Μετά το θόρυβο των ημερών σχετικά με τις ΜΚΟ που χρηματοδοτεί το υπουργείο Υγείας και τα όσα ακούγονται περί της ευνοϊκής μεταχείρισης των «ημετέρων» του κυβερνώντος κόμματος, το υπουργείο Υγείας απαντά τα εξής:
Το Υπουργείο Υγείας από το 1990 έχει αναθέσει σε Αστικές μη Κερδοσκοπικές Εταιρείες (ΑμΚΕ) τη λειτουργία Μονάδων Ψυχικής Υγείας που φροντίζουν 2.500 περίπου ψυχικά ασθενείς σε δομές αποασυλοποίησης, καθώς και πάνω από 10.000 εξωτερικούς ασθενείς τις οποίες πλέον επιχορηγεί εξ’ ολοκλήρου από τον κρατικό προϋπολογισμό, για την προώθηση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης στο πλαίσιο των συμβατικών του υποχρεώσεων προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την ολοκλήρωση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης.
Η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υγείας υπηρετεί με συνέπεια αυτή τη στρατηγική και τηρεί αυτές τις δεσμεύσεις αναφορικά με τη συνέχιση της κρατικής χρηματοδότησης στις Μονάδες Ψυχικής Υγείας μετά το πέρας της χρηματοδότησης μέσω κοινοτικών κονδυλίων (τέλος 2015).
Το 2013 καθιερώθηκε ένα πολύπλοκο σύστημα κοστολόγησης-χρηματοδότησης της λειτουργίας των Μονάδων Ψυχικής Υγείας των ΑμΚΕ, το οποίο είχε ως αποτέλεσμα να παρατηρούνται μη ισοσκελισμένοι απολογισμοί. Παρότι αυτό έγινε φανερό ήδη από το 2013, δεν έγινε καμία προσπάθεια να αντιμετωπιστεί. Αντίθετα, η αρμόδια Δ/νση Ψυχικής Υγείας αποδυναμώθηκε από έμπειρα στελέχη και ο έλεγχος των χρηματοδοτήσεων ανατέθηκε σε ιδιωτική εταιρεία, της οποίας η σύμβαση έληξε το 2015 και δεν ανανεώθηκε από την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υγείας.
Απέναντι σε αυτή την κατάσταση το Υπουργείο Υγείας προέβη στις ακόλουθες ενέργειες:
Α. Με διάταξη νόμου αποτράπηκε η κατάργηση της Διεύθυνσης Ψυχικής Υγείας, την οποία η προηγούμενη κυβέρνηση, μέσω του Οργανισμού του Υπουργείου, υποβάθμιζε σε Τμήμα, και ενισχύθηκε όσο ήταν δυνατόν το ανθρώπινο δυναμικό της.
Β. Η Δ/νση Ψυχικής Υγείας έχει κάνει οργανωμένη προσπάθεια για να καταγράψει και να επιβεβαιώσει τις αποκλίσεις των ισολογισμών των ετών 2013, 2014, 2015. Τα αποτελέσματα των ελέγχων αναμένονται σύντομα.
Γ. Συγκροτήθηκε Επιτροπή προκειμένου να μελετήσει την αναμόρφωση του συστήματος κοστολόγησης-χρηματοδότησης με στόχο να καταβάλλονται οι δαπάνες για προεπιλεγμένο και προσυμφωνημένο έργο-παροχή από κάθε φορέα.
Δ. Τέθηκε σε διαβούλευση και αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή για ψήφιση σχέδιο νόμου στο οποίο, μεταξύ άλλων, προβλέπεται η μεταρρύθμιση της διοικητικής οργάνωσης του Συστήματος Ψυχικής Υγείας, η αποκέντρωση των αρμοδιοτήτων παρακολούθησης των Μονάδων Ψυχικής Υγείας μέσω των ΥΠΕ, με στόχο τον αποτελεσματικότερο έλεγχο όλων των Μονάδων Ψυχικής Υγείας, συμπεριλαμβανομένων και αυτών των ΑμΚΕ.
Ε. Μέσω του τομεακού προγράμματος ΕΣΠΑ του Υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης θα χρηματοδοτηθεί η δημιουργία μηχανισμού αξιολόγησης των δημόσιων δομών Ψυχικής Υγείας και των ΑμΚΕ.
