Έρνστ Μάιρ

Έρνστ Μάιρ
01-02-2021

Ο Ernst Walter Mayr (5 Ιουλίου 1904 – 3 Φεβρουαρίου 2005) ήταν Γερμανός βιολόγος.  Ήταν ο άνθρωπος που με το έργο του οδήγησε στη διατύπωση της εξελικτικής σύνθεσης της θεωρίας του Δαρβίνου και στη σύλληψη της ιδέας του βιολογικού είδους. 

Ο Δαρβίνος ισχυρίζονταν ότι όλοι οι οργανισμοί προέρχονται από έναν κοινό πρόγονο. Κανείς όμως δεν γνώριζε το μηχανισμό δημιουργίας των ειδών. Αυτό ονομάστηκε “πρόβλημα του είδους”. Ο Ερνστ Μάιρ προσέγγισε το πρόβλημα με ένα νέο ορισμό για το είδος.

Στο βιβλίο του “Συστηματική και η προέλευση των ειδών” (1942) υποστήριξε ότι ένα είδος δεν είναι απλά μια ομάδα μορφολογικά όμοιων ατόμων, αλλά μια ομάδα ατόμων που μπορούν να διασταυρωθούν μεταξύ τους, αποκλείοντας τη διασταύρωση με όλα τα υπόλοιπα άτομα. Όταν πληθυσμοί ατόμων ενός είδους απομονωθούν μεταξύ τους είτε γεωγραφικά, είτε εξαιτίας στρατηγικών πρόσληψης τροφής, είτε αναπαραγωγικά ή για άλλους λόγους, μπορεί να αρχίσουν να διαφοροποιούνται από άλλους πληθυσμούς μέσω γενετικής απόκλισης και φυσικής επιλογής και με την πάροδο του χρόνου μπορεί να εξελιχθούν σε νέα είδη. Η πιο σημαντική και γρήγορη γενετική αναπροσαρμογή συμβαίνει σε εξαιρετικά μικρούς πληθυσμούς που έχουν βρεθεί απομονωμένοι (π.χ. σε νησιά).

Ταξιδεύοντας στη Νέα Γουινέα και τα νησιά του Σολομώντα, ο Mayr έδειξε, αντίθετα με το Δαρβίνο, ότι νέα είδη δημιουργούνται από απομονωμένους πληθυσμούς. Μένοντας εκεί για περισσότερα απο δυο χρόνια, ανακάλυψε πληθυσμούς πτηνών με συσσωρευμένες γενετικές διαφορές όταν απομονώνονταν από άλλα άτομα του ίδιου είδους. Ο Mayr θεώρησε την προέλευση της γενετικής ποικιλότητας κεντρικό ζήτημα στην εξελικτική βιολογία, όπως θεωρείται και σήμερα, γεγονός που δικαιολογεί επίσης τη σημαντική του επιρροή.

Ο Mayr έγραφε: «…ο Πληθυσμιακά σκεπτόμενος (άνθρωπος) σκέφτεται με ένα τρόπο αντίθετο από τον Τυπολόγο. Για τον Τυπολογιστή ο τύπος (Πλατωνικό είδος) είναι το πραγματικό και η ποικιλότητα είναι μια αυταπάτη, ενώ για τον Πληθυσμιανιστή (populationist) ο τύπος (που αντιστοιχεί στο Μέσο Όρο) είναι μια αφαίρεση και μόνο η Ποικιλότητα είναι πραγματική. Διότι ο Πληθυσμιανιστής τονίζει την μοναδικότητα σε κάθε τι που βρίσκεται στον οργανικό κόσμο. Όπως δεν υπάρχουν δύο – καθόλα ίδιοι άνθρωποι στον πλανήτη – έτσι δεν υπάρχουν δύο καθόλα ίδια φυτά ή ζώα. Ακόμη και στο ίδιο ζώο ή φυτό υπάρχει διαφορετικότητα στη διάρκεια της ζωής του. Τα άτομα δημιουργούν πληθυσμούς και αυτό που εμείς κάνουμε είναι μέσω της στατιστικής να βγάζουμε μέσους όρους. Οι Μέσοι Όροι δεν είναι τίποτε άλλο από αφαιρέσεις ενώ αντιθέτως, μόνο τα άτομα που σχηματίζουν τον πληθυσμό έχουν πραγματική οντότητα…».