Το κολύμπι στη θάλασσα είναι εξαιρετικά ευεργετικό για όλους και ειδικά για όσους πάσχουν από μυοσκελετικά προβλήματα, αρκεί να έχουν συμβουλευτεί προηγουμένως το γιατρό ή το φυσικοθεραπευτή τους, που θα τους υποδείξουν τους καλύτερους και ασφαλέστερους τρόπους για να χαρούν τη θάλασσα και τις διακοπές. Ορισμένα, ωστόσο, από τα προληπτικά μέτρα , πρέπει να τα γνωρίζουν όλοι , αφού κανένας δεν εξαιρείται από τον κίνδυνο τραυματισμών ή κακώσεων. Οι ονειρεμένες ακρογιαλιές, οι γαλάζιες θάλασσες και οι ζεστές αμμουδιές είναι εκεί και μας περιμένουν. Ότι πρέπει για να χαλαρώσουμε και να επαναφορτιστούμε. Το μόνο που χρειάζεται να εξασφαλίσουμε είναι το πώς θα περάσουμε τις διακοπές μας χωρίς απρόοπτα και δυσάρεστες εκπλήξεις. Καλές και ευχάριστες διακοπές σημαίνει: σωστή οργάνωση, καλή φυσική και ψυχική κατάσταση, ασφαλής πρόσβαση στο σημείο που έχουμε επιλέξει.
Παρά το γεγονός ότι η χώρα μας διαθέτει εκατοντάδες νησιά και ατελείωτες ακτές, δεν είναι τόσο εύκολο και απλό για όλους τους Έλληνες, και ιδιαίτερα για τα άτομα που υποφέρουν από διάφορες χρόνιες παθήσεις, όπως δισκοπάθεια, αρθρίτιδα, αυχενικό σύνδρομο, ισχιαλγίες, οσφυαλγίες, να τις απολαύσουν. Επιπλέον, τα άτομα με κινητικά προβλήματα δυσκολεύονται να τα βγάλουν πέρα με τις διαδικασίες μετάβασης και παραμονής σε κάποιο παραθαλάσσιο θέρετρο. Η θάλασσα και το κολύμπι, όμως, συνιστώνται απ’ όλες σχεδόν τις ιατρικές ειδικότητες και ιδιαίτερα απ’ όσους ασχολούνται με μυοσκελετικές παθήσεις.
Η θάλασσα προσφέρει ιδανικές συνθήκες για τα άτομα με μυοσκελετικές παθήσεις , λόγω της άνωσης, με αποτέλεσμα οι κινήσεις να γίνονται εύκολα, ευχάριστα και ωφέλιμα. Υπάρχουν όμως μερικά «μυστικά» για ακόμη πιο ευνοϊκές συνθήκες. Ένα από αυτά είναι η προετοιμασία για το κολύμπι και η εξάσκηση, που πρέπει να γίνονται λίγες μέρες πριν, με κάποιες ασκήσεις στη στεριά , που θα διευκολύνουν την κολύμβηση και ταυτόχρονα θα χαρίσουν ευεξία και αυτοπεποίθηση πριν μπούμε στη θάλασσα.
Οι κολυμβητές του καλοκαιριού χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες.
- Στην πρώτη κατηγορία είναι τα άτομα με διάφορες παθήσεις ή ειδικά προβλήματα, τα οποία θα πρέπει να έχουν την έγκριση του ειδικού γιατρού και την καθοδήγηση του φυσικοθεραπευτή, όσον αφορά το πρόγραμμα, το χρόνο και τον τρόπο κολύμβησης (πρόσθιο, ύπτιο, ελεύθερο κ.λπ.) που θα ακολουθήσουν και που τροποποιείται ανάλογα με την πάθησή τους κι έτσι αποφεύγουν τυχόν προβλήματα ή δυσάρεστες εκπλήξεις.
- Στη δεύτερη κατηγορία περιλαμβάνονται τα απολύτως υγιή άτομα, τα οποία, όμως, συνήθως είναι αγύμναστα και ξεκινούν απότομα κι έντονα τις δραστηριότητες, προκαλώντας μικροτραυματισμούς ή ατυχήματα (κράμπες, θλάσεις, διαστρέμματα κ.λπ.).
- Στην τρίτη κατηγορία ανήκουν οι αθλητές ή άτομα τα οποία είναι εξοικειωμένα με τη θάλασσα και γι’ αυτούς κολύμβηση σημαίνει άθληση, που απαιτεί δύναμη, αντοχή, ελαστικότητα και άλλα πολλά. Ούτε αυτά τα άτομα εξαιρούνται από τραυματισμούς ή κακώσεις, που μπορεί να οφείλονται σε διαφορετικούς λόγους από τις άλλες κατηγορίες, όπως η μεθοδολογία, η οργάνωση, η προετοιμασία, τα θαλάσσια σπορ και ιδιαίτερα ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι η υπερεκτίμηση των δυνατοτήτων και των ικανοτήτων τους.
Τα άτομα που πάσχουν από μυοσκελετικές παθήσεις θα ωφεληθούν ιδιαίτερα, αν ληφθεί υπόψη το μέγεθος της βλάβης, το χρονικό διάστημα και το σημείο του σώματος που πάσχει.
Τα είδη κολύμβησης έχουν διαφορετικές επιδράσεις:
-
Το ελεύθερο ή κρόουλ:
Είναι η πρώτη μορφή κολύμβησης από την παιδική μας ηλικία, γι’ αυτό πρόκειται για μια κίνηση φυσική, ρυθμική και ομοιόμορφη. Είναι ιδανική άσκηση για ομάδες μυών του θώρακα, των κοιλιακών και των ραχιαίων. Επίσης, γυμνάζει τα πόδια, τα χέρια και την ωμοπλάτη, ενώ δυναμώνει την καρδιά και τους πνεύμονες.