Από την άλλη ο πρώην υπουργός Υγείας κος Άδωνις Γεωργιάδης σε δημόσια ανακοίνωσή του αναφερόμενος σε όλα τα σημεία επιχειρηματολογίας της σημερινής ηγεσίας επισημαίνει τα εξής:
Χαιρόμαστε που από το 2013 αναγνωρίζει ο ΣΥΡΙΖΑ την ισχύ ενός συστήματος κοστολόγησης που βασίζεται, όχι σε ότι δαπάνες δηλώσουν οι ΜΚΟ, αλλά σε πόσους ασθενείς πραγματικά εξυπηρετούν την ημέρα και αυτοί να πληρώνονται.
Το Υπουργείο Υγείας μέχρι το 2013 πλήρωνε βάσει δαπανών που δηλώνονταν μέσω συγκεντρωτικών καταστάσεων από τις ΜΚΟ. Το Υπουργείο πλήρωνε δηλαδή δαπάνες χωρίς στην ουσία να έχει ζητήσει και ελέγξει τα τιμολόγια, πολλώ δε μάλλον να ελέγχει αυτά τα τιμολόγια σε τι αγορές αντιστοιχούσαν (διαπιστώθηκαν από ελέγχους να έχουν αγοραστεί για χάρη της υγείας των ασθενών κοστούμια Armani, χαβιάρι, αυτοκίνητα και άλλα που παραπέμφθηκαν στη δικαιοσύνη). Το σημαντικότερο δε ήταν ότι η Διεύθυνση Ψυχικής Υγείας δεν γνώριζε αυτές οι δαπάνες σε πόσους ασθενείς αντιστοιχούσαν, καθώς και ποιοι εξυπηρετούνταν ειδικά στις ημερήσιες μονάδες (που δεν είναι στεγαστικές).
Όταν το 2013, επί κυβερνήσεως Νέας Δημοκρατίας, ζητήθηκαν στοιχεία για το πόσοι και ποιοι εξυπηρετούνται από ημερήσιες μονάδες ψυχικής υγείας, η αρμόδια Διεύθυνση δεν γνώριζε με ακρίβεια πόσοι είναι, οι ΜΚΟ δεν έστελναν στοιχεία που να μπορούν να ταυτοποιηθούν, δηλαδή αν ήταν πραγματικά ή όχι τα στοιχεία, ενώ υπήρξαν και περιπτώσεις όπου δηλώθηκαν ελάχιστοι ασθενείς να εξυπηρετούνται, την ώρα που τα εκατομμύρια που δίνονταν γι’ αυτούς ξεπερνούσαν τα 80 εκατ. ετησίως για όλες τις μονάδες ψυχικής υγείας των ΜΚΟ.
Συνεπώς, ήταν μονόδρομος για εμάς η πληρωμή των μονάδων αυτών ανάλογα με το πόσους ταυτοποιήσιμους ασθενείς εξυπηρετούσαν. Κάτι που ορθώς στην ουσία, είχε ζητήσει και η Ε.Ε. προκειμένου να συνεχίσει τη χρηματοδότηση της ψυχικής υγείας με επιπλέον 105 εκ. ευρώ μέχρι το τέλος του 2015.
«Η αρμόδια Δ/νση Ψυχικής Υγείας αποδυναμώθηκε από έμπειρα στελέχη»
Πείτε μας πόσοι υπάλληλοι υπηρετούσαν στη Διεύθυνση Ψυχικής Υγείας επί ΝΔ και πόσοι σήμερα μετά από ενάμιση και πλέον χρόνο διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ; Η απάντηση είναι ότι οι υπάλληλοι ήταν επί των ημερών μας 15 και σήμερα για τον έλεγχο των ΜΚΟ είναι 2 και ένας τμηματάρχης. Πότε αποδυναμώθηκε η Διεύθυνση Ψυχικής Υγείας και γιατί έγινε επί ΣΥΡΙΖΑ; Γιατί δεν αύξησε ο σημερινός Υπουργός τα στελέχη της αρμόδιας για τις ΜΚΟ Διεύθυνσης, μήπως για να μην μπορεί να ελεγχθεί τίποτε;
Επί των ημερών μας και σημαντικός αριθμός στελεχών υπήρχε στην Διεύθυνση Ψυχικής Υγείας και ελέγχους ασκήσαμε και στον Εισαγγελέα παραπέμφθηκαν τα ευρήματα που προέκυψαν από αυτό, το «πολύπλοκο» όπως αναφέρεται σύστημα χρηματοδότησης. Μάλιστα αυτές τις ημέρες αναμένεται το τέλος της προκαταρκτικής εξέτασης που διέταξε ο Εισαγγελέας Πρωτοδικών Αθηνών.
