Οι κουνουποκτονίες όχι μόνο καθυστέρησαν με αποτέλεσμα η χώρα μας να έχει γεμίσει κουνούπια με ότι κινδύνους σημαίνει αυτό για τη δημόσια υγεία αλλά δε γίνονται και όπως πρέπει.
“Η παρακολούθηση των κουνουποκτονιών είναι προβληματική” σύμφωνα με τον κο Χρήστο Χατζηχριστοδούλου Καθηγητή Υγιεινής και Επιδημιολογίας στο Εργαστήριο Υγιεινής και Επιδημιολογίας του Ιατρικού Τμήματος Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Ο κος Χατζηχριστοδούλου απαντώντας στις ερωτήσεις του Healthview σχετικά με τα αποτελέσματα της εντομολογικής και επιδημιολογικής επιτήρησης ανέφερε ποιες είναι οι περιοχές υψηλού κινδύνου στη χώρα μας και επεσήμανε ότι μπορεί να έχουμε μειωμένα κρούσματα φέτος σε σχέση με πέρυσι αλλά αυτό δεν είναι κάτι που θα πρέπει να μας καθυσηχάζει αφού ακόμη είμαστε σχεδόν στην καρδιά του καλοκαιριού.
Ερώτηση: Σε τι επίπεδο βρισκόμαστε όσον αφορά την εντομολογική και επιδημιολογική επιτήρηση για τον ιό του Δυτικού Νείλου;
Απάντηση: Ήδη έχουμε 4 κρούσματα με λοίμωξη από τον ιό του Δυτικού Νείλου (ΙΔΝ) δηλωμένα στο ΚΕΕΛΠΝΟ από την Αττική και τη Θεσσαλονίκη. Συγκριτικά με πέρυσι έχουμε λιγότερα κρούσματα αλλά αυτό δεν προδικάζει την εξέλιξη της φετινής περιόδου μεταδοτικότητας του νοσήματος. Αναφορικά με την εντομολογική επιτήρηση τα δεδομένα μέχρι σήμερα από τις παγίδες που τοποθετεί το ΚΕΕΛΠΝΟ είναι ότι έχουμε αυξημένο αριθμό κουνουπιών και αυξημένα ποσοστά θετικών κουνουπιών για τον ΙΔΝ και ιδιαίτερα στην Αττική .
Ερώτηση: Ποιές περιοχές της χώρας μας κινδυνεύουν περισσότερο;
Απάντηση: Μοντέλα εκτίμησης που έχουν γίνει από την ομάδα του Αν. Καθηγητή κ. Χ. Μπιλλίνη, Τμήμα Κτηνιατρικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, που στηρίζεται κυρίως σε άγρια πτηνά, και από την ομάδα του Αν. Καθηγητή κ. Γ. Φώτη, Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, φαίνεται ότι η Αττική και η Θεσσαλονίκη είναι οι περιοχές με το μεγαλύτερο κίνδυνο.
Ερώτηση: Γιατί παρά τα αυξημένα κρούσματα που είχαμε πέρυσι καθυστερήσαμε να ξεκινήσουμε τις κουνουποκτονίες;
Απάντηση: Αυτό είναι ένα θέμα που σχετίζεται καθαρά με τις διαδικασίες που ισχύουν στην Ελλάδα σχετικά με τους διαγωνισμούς για τις εντομοκτονίες. Το Υπουργείο Υγείας σε συνεργασία με το ΚΕΕΛΠΝΟ από πέρυσι τον Οκτώβριο έκανε συσκέψεις με τους Περιφερειάρχες για να προωθήσει την έγκαιρη έναρξη των διαδικασιών για τις εντομοκτονίες για τη νέα περίοδο μεταδοτικότητας.
Όλοι οι περιφερειάρχες ήταν ευαισθητοποιημένοι και κατέβαλαν προσπάθειες για να ξεκινήσουν έγκαιρα οι εντομοκτονίες. Δυστυχώς, στη χώρα μας δεν έχει βρεθεί ακόμη η χρυσή τομή ώστε να τηρούνται όλες οι νόμιμες διαδικασίες και να ξεκινούν έγκαιρα οι εντομοκτονίες. Ίσως η λύση θα ήταν να γίνονται οι διαγωνισμοί για περισσότερα έτη (πχ 3 ή 4 χρόνια) και όχι για κάθε νέο έτος. Έτσι μπορεί να υπάρχουν κάποιες καθυστερήσεις την πρώτη χρονιά, τα επόμενα χρόνια όμως ο ανάδοχος κάνει άμεσα τις εντομοκτονίες.
Εδώ πρέπει να τονίσουμε ότι οι εντομοκτονίες δεν είναι πανάκεια. Ακόμη κι αν γίνονται εγκαίρως και εκτελούνται με εξαιρετικό τρόπο, που εδώ μπορούν να μπουν πολλά ερωτηματικά για τον τρόπο παρακολούθησης της εκτέλεσης των εντομοκτονιών, δεν πρόκειται να λυθεί το πρόβλημα του ΙΔΝ. Θα έχουμε και πάλι κρούσματα αλλά σε μειωμένο αριθμό. Επίσης, πρέπει να τονίσουμε ότι σε ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα διαχείρισης κουνουπιών σημαντικό ρόλο παίζει η μείωση των ενδιαιτημάτων (πχ στάσιμα νερά).
