Διατροφικά «αντισταμινικά»: Ανακούφιση από την αλλεργική ρινίτιδα

29-03-2017

Μαζί με την άνοιξη έρχονται και οι αλλεργίες, με την αλλεργική ρινίτιδα να αποτελεί ένα από τα συχνότερα συμπτώματα που «φέρνει» η ανοιξιάτικη γύρη. Τα συμπτώματα της αλλεργικής ρινίτιδας μοιάζουν αρκετά με εκείνα του χιεμωνιάτικου κρυολογήματος, δεν οφείλονται όμως σε κάποιον ιό ή βακτήριο. Όταν κανείς εισπνεύσει έναν αλλεργιογόνο παράγοντα, τότε το ανοοσποιητικό σύστημα ενεργοποιεί την παραγωγή μίας ομάδας ουσιών με το όνομα ισταμίνες. Η βουλωμένη μύτη, τα ερεθισμένα μάτια, ο ξερός λαιμός, ο πονοκέφαλος και το αίσθημα της κόπωσης αποτελούν μερικά μόνο από τα συνηθέστερα συμπτώματα.

Για την ανακούφιση των συμπτωμάτων της αλλεργικής ρινίτιδας ένα σύνολο από φαρμακευτικές αγωγές, αντισταμινικά και αποσυμφορηντικά σπρέι είναι διαθέσιμα. Οι παρενέργειες όμως είναι συχνές, και έτσι τη θέση της «βουλωμένης» μύτης παίρνει η υπνηλία και η ναυτία. Έτσι οι εναλλακτικές θεραπείες για την αλλεργική ρινίτιδα τραβούν το ενδιαφέρον ολοένα και περισσότερων καταναλωτών. Φυσικά, η διατροφή δεν θα μπορούσε παρά να αποτελεί κομμάτι της διαφορετικής αυτής προσέγγισης!

Βιταμίνη C

Τη βιταμίνη C σίγουρα τη γνωρίζετε ως τη χειμωνιάτικη βιταμίνη που ενισχύσει το ανοσοποιητικό και μειώνει τα συμπτώματα του κρυολογήματος. Μέσα από τα ίδια μονοπάτια η πολύτιμη και αντιοξειδωτική αυτή βιταμίνη βοηθά στην μείωση των συμπτωμάτων της αλλεργικής ρινίτιδας. Πολλοί εναλλακτικοί θεραπευτές μάλιστα δεν διστάζουν να την αποκαλέσουν και «φυσικό» αντισταμινικό. Η προτεινόμενη δοσολογία για τη δράση αυτή είναι 2.000 mg βιταμίνης C ημερησίως, που σας εξασφαλίζει μία διατροφή πλούσια σε φράουλες, μπρόκολο και άλλα πράσινα λαχανικά, πατάτες, ακτινίδια και φυσικά εσπεριδοειδή.

Καροτενοειδή

Τα καροτενοειδή είναι μία μεγάλη οικογένεια θρεπτικών συστατικών που μοιάζουν με τις βιταμίνες, ή βοηθούν το σώμα στην παραγωγή τους. Σύμφωνα με μελέτες που έχουν γίνει τόσο σε παιδιά, όσο και σε ενήλικες, χαμηλά επίπεδα β- καροτενίου στη διατροφή έχουν συσχετιστεί με έξαρση συμπτωμάτων της ρινίτιδας. Το β- καροτένιο των καρότων, έχει ισχυρή αντιοξειδωτική δράση και καταφέρνει να προστατεύσει τα κύτταρα του ανοσοποιητικού και των αναπνευστικών οδών από επιβλαβείς περιβαλλοντικούς παράγοντες, αλλά και από και το γνωστό οξειδωτικό στρες.

Βιταμίνη D

Είναι διάσημη για το ρόλο της στα οστά μέσω της καλύτερης απορρόφησης του ασβεστίου. Όμως είναι από νωρίς γνωστό πως οι δράσεις της δεν περιορίζονται στο σκελετικό σύστημα. Σχεδόν κάθε κύτταρο του ανθρώπινου σώματος φέρει ειδικούς υποδοχείς για την δέσμευση και αξιοποίηση της βιταμίνης αυτής. Εξαίρεση σε αυτό δεν αποτελούν και τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος. Την ίδια στιγμή πολλές μελέτες που συσχετίζουν την επαρκή πρόσληψη βιταμίνης D κατά την εγκυμοσύνη με το μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης άσθματος στα παιδιά, έχουν δει το φως της δημοσιότητας. Εκτός όμως από την αλλεργική ρινίτιδα, η βιταμίνη D έχει ιδιαίτερα θεραπευτική δράση σε δερματικές αντιδράσεις, όπως η ατοπική δερματίτιδα. Η πλέον αξιόπιστη πηγή της βιταμίνης είναι τα συμπληρώματα διατροφής και τα εμπλουτισμένα τρόφιμα.

Προβιοτικά

Οι φιλικοί μικροοργανισμοί που ζουν στο ανθρώπινο έντερο παρουσιάζουν μοναδικές ιδιότητες για όλο το σώμα. Ο ρόλος τους είναι διπλός καθώς δημιουργούν μία αδιαπέραστη ασπίδα προστασίας από βλαβερούς μικροοργανισμούς στο έντερο, ενώ την ίδια στιγμή παράγουν ένα σύνολο από ουσίες που ρυθμίζουν πολλά βιολογικά μονοπάτια στο σώμα. Εάν και οι έρευνες για τη σχέση αλλεργικής ρινίτιδας και προβιοτικών βρίσκονται ακόμη στην αρχή τους, φαίνεται πως η λήψη προβιοτικών του γένους Λακτοβάκιλλοι βελτιώνει την ποιότητα ζωής ατόμων με αλλεργική ρινίτιδα, ενώ ταυτόχρονα περιορίζει τη χρήση φαρμάκων. Προβιοτικά θα βρείτε στο κεφίρ, σε ορισμένα γιαούρτια και σε φόρμουλες συμπληρωμάτων διατροφής.

Διασταυρούμενες αλλεργίες

Φαίνεται πως ουσίες της γύρης που θεωρούνται υπεύθυνες για τις αλλεργίες της άνοιξης, τις συναντάμε και σε αρκετά τρόφιμα. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα, άτομα με αλλεργία στη γύρη να εμφανίζουν ταυτόχρονα και αλλεργίες σε τροφές όπως τα μήλα, τα ροδάκινα, το χαμομήλι, η μουστάρδα και το πεπόνι.

Φέτος την άνοιξη βοηθήστε το σώμα σας να ανταπεξέλθει στην αλλεργική ρινίτιδα εμπλουτίζοντας τη διατροφή σας με τα παραπάνω θρεπτικά συστατικά. 

Ήβη Παπαϊωάννου, MS, RDN

Διαιτολόγος, Διατροφολόγος

Μέλος της Ακαδημίας Διατροφής και Διαιτολογίας, ΗΠΑ

ivipapai@gmail.com
Βιβλιογραφία: 

Popescu FD. Cross-reactivity between aeroallergens and food allergens. World J Methodol. 2015 Jun 26;5(2):31-50.

Zajac AE et al. A systematic review and meta-analysis of probiotics for the treatment of allergic rhinitis. Int Forum Allergy Rhinol. (2015)

Searing DA et al. Vitamin D in atopic dermatitis, asthma and allergic diseases. Immunol Allergy Clin North Am. (2010)

University of Maryland Medical Center. Allergic Rhinitis. Last accessed 28/3/2017.

http://umm.edu/health/medical/altmed/condition/allergic-rhinitis