Υπόθεση Novartis: Πίσω από την “βιτρίνα” των εντυπώσεων – Μία συζήτηση με έναν έμπειρο νομικό

24-01-2019

Του Βασίλη Βενιζέλου

 

Είχαμε μία θαυμάσια ευκαιρία να συνομιλήσουμε διεξοδικά με έναν έμπειρο νομικό, ο οποίος γνωρίζει επίσης τους τρόπους με τους οποίους χειρίζεται τις υποθέσεις της η εισαγγελία Διαφθοράς, τουλάχιστον στο παρελθόν.

Κάναμε, λοιπόν, μία συζήτηση μαζί του σχετικά με την πολύκροτη υπόθεση Novartis Hellas, με αφορμή μόνον όσα μπορούμε ως πολίτες να γνωρίζουμε από τον έντυπο Τύπο και τα ηλεκτρονικά ΜΜΕ της χώρας μας. Η εμπειρία του συνομιλητή μας, καθώς και η νομική ματιά του μας διαφώτισε σε πολύ ικανοποιητικό βαθμό, τόσο που είμαστε υποχρεωμένοι να μοιραστούμε μαζί σας τις σκέψεις και τις παρατηρήσεις, οι οποίες διατυπώθηκαν κατά τη διάρκεια της εν λόγω συζήτησής μας.

Ο νομικός συνομιλητής μας ξεκαθάρισε από την αρχή ότι πεποίθησή του αποτελεί το λαϊκό ρητό «Δεν υπάρχει καπνός χωρίς φωτιά», αλλά μη βιαστείτε να εξάγετε συμπέρασμα για το περιεχόμενο και το αποτέλεσμα της συζήτησής μας…

«Η υπόθεση Novartis Hellas, όπως και η υπόθεση Λίστα Λαγκαρντ κ.λπ. στο παρελθόν, έχουν εργαλειοποιηθεί από τον ΣΎΡΙΖΑ γιατί ‘χτυπάνε’ εκεί που πονάει τον μέσο Έλληνα, στο “μεγάλο φαγοπότι”, το οποίο μας οδήγησε εκεί που μας οδηγησε».

Παρ’ όλα αυτά, ο συνομιλητής μας σπεύδει να διευκρινίσει:

«Αν και συμφωνώ ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχει εργαλειοποιήσει τα διάφορα σκάνδαλα, χωρίς αυτά να έχουν τελεσιδικήσει, θέλω να ελπίζω ότι υπάρχει διάκριση των εξουσιών».

Ο συνομιλητής μας, λοιπόν, εισέρχεται τώρα στο κυρίως σκεπτικό του σχετικά με την υπόθεση, την οποία συζητεί η κοινή γνώμη ή, καλύτερα, ένα ικανό μέρος της κοινής γνώμης της χώρας μας.

«Η εισαγγελία Διαφθοράς ασχολείται με άπειρες υποθέσεις, οι οποίες πολλές φορές δεν φτάνουν στο φως της δημοσιότητας. Έχοντας δει εκ των έσω το πώς δουλεύει η εισαγγελία, έχω δει ότι ακόμα και υποθέσεις, για τις οποίες έβρισκαν την διαδρομή του χρήματος, τους λογαριασμούς κ.λπ., η υπόθεση μπορεί να μην έφτανε ποτέ στο δικαστήριο λόγω του μη παραδεκτού των στοιχείων. Όπως σας είπα, πιστεύω ότι, τις περισσότερες φορές, όπου υπάρχει καπνός υπάρχει και φωτιά. Το ότι υπάρχει και φωτιά, όμως, δεν σημαίνει ότι αυτό θα οδηγήσει σε καταδίκη. Η απονομή της δικαιοσύνης στο νομικό μας σύστημα διαμορφώνεται από αυστηρούς δικονομικους κανόνες, με αποτέλεσμα, ακόμα και αν διαπιστωθεί ένα έγκλημα, να μην μπορέσει ενδεχομένως να υπάρξει καταδίκη, ενίοτε να πέφτει και η υπόθεση προδικαστικά, όχι λόγω αναληθών ισχυρισμών αλλά λόγω δικονομικών κωλυμάτων».

