Υποθυρεοειδισμός: Γιατί αυξάνετε το βάρος μου;

07-04-2019

Ο μικρός αδένας σε σχήμα πεταλούδας στη βάση του λαιμού ρυθμίζει αναρίθμητες διεργασίες στο σώμα. Από τη λειτουργία της καρδιάς, μέχρι τα επίπεδα ενέργειας και το μεταβολισμό. Όταν η έκκριση ορμονών του θυρεοειδούς διαταράσσεται, τότε γίνεται διάγνωση για υπερθυρεοειδισμό ή υποθυρεοειδισμό. Στην τελευταία, και ίσως δυσκολότερη στη διάγνωση περίπτωση, ο αδένας παράγει μικρότερη από τη φυσιολογική ποσότητα των πολύτιμων ουσιών. Η πάθηση είναι πιο συχνή στις γυναίκες, όπου υπολογίζεται πως αγγίζει 1 στις 10, ηλικίας 35 έως 65 ετών, και 2 στις 10, ηλικίας 65 ετών και άνω. Τα συμπτώματα ποικίλουν και περιλαμβάνουν κόπωση, κρυάδες, κακή διάθεση, υψηλά επίπεδα χοληστερόλης, μειωμένη όρεξη, αύξηση βάρους και άλλα  σημάδια τα οποία εύκολα μπορεί να μπερδέψει κανείς με άλλες διαταραχές. Όμως,  μία από τις χαρακτηριστικότερες αλλαγές που παρατηρείται στον υποθυρεοειδισμό είναι η αύξηση του βάρους.

Θυρεοειδής και μεταβολισμός

Ο θυρεοειδής αδένας ρυθμίζει το Βασικό Μεταβολικό Ρυθμό του οργανισμού. Ο τελευταίος αποτελεί την ενέργεια που καταναλώνεται απλά για την αναπνοή, τον ύπνο, τη λειτουργία της καρδιάς ή του εγκεφάλου, και εν γένει την «επιβίωση». Ο «αργός μεταβολισμός» αποτελεί μία από τις κυριότερες αιτίες αύξησης του σωματικού βάρους σε ασθενείς με υποθυρεοειδισμό. Βέβαια, η αλλαγή στα κιλά δεν είναι δραματική! Υπολογίζεται πως κάποιος με μειωμένη λειτουργία του αδένα θα πάρει 2 με 5 κιλά, τα οποία αποδίδονται περισσότερο σε κατακράτηση υγρών, παρά στη συσσώρευση λίπους. 

Οι σημαντικότερες συμβουλές για απώλεια βάρους

Ο αποτελεσματικότερος τρόπος για να ελέγξει κανείς το βάρος του στον υποθυρεοειδισμό είναι λάβει την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή. Άτομα με τιμές ορμονών του θυρεοειδούς (TSH, T3, T4) πιο κοντά στις φυσιολογικές, έχουν περισσότερες πιθανότητες να χάσουν κιλά και να διατηρήσουν ένα υγιές σωματικό βάρος. Ποιες είναι όμως οι σημαντικότερες διατροφικές συνήθειες που μπορεί κανείς να «χτίσει»;

  • Αντιφλεγμονώδεις τροφές: Από τα βότανα και τα μπαχαρικά, μέχρι το τσάι, τον κουρκουμά και τα χρωματιστά λαχανικά και φρούτα, οι αντιφλεγμονώδεις ουσίες των τροφών φυτικές προέλευσης προστατεύουν το σώμα από το οξειδωτικό στρες.
  • Σύνθετοι υδατάνθρακες: Οι ορμόνες του θυρεοειδούς ρυθμίζουν το μεταβολισμό των υδατανθράκων. Έτσι, είναι απαραίτητη η κατανάλωση δημητριακών ολικής άλεσης, οσπρίων, λαχανικών και φρούτων, τα οποία έχουν την ιδιότητα να ισορροπούν την απελευθέρωση ενέργειας μετά την κατανάλωσή τους. Αντιθέτως, συνίσταται η αποφυγή επεξεργασμένων τρόφιμων όπως οι ζύμες, τα γλυκίσματα και οι «άσπροι» υδατάνθρακες.
  • Περισσότερα μπαχαρικά: Η αντικατάσταση του αλατιού με μπαχαρικά συμμετέχει στη μείωση της κατακράτησης υγρών. Προς την ίδια κατεύθυνση συμβάλλει και η επαρκής ενυδάτωση, με τουλάχιστον 10 ποτήρια νερού ή άλλων ροφημάτων χωρίς ζάχαρη ημερησίως.
  • Μικρά και συχνά γεύματα: Αρκετές μελέτες έχουν δείξει πως τα μικρά και συχνά γεύματα ενισχύουν το μεταβολισμό. Ιδιότητα που έχουν σε μεγάλο βαθμό ανάγκη άτομα με υποθυρεοειδισμό. Όταν οι διαιτολόγοι μιλούν για «μικρά και συχνά γεύματα», εννοούν τουλάχιστον 6 γεύματα την ημέρα τα οποία χωρούν σε ένα πιάτο του γλυκού!

Ο υποθυρεοειδισμός αγγίζει περίπου το 1 μ3 2% του παγκόσμιου πληθυσμού. Ευτυχώς με την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή και τη σωστή διατροφή, η αύξηση του βάρους ενδέχεται να αποτελέσει ένα απολύτως διαχειρίσιμο σύμπτωμα. 

Ήβη Παπαϊωάννου, RDN, MS, MBA
Διαιτολόγος, Διατροφολόγος
Μέλος της Ακαδημίας Διατροφής και Διαιτολογίας, ΗΠΑ
[email protected]
Βιβλιογραφία
American Thyroid Association. Thyroid & Weight.
Laurberg P, Knudsen N, Andersen S, Carlé A, Pedersen IB, Karmisholt J. Thyroid function and obesity. Eur Thyroid J. 2012 Oct;1(3):159-67.
Liu G et al. Thyroid hormones and changes in body weight and metabolic parameters in response to weight loss diets: the POUNDS LOST trial. Int J Obes (Lond). (2017)