Επικίνδυνοι για τη δημόσια υγεία ατμοσφαιρικοί ρύποι «κυκλοφορούν» στον ουρανό σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη «πνίγοντας» τους κατοίκους. Ενδεικτικό είναι ότι στη διάρκεια του χειμώνα (16 Δεκ. 2013 – 24 Φεβ. 2014), τα παγκοσμίως αποδεκτά ημερήσια όρια για την υπέρβαση των αιωρούμενων σωματιδίων με διάμετρο 2,5 εκατομμυριοστά του μέτρου (PM2,5 ) ξεπεράστηκαν στην Αθήνα στο 40% των ημερών. Αλλά και τα PM 10 (αιωρούμενα σωματίδια με διάμετρο 10 εκατομμυριοστά του μέτρου) εμφάνισαν τιμές μεγαλύτερες από 80 μg/m3, όταν το ημερήσιο όριο που έχει θέσει η EE ως ασφαλές για την υγεία είναι 50 μg/m3!
Ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι το στοιχείο ότι το 90% των μετρούμενων αιωρούμενων σωματιδίων εμφανίζονται με διάμετρο μικρότερη του ενός εκατομμυριοστού του μέτρου (PM1). Οι ρύποι αυτοί, εξαιτίας του μικρού τους μεγέθους, διεισδύουν ευκολότερα στον ανθρώπινο οργανισμό, προκαλώντας μεγαλύτερες βλάβες.
Ως προς τη χημική τους σύσταση, τα συγκεκριμένα σωματίδια αποτελούνται κυρίως από οργανικές ενώσεις, όπως είναι οι ιδιαίτερα επικίνδυνοι πολυαρωματικοί υδρογονάνθρακες, που δημιουργούνται από την καύση ακατάλληλων υλικών όπως κατεργασμένα ξύλα, αλλά και πλαστικά. Η συμμετοχή των οργανικών ενώσεων στα PM1 είναι 50% κατά τη διάρκεια της ημέρας και φτάνει το 90% τις νύχτες με αιθαλομίχλη.
Όσον αφορά τους πολυαρωματικούς υδρογονάνθρακες και το καρκινογόνο βένζο(α)πυρένιο, στην Αθήνα έφτασαν ακόμη και τα 40 ng/m3 (το ετήσιο όριο της ΕΕ είναι το 1 ng/m3), όταν ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας θέτει ως όριο το 0.12 ng/m3 πάνω από το οποίο υπάρχει κίνδυνος για τη ζωή.
Τα παραπάνω στοιχεία παρουσιάστηκαν την Πέμπτη στο πλαίσιο ημερίδας του Ecocity.
Αντίστοιχα στην Θεσσαλονίκη, η ποιότητα του αστικού αέρα επιδεινώθηκε το 2013 σημαντικά, σε σύγκριση με τη προηγούμενη χρονιάς, ενώ οι αναλύσεις των δεικτών καύσης βιομάζας επιβεβαιώνουν ότι το πρόβλημα επιδεινώθηκε από την υποκατάσταση των συμβατικών καυσίμων από βιομάζα και ξύλα, κατά περίπου 70%.
Επιπτώσεις στην υγεία
Τα αιωρούμενα ατμοσφαιρικά σωματίδια, έχουν σημαντικές βραχυχρόνιες και μακροχρόνιες επιδράσεις στην υγεία.
- η αύξηση κατά 10μg/m3 στα ΡΜ10 συνδέεται με αύξηση κατά 0,5% στην ημερήσια ολική θνησιμότητα και κατά 1% στις εισαγωγές επειγόντων αναπνευστικών περιστατικών στα νοσοκομεία (περιλαμβανομένων και των εισαγωγών με κρίσεις άσθματος σε παιδιά).
- η έκθεση σε ρύπους ανάλογους με αυτούς που παρατηρούμε στην Αθήνα σχετίζεται με απώλεια ενός έτους στο προσδόκιμο επιβίωσης στην ηλικία των 30 ετών, σε σχέση με το προσδόκιμο του ίδιου πληθυσμού αν οι συγκεντρώσεις σωματιδίων ήταν σύμφωνα με τα νομοθετημένα επίπεδα.
