Σακχαρώδης διαβήτης

Ο διαβήτης είναι ένα νόσημα που προκαλείται όταν απορυθμίζεται (αυξάνεται) η γλυκόζη (σάκχαρο) του αίματος. Οι διαβητικοί ασθενείς διαχωρίζονται σε 2 τύπους, τους διαβητικούς τύπου 1 που δεν παράγουν καθόλου ινσουλίνη και τους διαβητικούς τύπου 2 που παράγουν υπερβολική ινσουλίνη, εξαιτίας της αντίστασης των κυττάρων-στόχων στην ινσουλίνη.

Ποιοι είναι οι τύποι του διαβήτη;

• Διαβήτης τύπου 1: Παλαιότερα ονομαζόταν ινσουλινοεξαρτώμενος σακχαρώδης διαβήτης ή νεανικός διαβήτης.
• Διαβήτης τύπου 2: Παλαιότερα ονομαζόταν μη ινσουλινοεξαρτώμενος σακχαρώδης διαβήτης των ενηλίκων.
• Διαβήτης κυήσεως: Ο διαβήτης κυήσεως είναι ένας τύπος διαβήτη ή μια αύξηση του σακχάρου του αίματος που παρουσιάζουν μερικές έγκυες γυναίκες. Αν μια γυναίκα που δεν είχε ποτέ διαβήτη παρουσιάσει υψηλό σάκχαρο αίματος κατά την εγκυμοσύνη, τότε λέμε ότι έχει διαβήτη κυήσεως. Έξι εβδομάδες μετά τον τοκετό η γυναίκα πρέπει να επαναταξινομείται σε μια από τις ακόλουθες κατηγορίες: 1) διαβητική, 2) με επηρεασμένη γλυκόζη νηστείας (IFG), 3) με επηρεασμένη ανοχή στη γλυκόζη (IGT), 4) φυσιολογική. Συνήθως, μετά τον τοκετό η ινσουλίνη επανέρχεται στα κανονικά της επίπεδα.
• Άλλοι ειδικοί τύποι διαβήτη είναι αποτέλεσμα ειδικών γενετικών συνδρόμων, χειρουργικών επεμβάσεων, φαρμάκων, κακής διατροφής, λοιμώξεων και άλλων νοσημάτων και αντιστοιχούν στο 1-2% των διαγνωσμένων περιπτώσεων.

Πώς γίνεται η διάγνωση του σακχαρώδους διαβήτη;

Η διάγνωση του σακχαρώδους διαβήτη στηρίζεται στην τριάδα των συμπτωμάτων πολυουρία, πολυδιψία και πολυφαγία και σε απλές αιματολογικές εξετάσεις.

Τι επιπλοκές προκαλεί ο σακχαρώδης διαβήτης;

• καρδιακές ασθένειες
• νεφρικές ασθένειες
• προβλήματα στα μάτια, θαμπή όραση, τύφλωση
• στυτική δυσλειτουργία στους άνδρες
• έλκη που δεν επουλώνονται
• μολύνσεις
• αγγειακά προβλήματα, κακό κυκλοφορικό ειδικά στα πόδια
• υψηλή πίεση
• εγκεφαλικά επεισόδια.

Διαβήτης Τύπου 1

Ο διαβήτης τύπου 1 προκαλείται από την καταστροφή των β-κυττάρων του παγκρέατος που παράγουν την ινσουλίνη. Αυτός ο τύπος διαβήτη μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία, ωστόσο είναι πιο συχνός σε παιδιά και νεότερους ενήλικες. Περίπου 5-15% όλων των περιπτώσεων διαγνωσμένου διαβήτη είναι διαβήτης τύπου 1.

Πού οφείλεται;

Τα β-κύτταρα που παράγουν ινσουλίνη καταστρέφονται συνήθως από αυτοαντισώματα του οργανισμού και για το λόγο αυτό ο διαβήτης τύπου 1 θεωρείται ανοσολογικό νόσημα. Υπάρχουν, ωστόσο, και εξωτερικοί παράγοντες που μπορεί να καταστρέψουν τα β-κύτταρα του παγκρέατος, όπως είναι η προσβολή από ιούς και η δράση χημικών τοξικών.