Συνιστάται στα άτομα με ήπιες μορφές αρθρίτιδας (σπονδυλοαρθρίτιδες, οστεοαρθρίτιδες κ.λπ.) σε όλες τις αρθρώσεις, καθώς και σε μυοσυνδεσμικού τύπου οσφυαλγίες. Πρέπει να αποφεύγεται , όμως, απ’ όσους πάσχουν από πρόσφατο (οξύ) αυχενικό σύνδρομο, καθώς και από οξεία περιαρθρίτιδα του ώμου.
-
Το ύπτιο:
Συνιστάται στα άτομα με χρόνια οσφυαλγία, με ιστορικό κάκωσης στα γόνατα, τα ισχία και την ποδοκνημική, καθώς και σε όσους πάσχουν από ήπιας μορφής αυχενικό σύνδρομο.Επίσης, συνιστάται σε όσους πάσχουν από χρόνια περιαρθρίτιδα του ώμου ή επικονδυλίτιδα του αγκώνα, καθώς και στην κύφωση και τη σκολίωση.
Το ύπτιο γυμνάζει τους κοιλιακούς, τους ιερονωτιαίους, τους γλουτιαίους, τους μηριαίους, τους τετρακέφαλους, καθώς και τις μυϊκές ομάδες των άνω άκρων, των ώμων και της ράχης. Χαρίζει σωστή γράμμωση σε όλο το σώμα κι έχει ευκολότερη αναπνοή από το κρόουλ.
Πρέπει να αποφεύγεται από όσους πάσχουν από οξείες μορφές αυχενο-ωμο-βραχιόνιου συνδρόμου και από όσους πάσχουν από όλες τις οξείες καταστάσεις, όπως οσφυο-ισχιαλγίες, ριζίτιδες και άλλες φλεγμονώδεις καταστάσεις του μυοσκελετικού συστήματος.
-
Το πρόσθιο:
Συνιστάται στα άτομα που έχουν δύσκαμπτες αρθρώσεις και δεν πρέπει να τις καταπονούν απότομα. Είναι ιδανικό στις αρθρίτιδες, τις ισχιαλγίες και τις ραχιαλγίες, καθώς και στις περιαρθρίτιδες, την κύφωση και τη σκολίωση.
Πρέπει να προσέχουν, όμως, όσοι έχουν δύσκαμπτο αυχένα και σπονδυλολίσθηση στην οσφυϊκή μοίρα.
Το πρόσθιο εξασκεί τους θωρακικούς μυς, δίνει σωστή κίνηση κι ευλυγισία στη σπονδυλική στήλη και συσφίγγει όλο το επάνω μέρος του σώματος. Είναι ρυθμικό, ομοιόμορφο και με σχετικά εύκολη αναπνοή.
-
Η πεταλούδα:
Θεωρείται ο σκληρότερος τρόπος κολύμβησης, επειδή κατά την πρόσδωση της προωθητικής δύναμης συμμετέχει και ο κορμός.Τα πόδια κινούνται όπως στο κρόουλ, ενώ τα δύο χέρια κινούνται ταυτόχρονα και ομοιόμορφα, σαν πεταλούδα.
Ο τρόπος αυτός γυμνάζει το θώρακα, τους μηρούς, τους ώμους, τα μπράτσα καθώς και τους πνεύμονες και την καρδιά. Στην αναπνοή ακολουθείται ο κανόνας «λίγο αέρα εισπνοή και όλο τον αέρα εκπνοή».
Η πεταλούδα είναι ο σπανιότερα συνιστώμενος τρόπος κολύμβησης, αφ’ ενός γιατί πολύ λίγοι κατέχουν την τεχνική και αφ’ ετέρου, είναι μη δόκιμος για πάσχοντα άτομα από μυοσκελετικές παθήσεις. Συνιστάται μόνο σε όσους είναι αθλητές και γνώστες της τεχνικής και αυτό σε φάσεις σχεδόν της πλήρους αποκατάστασής τους.
Ο γιατρός σας και ο φυσικοθεραπευτής σας, αφού συνεκτιμήσουν την κατάστασή σας, μπορεί να σας προτείνουν έναν συνδυασμό των τεσσάρων τρόπων κολύμβησης καθώς και μερικές παραλλαγές, ανάλογα με την πάθησή σας.
Εκτός από τους παραπάνω τρόπους κολύμβησης, υπάρχουν πολλές ασκήσεις που μπορείτε να κάνετε μέσα στο νερό, εξατομικευμένες και προσαρμοσμένες, έτσι ώστε να εκμεταλλευτείτε τις διακοπές στη θάλασσα, που άλλωστε διαρκούν τόσο λίγο, αλλά σίγουρα τονώνουν, τόσο σωματικά όσο και ψυχικά, κάνοντας την επαφή σας με το υγρό στοιχείο πιο ευχάριστη, ασφαλέστερη και πιο ωφέλιμη.
Έχοντας ως κανόνα την αργή, ρυθμική και προοδευτικά αυξανόμενη προσπάθεια, μη διστάσετε να κάνετε φέτος την αρχή. Ξεκινήστε την προετοιμασία από τη στεριά και να είστε σίγουροι ότι δεν θα τα «θαλασσώσετε».
Συγγραφέας: Γεώργιος Γουδεβένος – Φυσικοθεραπευτής
- Dr. Manual Medicine Στοκχόλμης Σουηδίας,
- University of Medicine Florida & San Diego California U.S.A.,
- επιστημονικός συνεργάτης Πανεπιστημιακής Ορθοπεδικής Κλινικής Πανεπιστημίου Κρήτης
- www.osteophysio.gr