Αφού εξηγήσαμε στον συνομιλητή μας ότι δεν μας ενδιαφέρουν τα δικονομικά κωλύματα, καθώς αυτά δεν απουσιάζουν από καμία ποινική υπόθεση, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, προχωρήσαμε επί της ουσίας, με βάση τα έως τώρα γνωστά από τον έντυπο Τύπο και τα ηλεκτρονικά ΜΜΕ, χωρίς να μπαίνουμε – τι σημασία θα είχε, άλλωστε; – στις πραγματικές λεπτομέρειες και τα εικαζόμενα ως πραγματικά στοιχεία της ποινικής υπόθεσης Novartis Hellas:

«Εν προκειμένω, στην περίπτωση της Novartis Hellas, πιστεύω ότι συμβαίνει κάτι σαν αυτό που περιέγραψα και με κάθε επιφύλαξη, γιατί δεν έχω πλήρη γνώση της δικογραφίας. Κατά πάσα πιθανότητα, ακόμα και αν έχουν στοιχεία οι εισαγγελείς Διαφθοράς, θεωρώ ότι αυτά είναι ακόμα σε επίπεδο ενδείξεων και όχι αποδείξεων. Άλλωστε, νομικά, όλοι ξέρουμε ότι οι μάρτυρες δεν είναι και το ισχυρότερο μέσο απόδειξης, άρα είναι σχεδόν αδιάφορο αν θα υπάρξουν ή όχι μάρτυρες! Το θέμα είναι τι άλλα στοιχεία θα προκύψουν, αν τα στοιχεία αυτά αποδεικνύεται ότι έχουν αιτιώδη συνάφεια με την υπόθεση, αν μπορέσουν να αποκτήσουν τα στοιχεία αυτά με νόμιμο τρόπο, αν μπορέσουν να θεμελιώσουν διαρκές έγκλημα και δεν μπλέξουν με παραγραφές».

Παρακολουθούμε το νήμα της σκέψης του συνομιλητή μας, καθώς εκείνος ετοιμάζεται να μας εκθέσει την γνώμη του, με βάση, ασφαλώς, όλους τους περιορισμούς της γνώσης επί της δικογραφίας:

«Με άλλα λόγια, και με τα στοιχεία που παρουσιάζουν προς το παρόν, η υπόθεση δεν έχει γερά θεμέλια, παρά μόνο ενδείξεις… Βέβαια, επειδή έχω δει πως δουλεύουν, θέλω να ελπίζω ότι ξέρουν κάτι παραπάνω και δεν το αποκαλύπτουν. Και αυτό όχι γιατί υποστηρίζω το ΣΥΡΙΖΑ, αλλά γιατί δεν θέλω να χάσω την πίστη μου στον θεσμό της Εισαγγελίας Διαφθοράς. Δεν μπορεί να έχουν βάλει τέτοιο αυτογκόλ… Εν κατακλείδι, σε νομικό επίπεδο, δεν μπορώ να πω άσπρο ή μαύρο, γιατί, ακόμα και αν κλείσει η υπόθεση, αυτό δεν σημαίνει ουσιαστική αθώωση, αλλά μη επαρκή τεκμηρίωση. Σε πολιτικό επίπεδο, ο ΣΎΡΙΖΑ αξιοποιεί τα κομμάτια της δικογραφίας που τον συμφέρουν προς εντυπωσιάσμό, για να απευθυνθεί στο κοινό του, και η Ν.Δ. προσπαθεί να απαντήσει πάλι με εντυπωσιασμούς. Άλλωστε, ζούμε στην εποχή της μετά-αλήθειας: Σημασία δεν έχει τι θα αποφανθεί το δικαστήριο, άλλο ποιος θα κερδίσει το παιχνίδι των εντυπώσεων, ακόμα και αν η τελεσίδικη απόφαση είναι εκ διαμέτρου αντίθετη, εν τέλει, από αυτό που θα “ταισουν” τον απλό κόσμο…».

Η συζήτηση ήταν μεγάλη και εις βάθος, άγγιξε δεοντολογικά και άλλα νομικά θέματα, αλλά συμφωνήσαμε μεταξύ μας να μην καταλήξουμε σε πρόχειρα και βιαστικά συμπεράσματα για την εξέλιξη της υπόθεσης.

Μείναμε να διατυπώσουμε και να συζητήσουμε τους περιορισμούς, τις δυσκολίες, αλλά και τις… ευκολίες στην ποινική διερεύνησή της, με την ελπίδα ότι αυτή η συζήτηση θα σας έχει ήδη κάνει λίγο πιο υποψιασμένους, προκειμένου να παρακολουθήσετε την πραγματική εξέλιξη της υπόθεσης, χωρίς ευκολίες και στερεότυπες αντιδράσεις.