Αλλεργία: Φθινόπωρο και αλλεργιογόνα

26-12-2016

Οι αλλεργίες, επίμονες και ύπουλες, αποτελούν τις συνηθέστερες χρόνιες παθήσεις και ταλαιπωρούν σήμερα έναν στους τρεις Ελληνες. Το πρόβλημα της αλλεργίας μπορεί να φουντώνει μαζί με την φύση κυρίως την άνοιξη, τα αλλεργικά άτομα όμως αντιμετωπίζουν συχνά προβλήματα και το φθινόπωρο.

Το δεύτερο αυτό αλλά εξίσου σημαντικό κύμα συμπτωματολογίας στις φθινοπωρινές αλλεργίες οφείλεται τόσο στην ανθοφορία συγκεκριμένων αλλεργιογόνων φυτών, όσο και σε άλλους φθινοπωρινούς παράγοντες. Οι μεγάλης έντασης άνεμοι, για παράδειγμα, που παρουσιάζονται κατά τους φθινοπωρινούς μήνες, προκαλούν διασπορά της γύρης των αλλεργιογόνων φυτών, επιδεινώνοντας τα συμπτώματα των αλλεργιών, ενώ σπόρια αλλεργιογόνων μυκήτων εμφανίζουν υψηλές συγκεντρώσεις στον αέρα. Η αυξημένη υγρασία και οι ήπιες θερμοκρασίες δημιουργούν ιδανικές περιβαλλοντικές συνθήκες για τα αλλεργιογόνα, ενώ από την άλλη και τα ακάρεα της οικιακής σκόνης – καθώς οι πρώτες ψύχρες φέρνουν και το κλείσιμο των παραθύρων – αρχίζουν να πυροδοτούν αλλεργικές αντιδράσεις.

Το φθινόπωρο μπορεί να πυροδοτήσει επίσης αλλεργικές δερματοπάθειες, με συχνή εμφάνιση της κνίδωσης εκ ψύχους, που εκδηλώνεται με εξάνθημα και κνησμό μετά από έκθεση στις πρώτες φθινοπωρινές ψύχρες. Επιδείνωση παρουσιάζει και η ατοπική δερματίτιδα, που εμφανίζεται κυρίως σε παιδιά και βρίσκεται συνήθως σε ύφεση τους καλοκαιρινούς μήνες. Οι ειδικοί, εξάλλου, συστείνουν το φθινόπωρο ως την καταλληλότερη περίοδο για την αξιολόγηση των εαρινών αλλεργιών αλλά και την έναρξη ριζικών θεραπευτικών παρεμβάσεων, όπως η ανοσοθεραπεία.

Aλλεργία: Τα «δελτία αλλεργιογόνων», ένας οδηγός προειδοποίησης για τις αλλεργίες

Το κλειδί στην αντιμετώπιση των αλλεργιών είναι η πρόληψη των κρίσεων λένε οι αλλεργιολόγοι και διασαφηνίζουν πως αυτό μπορεί να γίνει μόνο αν αποφεύγονται συστηματικά τα αλλεργιογόνα, οι ουσίες δηλαδή που προκαλούν αλλεργική αντίδραση.

Από την άποψη αυτή, τα «δελτία αλλεργιογόνων» από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, είναι απαραίτητο εργαλείο για όσους αντιμεπωπίζουν προβλήματα αλλεργίας. Καταγράφουν με ακρίβεια τα δέκα πιο συνηθισμένα εποχιακά αλλεργιογόνα φυτά και μύκητες στην Ελλάδα, τις περιοχές όπου κυρίως εντοπίζονται, αλλά και τα κρισιμότερα δεκαήμερα του έτους σύμφωνα με τις συγκεντρώσεις τους στον αέρα. Στην πραγματικότητα, αποτελούν έναν πρακτικό οδηγό από «δελτια προειδοποίησης», έτσι ώστε οι αλλεργικοί να γνωρίζουν πότε πρέπει να λάβουν τα μέτρα τους.

Από τα δέκα πιο συνηθισμένα αλλεργιογόνα στην Ελλάδα, το φθινόπωρο παρουσιάζουν υψηλές συγκεντρώσεις στον αέρα μόνο οι μύκητες, ενώ τα αλλεργιογόνα φυτά πυροδοτούν εξάρσεις αλλεργίας κυρίως κατά τους ανοιξιάτικους μήνες.

Αλλεργία και μύκητες Alternaria

Με τον χαρακτηρισμό του πολύ σημαντικού αλλεργιογόνου σε διάφορες χώρες (από τις ΗΠΑ έως τις Ινδίες), φαίνεται να προκαλεί περισσότερες αντιδράσεις στις νεαρότερες ηλικίες, ενώ το ποσοστό θετικότητας μειώνεται σημαντικά μετά την ηλικία των 40 ετών. Οι ειδικοί επισημαίνουν πως αυτό συμβαίνει κυρίως επειδή αναπτύσσονται σε χώρους όπου οι νέοι περνούν ώρες στην καθημερινότητα τους. Οι μέσες τιμές στις συγκεντρώσεις του αλλεργιογόνου μύκητα ανά κυβικό μέτρο αέρα εμφανίζονται σε γενικές γραμμές πιο αυξημένοι τους πρώτους φθινοπωρινούς μήνες από ό,τι τους ανοιξιάτικους.