Ερώτηση: Πόσο ασφαλή μπορούν να είναι πλέον τα αποτελέσματα των καθυστερημένων κουνουποκτονιών;
Απάντηση: Σίγουρα εάν αργήσουν οι εντομοκτονίες θα έχουμε μεγάλο αριθμό ακμαίων κουνουπιών που μπορούν να είναι μολυσμένα και να μεταδώσουν το νόσημα. Έστω και αργά όμως αν ξεκινήσουν οι εντομοκτονίες, μετά από κάποιο διάστημα θα αποδώσουν και θα μειώσουν τον κίνδυνο μετάδοσης του νοσήματος.
Ερώτηση: Έχει γίνει από την πολιτεία αξιολόγηση των σκευασμάτων που χρησιμοποιούν οι εταιρείες που κάνουν τις κουνουποκτονίες; Επίσης διενεργείται έλεγχος κατά την εφαρμογή των κουνουποκτονιών;
Απάντηση: Υπάρχει επιτροπή η οποία αξιολογεί και εγκρίνει τα σκευάσματα. Θεωρητικά, υπάρχει σε κάθε περιοχή επιτροπή παρακολούθησης των εντομοκτονιών. Για να είμαι ειλικρινής όμως, δεν είναι σίγουρο πόσο καλά παρακολουθούνται και εάν έχουν τη δυνατότητα (επιστημονική κατάρτιση, τεχνογνωσία, εξοπλισμό) για να παρακολουθούν σωστά τις εντομοκτονίες. Εν κατακλείδι, πιστεύω ότι η παρακολούθηση στις περισσότερες περιοχές είναι προβληματική.
Το «Ειδικό πρόγραμμα ελέγχου για τον ιό του Δυτικού Νείλου και την ελονοσία, ενίσχυση της επιτήρησης στην ελληνική επικράτεια (MALWEST)»
Το πρόγραμμα υλοποιείται στα πλαίσια του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού» του ΕΣΠΑ (2007-2013). Το πρόγραμμα εγκρίθηκε από το Υπουργείο Υγείας και οι εργασίες του άρχισαν στην 1η Ιανουαρίου 2012 και η διάρκειά του είναι 24 μήνες.
Κύριοι στόχοι του προγράμματος είναι η δημιουργία ενός ολοκληρωμένου προγράμματος ελέγχου που αφορά σε επιτήρηση κουνουπιών, πτηνών, ιπποειδών και ανθρώπων σχετικά με τον ιό του Δυτικού Νείλου και σε επιτήρηση των κουνουπιών και ανθρώπων σχετικά με την ελονοσία, η δημιουργία θεματικών χαρτών με χρήση GIS βάσει των δεδομένων επιτήρησης και η πρόβλεψη εξάπλωσης των δύο νοσημάτων.
Στο πρόγραμμα συμμετέχουν δεκατέσσερις (14) συνεργαζόμενοι φορείς:
-
Εργαστήριο Υγιεινής και Επιδημιολογίας Τμήματος Ιατρικής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
-
Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ)
-
Τομέας Παρασιτολογίας, Εντομολογίας και Τροπικών Νόσων, Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας (ΕΣΔΥ)
-
Εργαστήριο Μικροβιολογίας Ιατρικής Σχολής Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών
-
Εργαστήριο Αναφοράς Αρμποϊών – Α’ Μικροβιολογικό Εργαστήριο Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
-
Εργαστήριο Εντομολογίας και Γεωργικής Ζωολογίας Τμήματος Γεωπονίας Φυτικής Παραγωγής και Αγροτικού Περιβάλλοντος Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
-
Εργαστήριο Γενετικής, Εξελικτικής και Συγκριτικής Βιολογίας, Τμήμα Βιοχημείας και Βιοτεχνολογίας Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
-
Εργαστήριο Βιολογικού Ελέγχου Γεωργικών Φαρμάκων Μπενακείου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου
-
Εργαστήριο Λοιμωδών Νοσημάτων και Εργαστήριο Παθολογικής Ανατομικής Τμήματος Κτηνιατρικής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
-
Εργαστήριο Μικροβιολογίας και Λοιμωδών Νοσημάτων Κτηνιατρικής Σχολής Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
-
Περιφερειακό Εργαστήριο Δημόσιας Υγείας (ΠΕΔΥ) Κρήτης
-
Εργαστήριο Χωρικής ανάλυσης, GIS και θεματικής χαρτογραφίας Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
-
Εργαστήριο Μοριακής Εντομολογίας, Τμήμα Βιολογίας Πανεπιστημίου Κρήτης
-
Επιτροπή Ερευνών Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
