολιτών, καθώς και στο αίτημα ολιστικής, τεκμηριωμένης και ποιοτικής φροντίδας υγείας.
- Αλλαγές στη φαρμακευτική πολιτική (τιμολόγηση, αξιολόγηση, διαπραγμάτευση, συνταγογράφηση, παραγωγική προοπτική) με στόχο τη διασφάλιση της πρόσβασης των ασθενών στα καινοτόμα φάρμακα, την αύξηση της διείσδυσης ποιοτικών γενοσήμων στην αγορά και τη βιωσιμότητα του Συστήματος Υγείας.
- Ολοκληρωμένη υγειονομική φροντίδα των προσφύγων – μεταναστών, δημιουργία ομάδων επαγγελματιών υγείας υπό τον κεντρικό συντονισμό του Υπουργείου Υγείας για την συνεχή παροχή υπηρεσιών ΠΦΥ και Δημόσιας Υγείας σε κάθε χώρο ανοικτής φιλοξενίας, ΚΥΤ και ΠΡΟΚΕΚΑ. Ενίσχυση με προσωπικό των όμορων δημόσιων δομών υγείας –μέριμνα για την υγειονομική φροντίδα (εμβολιασμοί κλπ) όσων προσφύγων διαμένουν σε διαμερίσματα.
- Ηθικοποίηση του Συστήματος Υγείας, διαφανής διακυβέρνηση, θεσμική εξυγίανση στο χώρο των προμηθειών και του φαρμάκου, υλοποίηση του Σχεδίου Δράσης για τη διαφθορά στον τομέα της Υγείας που έχει εκπονηθεί σε συνεργασία με τον ΟΟΣΑ.
- Ανθρωποκεντρική φροντίδα με έμφαση στα δικαιώματα των ασθενών – περιορισμός των «άτυπων πληρωμών» στις υπηρεσίες υγείας και της οικονομικής εκμετάλλευσης των ασθενών.
- Οργανωτική ανασυγκρότηση του Συστήματος Υγείας (νέοι Οργανισμοί ΥΠΕ-Νοσοκομείων- Κέντρων Υγείας, αναθεώρηση της χωροταξίας των ΥΠΕ, αποσύνδεση νοσοκομείων σε συγκεκριμένες περιοχές, ενίσχυση της κοινωνικής συμμετοχής και της εκπροσώπησης των ασθενών στη Διοίκηση) –Αλλαγές στους Οργανισμούς εποπτευόμενων φορέων – Θεσμική εξυγίανση ΚΕΕΛΠΝΟ .
- Συνέργεια δημόσιων πόρων (γενική φορολογία- κοινωνική ασφάλιση ) για τη βιώσιμη χρηματοδότηση του συστήματος υγείας-διεύρυνση του δημοσιονομικού χώρου για επαρκή και αξιόπιστη κάλυψη των σύγχρονων υγειονομικών αναγκών και υπέρβαση των οικονομικών εμποδίων για την καθολική κάλυψη.
- Ολοκλήρωση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης και προώθηση ενός κοινού στρατηγικού σχεδίου με το Υπουργείο Εργασίας – Κοινωνικής Πρόνοιας για την αποϊδρυματοποίηση όσων – ψυχικά ασθενών ή ΑμεΑ – ζουν σε ασυλικά περιβάλλοντα .
- Νέα στρατηγική για τις εξαρτήσεις (που συμπεριλαμβάνει αλκοόλ, διαδίκτυο,τζόγο) -λειτουργική διασύνδεση δομών για την πρόληψη, μείωση της βλάβης, υποκατάσταση, απεξάρτηση,ψυχοκοινωνική υποστήριξη, επανένταξη.
- Συνέργεια με τις κοινωνικές δομές του Κράτους και των ΟΤΑ για ένα αναβαθμισμένο δίκτυο δημόσιων υπηρεσιών αποθεραπείας-αποκατάστασης, ψυχοκοινωνικής φροντίδας, γηριατρικής φροντίδας, δομών για ν. Altzheimerκαι άνοια, κατ’ οίκον φροντίδας και παρηγορητικής φροντίδας.
- Ενιαίο κυβερνητικό σχέδιο και διυπουργικές δράσεις και για την τροποποίηση των κοινωνικών προσδιοριστών της ασθένειας (ανεργία, φτωχοποίηση, κοινωνικός αποκλεισμός, «ανθυγιεινές» συνθήκες του φυσικού-εργασιακού-κοινωνικού περιβάλλοντος, εξαρτήσεις, κάπνισμα, παχυσαρκία, τροχαία δυστυχήματα, εργατικά ατυχήματα κλπ).
- Η Υγεία ως κρίσιμος δείκτης δίκαιης ανάπτυξης και κοινωνικής ευημερίας – συμβολή του ΕΣΥ και της Δημόσιας Υγείας στην υγειονομική ασφάλεια και αναπτυξιακή προοπτική της χώρας, στην κοινωνική συνοχή, στην αξιοπρέπεια και ισοτιμία των πολιτών.