Αλλεργία: Συνηθισμένες αλλεργίες, συμπτώματα και διάγνωση

Με τη βοήθεια της Ελληνικής Εταιρείας Αλλεργιολογίας και Κλινικής Ανοσολογίας, κάντε μια πρώτη ανίχνευση των συμτπωμάτων, καθώς και των μεθόδων διάγνωσης και θεραπειών της αλλεργίας που σας ταλαιπωρεί, χρησιμοποιώντας τον σύντομο περιεκτικό οδηγό.

Αλλεργική ρινίτιδα

Συμπτώματα αλλεργικής ρινίτιδας: Ρινική καταρροή, κνησμός στη μύτη, ρινική συμφόρηση, φτερνίσματα. Επίσης, συμπτώματα και από τα μάιτα, όπως επιπεφυκίτιδα ή ακόμη και τους πνεύμονες, όπως το άσθμα. Παρατηρείται επίσης κνησμός στον ουρανίσκο και στα αυτιά. Ενδέχεται να σημειωθεί μείωση ή και απώλεια όσφρησης και γεύσης.

Διάγνωση αλλεργικής ρινίτιδας: Λήψη ιστορικού, κλινική εξέταση και εργαστηριακός έλεγχος. Ο γιατρός θα σας υποβάλλει σε δερματικά τεστ και ίσως σας ζητήσει να κάνετε ειδικές εξετάσεις αίματος. Σε προχωρημένες καταστάσεις απαιτούνται και άλλες ειδικές εξετάσεις, η ακτινογραφία ή η συμβολή ωτορινολαρυγγολόγου για ρινική ενδοσκόπηση.

Θεραπεία αλλεργικής ρινίτιδας: Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων το πρόβλημα αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά με φαρμακευτική αγωγή, που όμως πρέπει να είναι εξατομικευμένη και υπεύθυνος γι αυτό είναι μόνο ο ειδικός. Τα τοπικά κορτικοειδή σε μορφή σε σπρέι, για παράδειγμα, είναι τα αποτελεσματικότερα και ασφέλεστερα φάρμακα για την αντιμετώπιση της αλλεργικής ρινίτιδας, η επιτυχία τους ωστόσο έχει άμεση σχέση με τη σωστή τους χρήση (δοσολογία, χρόνος αγωγής, τεχνική).

Αλλεργικό άσθμα

Συμπτώματα σχετικά με το αλλεργικό άσθμα: Κοντές ανάσες μετά από άσκηση ή κατά τη διάρκεια της νύχτας, «βράσιμο» στο στήθος ιδιαίτερα κατά την εκπνοή του αέρα, βήχας – κυρίως ξηρός – που ίσως επιδεινώνεται το βράδυ και τις πρώτες πρωινές ώρες είναι μερικά από τα κλασικά συμπτώματα. Επιπλέον, το «σφίξιμο» στο στήθος, και η δύσπνοια.

Διάγνωση για το αλλεργικό άσθμα: Η διάγνωση μπορεί να γίνει ακόμη και μόνο μέσα από το ιστορικό και τη συμπτωματολογία του ασθενούς, ενώ οι κυριότερες εξετάσεις είναι οι δερματικές δοκιμασίες σε γνωστούς αλλεργιογόνους παράγοντες και η μέτρηση ενός ειδικού αντισώματος στο αίμα (IgE) που είναι αυξημένο σε άτομα με αλλεργία.

Θεραπεία για το αλλεργικό άσθμα: Το πρώτο που τονίζεται από την Ελληνική Εταιρεία Αλλεργιολογία και Κλινικής Ανοσολογίας είναι η μέγιστη σημασία της εκπαίδευσης των ασθενών στη σωστή χρήση των φαρμάκων. Είτε πρόκειται για θεραπεία με εισπνοές, είτε για την αντιμετώπιση των οξέων συμπτωμάτων και των επεισοδίων (κρίσεων) του άσθματος, ο ειδικός είναι ο μόνος που μπορεί να βοηθήσει τον πάσχοντα.

Αλλεργικές δερματίτιδες

Συμπτώματα σχετικά με τις αλλεργικές δερματίτιδες: Η οξεία δερματίτιδα εμφανίζει μία μέρα μετά την επαφή κνησμό και ερυθρότητα με οίδημα και μπορεί να σχηματισθεί βλατιδοφυσσαλιδώδες ερύθημα. Στη χρόνια δερματίτιδα, αν η επαφή με το αλλεργιογόνο είναι μικρή και καθημερινή, εμφανίζεται χρόνια εκζεματοειδής βλάβη με διαβρώσιες, λειχηνοποίηση, ραγάδες και απολέπιση.

Διάγνωση για την αλλεργική δερματίτιδα: Μόνο ο ειδικός μπορεί να διακρίνει την εξ επαφής αλλεργική δερματίτιδα από ένα πλή΄θος παθήσεων του δέρματος με παρόμοια εικόνα και εκδηλώσεις. Συνήθως η δερματίτιδα αυτή δεν εμφανίζεται αμέσως μετά την επαφή του δέρματος με την ερεθιστική ουσία, αλλά μετά την πάροδο αρκετών ωρών, εκτός και αν πρόκειται για πολύ ευαισθητοποιημένα άτομα. Η ένοχος ουσία θα βρεθεί με αλλεργικές επιδερμικές δοκιμασίες.

Θεραπεία για την αλλεργική δερματίτιδα: Επικεντρώνεται συνήθως στην αντιμετώπιση των επιμολύνσεων και την περιποίηση του δέρματος, με αποτελεσματικότερα φάρμακα τα κορτικοειδή σε μορφή κρέμας, αλοιφής ή σε χάπια, ανάλογα με τις συμβουλές του ειδικού.