Συμπτώματα

• πολυουρία και πολυδιψία
• αδυναμία και καταβολή
• πολυφαγία με απώλεια βάρους
• θολή όραση
• αιδοιοκολπίτιδα ή κνησμός
• περιφερική νευροπάθεια
• νεφροπάθεια
• νυκτουρία.

Πώς αντιμετωπίζεται ο διαβήτης τύπου 1;

Οι ασθενείς με διαβήτη τύπου 1 πρέπει να ακολουθούν σωστή διατροφή, να ασκούνται και να λαμβάνουν καθημερινά τη σωστή ποσότητα ινσουλίνης, (αυτή δηλαδή που αναλογεί στην τροφή που καταναλώνουν και στην ενέργεια που δαπανούν) ώστε να ελέγχουν τη γλυκόζη αίματος. Η ενέσιμη λήψη ινσουλίνης είναι απαραίτητη προκειμένου να διατηρούνται υπό έλεγχο τα επίπεδα του σακχάρου αίματος και να αποφεύγεται η υπογλυκαιμία, δηλαδή να μην πέφτει το σάκχαρό τους σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Σε ένα άτομο που λαμβάνει αντιδιαβητικά χάπια, το σάκχαρο θεωρείται χαμηλό όταν είναι κάτω από 60 mg/dl (3,5 mmol/l).

Διαβήτης Τύπου 2

Ο διαβήτης τύπου 2 προκαλείται από την παραγωγή υπερβολικής ινσουλίνης (υπερινσουλιναιμία), εξαιτίας της αντίστασης των κυττάρων-στόχων στην ινσουλίνη. Περίπου το 90-95% των διαγνωσμένων περιπτώσεων διαβήτη είναι διαβήτης τύπου 2. Η σύγχρονη ιατρική βιβλιογραφία κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, κάνοντας λόγο για «επιδημία» διαβήτη τύπου 2.

Συμπτώματα

• πολυφαγία και πολυδιψία
• πολυουρία
• αίσθημα κόπωσης
• θολή όραση
• ξηρό δέρμα με κνησμό
• μούδιασμα ή μυρμήγκιασμα ή απώλεια αίσθησης στα χέρια ή στα πόδια
• λοιμώξεις του δέρματος, του κόλπου και της ουροδόχου κύστης, που δεν θεραπεύονται εύκολα
• κολπικές λοιμώξεις από ζυμομυκήτες
• συχνά δεν παρουσιάζονται συμπτώματα.

Πού οφείλεται;

Ο διαβήτης τύπου 2 μπορεί να προκληθεί από διάφορους παράγοντες, που ποικίλλουν από άτομο σε άτομο. Η γενετική προδιάθεση παίζει ρόλο στην εμφάνιση και αυτής της μορφής διαβήτη, ωστόσο παράγοντες όπως ο σύγχρονος τρόπος ζωής, η καθιστική ζωή, η παχυσαρκία και το γήρας επιταχύνουν την εμφάνισή του. Εκτιμάται ότι περίπου οι μισές περιπτώσεις διαβήτη τύπου 2 εμφανίζονται μετά την ηλικία των 55 ετών και ότι 18% των ανθρώπων ηλικίας άνω των 60 ετών εμφανίζουν διαβήτη.

Πώς αντιμετωπίζεται ο διαβήτης τύπου 2;

Οι ασθενείς με διαβήτη τύπου 2 πρέπει να ακολουθούν σωστή διατροφή και να ασκούνται για να ελέγχουν τη γλυκόζη αίματος. Σε κάποιες περιπτώσεις, μπορεί να χρειαστεί να λάβουν χάπια ή ινσουλίνη. Πρέπει επίσης να υποβάλλονται συχνά σε οφθαλμολογική εξέταση και εξέταση του κυκλοφορικού και του καρδιαγγειακού συστήματος.

Με τη συνεργασία της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας