Διαβήτης τύπου 2: Ρύθμιση των ασθενών και κόστος

Φάρμακα
26-12-2016

Ανεκτίμητη αξία έχει για τον δημόσιο κορβανά η σωστή ρύθμιση των ασθενών με διαβήτη τύπου 2, καθώς τον απαλλάσσει από σημαντικές πρόσθετες και δυσβάσταχτες δαπάνες. Το συμπέρασμα προκύπτει από μελέτη που εκπόνησε στην χώρα μας η Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας με την υποστήριξη της εταιρείας sanofi aventis. Η μελέτη με τίτλο: «Διαχείριση και οικονομική αξιολόγηση του διαβήτη τύπου 2 στην Ελλάδα» φανερώνει ότι η σωστή ρύθμιση των διαβητικών ασθενών είναι εξαιρετικά συμφέρουσα για το Εθνικό Σύστημα Υγείας, ενώ αντίθετα το κόστος των διαβητικών ασθενών εκτοξεύεται στα ύψη όταν αυτοί δεν ρυθμίζονται ικανοποιητικά. Όπως εξηγούν οι ειδικοί, για την σημαντική επιβάρυνση στις δαπάνες υγείας δεν ενοχοποιείται η φαρμακευτική αγωγή για τη ρύθμιση του σακχάρου, αλλά η αυξημένη ανάγκη των μη ρυθμισμένων ασθενών με διαβήτη τύπου 2 για ιατρικές επισκέψεις και διαγνωστικές εξετάσεις. Αν στους υπολογισμούς για τις συνολικές δαπάνες υγείας ληφθεί υπόψη και το κόστος των σοβαρών επιπλοκών, που σχετίζονται με τον διαβήτη τύπου 2 τότε το ποσό το οποίο προκύπτει εκτοξεύεται στα ύψη. Οι πρόσθετες αυτές δαπάνες που θα μπορούσαν να αποφευχθούν με την υιοθέτηση των κατάλληλων μέτρων έχουν σαν αποτέλεσμα την δυσβάσταχτη επιβάρυνση του Εθνικού Συστήματος Υγείας και επιβάλλουν την άμεση ανάληψη ενός σχεδίου δράσης, καθώς στον συνολικό αριθμό των πασχόντων από διαβήτη τύπου 2 πρέπει να προστεθούν άλλοι τόσοι ασθενείς οι οποίοι υπάρχουν σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ειδικών αλλά παραμένουν αδιάγνωστοι και συνεπώς δεν προσμετρούνται στα καταγεγραμμένα περιστατικά.

Διαβήτης τύπου 2: Τα πορίσματα της μελέτης

Σύμφωνα με την μελέτη που πραγματοποίησε η Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας με την υποστήριξη της sanofi aventis, ένας ικανοποιητικά ρυθμισμένος ασθενής με διαβήτη τύπου 2 κοστίζει στο Εθνικό Σύστημα Υγείας 983 ευρώ ετησίως, ποσό το οποίο καλύπτει φάρμακα, ιατρικές επισκέψεις και διαγνωστικές εξετάσεις. Ωστόσο, οι ασθενείς που παραμένουν χωρίς σωστή ρύθμιση είναι πολύ πιο επιβαρυντικοί για τον δημόσιο κορβανά, καθώς καθένας τους κοστίζει στο ΕΣΥ 1570 ευρώ ετησίως, χωρίς μάλιστα να ληφθούν υπόψη οι πρόσθετες δαπάνες από τις επιπλοκές του διαβήτη.

Αν ληφθούν υπόψη και οι επιπλοκές του διαβήτη τύπου 2, τότε το ετήσιο κόστος για κάθε αρρύθμιστο ασθενή με διαβήτη τύπου 2 φθάνει τα 2.889 ευρώ, δηλαδή τριπλασιάζεται σε σχέση με το αντίστοιχο ποσό για τους ασθενείς με σωστή ρύθμιση.

«Στην Ελλάδα υπάρχουν 800.000 με 900.000 ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη και το κόστος τους για το ΕΣΥ ξεπερνά το ένα δις ευρώ. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί στο 5,4% των συνολικών δαπανών για την υγεία» τονίζει ο καθηγητής οικονομικών της υγείας και Κοσμήτωρ της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας κ. Ιωάννης Κυριόπουλος. Ο ειδικός επισημαίνει πως αν στο ένα δις ευρώ συνυπολογιστούν οι πρόσθετες δαπάνες από τις επιπλοκές που προκαλεί ο διαβήτης τύπου 2, τότε το κόστος των ασθενών χωρίς ικανοποιητική ρύθμιση εκτινάσσεται στα 2,3 δις ευρώ ετησίως ή στο 12% των συνολικών δαπανών υγείας.