«Το Υπουργείο Υγείας και η αρμόδια Διεύθυνση Ψυχικής Υγείας κατανέμει στις ΑμΚΕ την κρατική χρηματοδότηση με την ίδια ποσοστιαία αναλογία των προηγούμενων χρόνων, μέχρις ότου ολοκληρωθεί ο νέος αξιόπιστος μηχανισμός κοστολόγησης και αποτύπωσης των λειτουργικών αναγκών κάθε φορέα»
Γιατί ενάμιση και πλέον χρόνο το Υπουργείο Υγείας πληρώνει με το σύστημα που εισήχθη το 2013 και πληρώνει βάσει των ασθενών, όχι που σήμερα εξυπηρετούν οι ΜΚΟ, αλλά για αυτούς που εξυπηρετούσαν το 2013, το 2014 και 2015; Γιατί αποδέχεται τα στοιχεία αυτά και πληρώνει; Γιατί δεν πληρώνει βάσει των ασθενών που εξυπηρετούνται σήμερα; Ξέρετε τι κάνει; Πληρώνει όλο το 2016 τις ΜΚΟ είτε εξυπηρετούν ασθενείς είτε όχι γιατί πολύ απλά δεν τους ενδιαφέρουν τα στοιχεία των εξυπηρετούμενων ασθενών και θέλουν να πληρώνουν με βάση άλλα κριτήρια… Ο νοών νοείτο!
«Συγκροτήθηκε Επιτροπή προκειμένου να μελετήσει την αναμόρφωση του συστήματος κοστολόγησης-χρηματοδότησης με στόχο να καταβάλλονται οι δαπάνες για προεπιλεγμένο και προσυμφωνημένο έργο-παροχή από κάθε φορέα»
Στήσατε μια επιτροπή «Γιάννης κερνά, Γιάννης πίνει» όπως αναφέρει σχετικό δημοσίευμα. Πιο συγκεκριμένα αναφέρει ότι πολλές απορίες γεννά η επιλογή των μελών της ομάδας εργασίας, η οποία συγκροτήθηκε για την αξιολόγηση και τον επαναπροσδιορισμό του συστήματος κοστολόγησης των υπηρεσιών ψυχικής υγείας, με απόφαση του Υπουργού Υγείας κ. Ανδρέα Ξανθού. Από τα οκτώ μέλη, τα τρία έχουν άμεση σχέση με ΜΚΟ. Δηλαδή τα μέλη της επιτροπής θα αποφασίζουν για τους κανόνες του παιχνιδιού, δηλαδή τα κριτήρια, τα ποσά αλλά και τη διαδικασία με την οποία θα πληρώνονται οι ίδιοι για τη συμμετοχή τους σε ΜΚΟ. Ειδικότερα την επιτροπή αποτελούν ο κ. Μενέλαος Θεοδωρουλάκης, πρόεδρος της Πανελλαδικής Ένωσης για την Ψυχοκοινωνική Αποκατάσταση και την Επαγγελματική Επανένταξη (ΠΕΨΑΕΕ) η οποία μόνο για το 2015 λαμβάνει 1.207.295 ευρώ, η κυρία Μαρία Τζιαφέρη Παπαθανασίου, υπεύθυνη της Δομής «Σύνθεση – Εταιρεία Έρευνας Εκπαίδευσης και Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης» με δηλωθείσες δαπάνες για το ίδιο έτος ύψους 1.207.295 ευρώ και ο κ. Δημήτρης Χονδρός, υπεύθυνος της Δομής «Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγιεινής» (ΕΠΙΨΥ) ο οποίος αξιώνει 992.696 ευρώ ποσό που αντιστοιχεί στις δηλωθείσες δαπάνες του 2015. Ως μέλη της επιτροπής έχουν τοποθετηθεί ακόμη ο Καθηγητής Ψυχιατρικής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων κ. Θωμάς Υφαντής – συνάδελφος κατά τύχη στην ίδια Ψυχιατρική Κλινική του ιδίου Πανεπιστημίου με τον Βουλευτή κ. Χρήστο Μαντά που είναι ιδρυτικό μέλος ΜΚΟ ψυχικής υγείας – ο οποίος είναι αποσπασμένος στο πολιτικό γραφείο του Υπουργού Υγείας Ανδρέα Ξανθού, αλλά και η κυρία Αθανασία Λύτρα, Διευθύντρια Ψυχικής Υγείας, η οποία σύμφωνα με πληροφορίες δημοσιεύματος είναι ανιψιά του κ. Πέτρου Γιαννουλάτου, του Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου Υγείας, ο οποίος επίσης κατά τύχη ήταν επί χρόνια Διευθυντής της Διεύθυνσης Ψυχικής Υγείας και Διοικητής του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Αττικής «Δαφνί» επί ΠΑΣΟΚ (2001-2004).
