Για τις μεταρρυθμίσεις που έχει κάνει η Ελλάδα προκειμένου να υπάρχει πρόσβαση των Ελλήνων ασθενών σε ποιοτικά και ασφαλή φάρμακα και ιατρικά προϊόντα, αναφέρθηκε στην ομιλία του ο Γενικός Γραμματέας Δημόσιας Υγείας κος Γιάννης Μπασκόζος κατά τη συμμετοχή του στις εργασίες της Συνόδου της Γενικής Συνέλευσης του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (Π.Ο.Υ) στη Γενεύη. Σύμφωνα με τον κο Μπασκόζο η χώρα μας έχει λάβει τα εξής μέτρα:
1) Στο πλαίσιο της εμπειρογνωμοσύνης και της τεχνικής βοήθειας του ΠΟΥ, η Ελλάδα ψήφισε πρόσφατα νέο νόμο ο οποίος θεσπίζει συνεκτικό θεσμικό πλαίσιο για την αξιολόγηση των τεχνολογιών υγείας (HTA) και των ναρκωτικών (αριθ. 4512/2018), συμπεριλαμβανομένης διαδικασίας διαπραγμάτευσης, προκειμένου να επιτευχθεί δίκαιη και προσιτή τιμή. Τα βασικά κριτήρια που χρησιμοποιούνται για την αξιολόγηση των φαρμάκων είναι: α) το κλινικό όφελος όπως αυτό αποτιμάται λαμβάνοντας υπόψη την σοβαρότητα και το φορτίο της νόσου, την επίδραση πάνω στους δείκτες θνητότητας και νοσηρότητας, καθώς και τα δεδομένα ασφάλειας και ανεκτικότητας, β) η σύγκριση με τις ήδη διαθέσιμες αποζημιούμενες θεραπείες φαρμάκων, γ) ο βαθμός αξιοπιστίας των δεδομένων των κλινικών μελετών, δ) ο λόγος κόστους / αποτελεσματικότητας και ε) η επίπτωση στον προϋπολογισμό.
2) Σε διεθνές επίπεδο, η Ελλάδα συμμετέχει στην πρωτοβουλία της Valetta, που συνιστά μια συνέργεια μεταξύ των μεσογειακών χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με στόχο την εξάλειψη των ανισορροπιών που δημιουργούνται από τους περιορισμούς και τις στρεβλώσεις των εθνικών πολιτικών και νομοθεσιών και τη δημιουργία ενός πολιτικού και επιστημονικού υπόβαθρου για μια κοινή πολιτική τιμολόγησης επιλεγμένων φαρμάκων.
3) Σε πρακτικό επίπεδο, μέσω του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΟΦ), έχουν αναληφθεί συγκεκριμένα μέτρα για να ελαχιστοποιήσουμε τις επιπτώσεις της έλλειψης φαρμάκων στη δημόσια υγεία. Οι κύριες αιτίες των ελλείψεων που εντοπίστηκαν τα τελευταία χρόνια κατά σειρά προτεραιότητας είναι: α) Το φαρμακευτικό προϊόν έχει καταχωριθεί και εγκριθεί, αλλά προσωρινά ή μόνιμα δεν είναι διαθέσιμο για τους ασθενείς λόγω των δυσχερειών παρασκευής GMP (π.χ. εμβόλια). β) Η μη διαθεσιμότητα φαρμακευτικών προϊόντων ως συνέπεια του παράλληλου εμπορίου (νόμιμο και παράνομο), γ) Το φαρμακευτικό προϊόν έχει καταχωρηθεί και εγκριθεί, αλλά ο κατασκευαστής αποφάσισε να το αποσύρει από την ελληνική αγορά για οικονομικούς λόγους. Σε περίπτωση που η έλλειψη προϊόντος χαρακτηρίζεται ως κρίσιμη επειδή το φάρμακο είναι μοναδικό, αναντικατάστατο ή κατέχει μεγάλο μερίδιο αγοράς, προγραμματίζονται άμεσες επακόλουθες ενέργειες προκειμένου να αντιμετωπίσει το πρόβλημα. Ο ΕΟΦ εφαρμόζει ένα σύστημα με βάση ταινία γνησιότητας (ετικέτα ασφαλείας), με διπλή γραμμή και χαρακτηριστικό υδατοσήμο ασφαλείας. Βάσει αυτού, τον Απρίλιο του 2013, δημιουργήθηκε μια εφαρμογή μέσω της οποίας οι γραμμωτοί κώδικες όλων των αυτοκόλλητων ετικετών εισάγονται στο χώρο αποθήκευσης από τον κατασκευαστή πριν από τη διάθεσή τους στην αγορά και δεσμεύονται σε πραγματικό χρόνο από τους χονδρεμπόρους, προτού τους προωθήσουν σε άλλους χονδρεμπόρους εντός ή εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το σύστημα καταγράφει ακόμη και την προσπάθεια του κατασκευαστή, ενός χονδρεμπόρου ή ενός φαρμακοποιού να παροπλίσει ένα αυτοκόλλητο που έχει ήδη παροπλισθεί από άλλο τμήμα της αλυσίδας εφοδιασμού και άμεσα ενεργοποιούνται οι κατασταλτικοί μηχανισμοί του Εθνικού Οργανισμού. Ταυτόχρονα, η αρμόδια υπηρεσία επιβάλλει αντίστοιχες κυρώσεις, όπως πρόστιμο, κατάσχεση και καταστροφή.
