ΧΑΝΣ ΝΤΡΙΣ

Hans Driesch
27-10-2021

Ο Χανς Ντρις (28 Οκτωβρίου 1867 – 17 Απριλίου 1941) ήταν Γερμανός βιολόγος και φιλόσοφος από το Bad Kreuznach. Διακρίνεται περισσότερο για την πρώιμη πειραματική του εργασία στην εμβρυολογία και για τη νεοβιταλιστική φιλοσοφία της εντελεχίας. Του πιστώθηκε επίσης η πραγματοποίηση της πρώτης τεχνητής «κλωνοποίησης» ενός ζώου στη δεκαετία του 1880, αν και αυτός ο ισχυρισμός εξαρτάται από τον τρόπο με τον οποίο κάποιος ορίζει την κλωνοποίηση.

Από το 1891 εργάστηκε στη Νάπολη στον Θαλάσσιο Βιολογικό Σταθμό, όπου μέχρι το 1901 συνέχισε να πειραματίζεται και να αναζητά μια θεωρητική διατύπωση των αποτελεσμάτων του. Αναζήτησε την κλασική και τη μοντέρνα φιλοσοφία στην αναζήτησή του για μια επαρκή θεωρητική επισκόπηση και κατέληξε υιοθετώντας μια Αριστοτελική τελεολογική θεωρία της εντελεχίας.

Υπό την επίδραση του δασκάλου του Haeckel,  είχε δοκιμάσει τις μηχανιστικές εμβρυολογικές θεωρίες ενός άλλου μαθητή του Haeckel, του Wilhelm Roux. Ο Ντρις μελέτησε έμβρυα αχινού και διαπίστωσε ότι όταν χώρισε τα δύο κύτταρα του εμβρύου μετά την πρώτη κυτταρική διαίρεση, το καθένα εξελίχθηκε σε έναν πλήρη αχινό. Αυτό ήταν αντίθετο με την προσδοκία του ότι κάθε κύτταρο θα εξελισσόταν στο αντίστοιχο μισό του ζώου, μια πρόβλεψη βασισμένη στην προηγούμενη εργασία του Wilhelm Roux με τα έμβρυα βατράχων. Αυτό συνέβη επίσης στο στάδιο των τεσσάρων κυττάρων: ολόκληρες προνύμφες προέκυψαν από καθένα από τα τέσσερα κύτταρα, αν και μικρότερες από το συνηθισμένο. Μέχρι το 1885 τα πειράματα τουΝτρις στο έμβρυο του αχινού έδειξαν ότι ήταν ακόμη δυνατό να ανακατευτούν τα βλαστομερή του πρώιμου εμβρύου χωρίς να επηρεαστεί η προκύπτουσα προνύμφη.

Αυτά τα ευρήματα έδειξαν ότι οποιοδήποτε μεμονωμένο κύτταρο στο πρώιμο έμβρυο ήταν ικανό να σχηματίσει οποιοδήποτε μέρος της αναπτυσσόμενης προνύμφης. Αυτό φαινόταν να είναι μια σημαντική διάψευση τόσο των πρώιμων ιδεών της προδιαμόρφωσης όσο και της μεταγενέστερης μωσαϊκής θεωρίας του Wilhelm Roux και επρόκειτο να αποτελέσει αντικείμενο πολλών συζητήσεων τα επόμενα χρόνια. Το συμπέρασμα προκάλεσε τριβές μεταξύ των Driesch, Roux και Haeckel.

Τα ευρήματα του Ντρις οδήγησαν στην υιοθέτηση των όρων «ολοδύναμο» και «πολυδύναμο» κύτταρο, που αναφέρονται αντίστοιχα σε ένα κύτταρο που μπορεί να δημιουργήσει κάθε κύτταρο σε έναν οργανισμό και ένα που μπορεί να δημιουργήσει σχεδόν κάθε κύτταρο.

Τα αποτελέσματα του Ντρις επιβεβαιώθηκαν με μεγαλύτερη ακρίβεια και τα πειράματα επεκτάθηκαν από τον Sven Hörstadius, ο οποίος έδειξε ότι τα συμπεράσματα για την ισοδυναμία μεταξύ των εμβρυϊκών κυττάρων του αχινού ήταν μια υπερβολική απλούστευση.