Η σημαντική οικονομική επιβάρυνση που προκαλεί η αδυναμία της σωστής ρύθμισης του διαβήτη τύπου 2 οφείλεται κυρίως σε δύο παράγοντες: Αφενός στον αυξημένο αριθμό ιατρικών επισκέψεων των ασθενών στον παθολόγο, τον καρδιολόγο και τον οφθαλμίατρο και αφετέρου στις επιπλέον διαγνωστικές εξετάσεις στις οποίες υποβάλλονται οι αρρύθμιστοι διαβητικοί. Από την έρευνα της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας προκύπτει ότι οι διαβητικοί ασθενείς με ικανοποιητική ρύθμιση πραγματοποιούν λιγότερες από τρεις επισκέψεις τον χρόνο στον θεράποντα διαβητολόγο τους, ενώ οι μη ρυθμισμένοι ασθενείς επισκέπτονται τον γιατρό τους περισσότερο από έξι φορές ετησίως. Αισθητά περισσότερες είναι και οι εξετάσεις στις οποίες υποβάλλονται οι μη ρυθμισμένοι ασθενείς με διαβήτη σε σχέση με όσους διατηρούν σωστή ρύθμιση της ασθένειάς τους. «Σε ετήσια βάση το κόστος των διαγνωστικών ιατρικών εξετάσεων για κάθε τους μη ρυθμισμένο διαβητικό ανέρχεται στα 720 ευρώ, την ώρα που για τον διαβητικό με σωστή ρύθμιση δεν ξεπερνά τα 429 ευρώ» καταλήγει ο κύριος Κυριόπουλος.

Από άλλες ευρωπαϊκές μελέτες διαφαίνεται ότι το κόστος από τις επιπλοκές του διαβήτη τύπου 2 ανέρχεται στο 50% του κόστους της ίδιας της ασθένειας. Επίσης από τα πρόσφατα ευρήματα προκύπτει πως αν το ελληνικό κράτος ξόδευε 1300 ευρώ για κάθε διαβητικό θα μπορούσε να κρατά τουλάχιστον το 50% των ασθενών με σωστή ρύθμιση ώστε να βρίσκονται εντός της ζώνης υγείας και να κρατιούνται μακριά από τον κίνδυνο των επιπλοκών.

Διαβήτης τύπου 2: Συχνότητα εμφάνισης στην Ελλάδα

Οι διαγνωσμένοι διαβητικοί ασθενείς στην Ελλάδα κυμαίνονται μεταξύ 800.000 και 900.000 ανθρώπων αλλά οι εκτιμήσεις των ειδικών κάνουν λόγο για άλλους τόσους, οι οποίοι παραμένουν αδιάγνωστοι.

Όπως επισημαίνει η καθηγήτρια Ασημίνα Μητράκου, παθολόγος- διαβητολόγος στο νοσοκομείο «Αλεξάνδρα», πρόσφατες μελέτες φανερώνουν ότι από διαβήτη τύπου 2 πάσχει εντός των συνόρων το 7,6% των ανδρών και το 5,9% των γυναικών. Οι παράγοντες που συνδέονται με τον διαβήτη τύπου 2, οποίος έχει χαρακτηριστεί διεθνώς ως η πιο απειλητική μάστιγα του 21ου αιώνα, είναι η ηλικία, το φύλο, η εγκατάλειψη της μεσογειακής διατροφής και η έλλειψη φυσικής δραστηριότητας. Επίσης, ρόλο στην συχνότητα εμφάνισης της νόσου διαδραματίζει η κοινωνικοοικονομική κατάσταση.

Διαβήτης τύπου 2: Επιπλοκές στην υγεία

Ο διαβήτης τύπου 2 κόβει χρόνια ζωής αφού κάθε διαβητικός ασθενής έχει μειωμένο προσδόκιμο επιβίωσης κατά 5-10 χρόνια σε σχέση με τους υγιείς ανθρώπους. Όπως επισημαίνει η καθηγήτρια κα. Ασημίνα Μητράκου, παθολόγος-διαβητολόγος στο νοσοκομείο «Αλεξάνδρα» ο μεγαλύτερος κίνδυνος προέρχεται από τις επιπλοκές που σχετίζονται με την νόσο και απειλούν άμεσα την υγεία. Οι πιο σοβαρές επιπλοκές του διαβήτη τύπου 2 περιλαμβάνουν ττις καρδιοπάθειες, την αμφιβληστροειδοπάθεια, την νεφρική ανεπάρκεια και την περιφερική αγγειοπάθεια. Κύρια αιτία θανάτου στους διαβητικούς ασθενείς αποτελούν τα καρδιαγγειακά νοσήματα, που αντιστοιχούν στο 50% των συνολικών θανάτων. Δεύτερη αιτία θανάτου (με ποσοστό που κυμαίνεται από 10-20% στους συνολικούς θανάτους των διαβητικών) είναι η νεφρική ανεπάρκεια. Παράλληλα, ο διαβήτης παραμένει πρώτη αιτία εμφάνισης νεφρικής ανεπάρκειας σε όλες τις ανεπτυγμένες χώρες. Επιπλέον, 2,5 εκατομμύρια διαβητικοί ασθενείς παγκοσμίως πάσχουν από αμφιβληστροειδοπάθεια και προστίθενται στην μεγάλη δεξαμενή νοσηρότητας για την οποία ενοχοποιείται αποκλειστικά ο σακχαρώδης διαβήτης.