Ποιες είναι οι διαφορές μεταξύ διαβήτη τύπου 1 και τύπου 2;
Στο συνολικό αριθμό των ατόμων με διαβήτη, το ποσοστό εκείνων που εμφανίζουν διαβήτη τύπου 1 είναι κάτω από 10% και εκδηλώνεται συνήθως στην παιδική και εφηβική ηλικία ή σε νεαρούς ενήλικες ενώ ο διαβήτης τύπου 2 παρουσιάζεται μετά την ηλικία των 40 ετών. Τα τελευταία χρόνια όμως αυτός ο συσχετισμός έχει αλλάξει και ο διαβήτης τύπου 2 μπορεί να εκδηλωθεί ακόμα και στην παιδική ηλικία εξαιτίας της αυξανόμενης παχυσαρκίας που παρατηρείται στα παιδιά στη χώρα μας, μιας και η Ελλάδα κατέχει παγκοσμίως την πρώτη θέση στην παιδική παχυσαρκία. Αντίθετα ο διαβήτης τύπου 1 μπορεί να εκδηλωθεί ακόμα και μετά την ηλικία των 40 ετών σε ποσοστό που φθάνει μέχρι και το 50%.
Για να διαμορφώσει κανείς μια σαφή εικόνα για τον διαβήτη θα πρέπει πρωτίστως να γνωρίζει ότι η ινσουλίνη είναι η πιο σημαντική ορμόνη και η παρουσία της είναι καθοριστική για τον μεταβολισμό όχι μόνο της γλυκόζης αλλά και των πρωτεϊνών και λιπιδίων, ώστε να επιτυγχάνεται η σωστή διαχείριση των συστατικών της τροφής με τελικό σκοπό την παραγωγή ενέργειας και την κατανάλωση ή την αποθήκευση της ανάλογα με τις ανάγκες του οργανισμού.
Η παθογένεια είναι τελείως διαφορετική στους δυο τύπους διαβήτη. Στον διαβήτη τύπου 1 δεν παράγεται ινσουλίνη. Ο μηχανισμός είναι αυτοάνοσος, δηλαδή τα κύτταρα του αίματος τα οποία έχουν αποστολή να καταστρέφουν τους “εισβολείς” (πχ ιούς και μικρόβια) στρέφονται εναντίον ιστών του ίδιου του οργανισμού που τα παράγει και τους καταστρέφουν. Στην πυροδότηση του αυτοάνοσου μηχανισμού έχουν ενοχοποιηθεί διάφοροι ιοί οι οποίοι έχουν ομοιότητες με κύτταρα του παγκρέατος που παράγουν ινσουλίνη, με αποτέλεσμα την καταστροφή τους μαζί με τους ιούς. Ο διαβήτης τύπου 1 εκδηλώνεται με έντονα συμπτώματα όπως πολυουρία, πολυδιψία, πολυφαγία και απώλεια βάρους τα οποία οδηγούν τους ασθενείς στο γιατρό. Εάν αυτό δεν γίνει έγκαιρα αντιληπτό ώστε να χορηγηθεί άμεσα ινσουλίνη τότε ακολουθεί κώμα και εισαγωγή στο νοσοκομείο.
Στον διαβήτη τύπου 2, οι ιστοί του σώματος δεν ανταποκρίνονται στην ινσουλίνη, κατάσταση γνωστή ως “αντίσταση στην ινσουλίνη”. Ο διαβήτης τύπου 2 αναπτύσσεται ύπουλα και για πολλά χρόνια (10-15) χωρίς να προειδοποιεί. Στην αρχή η γλυκόζη ανεβαίνει σε υψηλά επίπεδα μόνο μετά τα γεύματα και όχι στη νηστεία όπως για παράδειγμα πριν το πρωινό (φάση προ-διαβήτη). Το πάγκρεας αντιδρά παράγοντας περισσότερη ινσουλίνη και καταφέρνει να ξεπεράσει το πρόβλημα. Με την πάροδο όμως του χρόνου η έκκριση της ινσουλίνης μειώνεται σταδιακά και όταν η μείωση φθάσει σε σημείο που δεν μπορεί να αντισταθμίσει την αντίσταση στην ινσουλίνη τότε εκδηλώνεται υπεργλυκαιμία η οποία αφορά πλέον και τη γλυκόζη νηστείας. Όσον αφορά τα συμπτώματα, αυτά είναι ασαφή και μικρής έντασης όπως δίψα, συχνουρία, απώλεια βάρους, αίσθημα πείνας, αίσθημα κόπωσης, πληγές που δεν κλείνουν εύκολα, λοιμώξεις δέρματος ή γεννητικών οργάνων, θάμπωμα στην όραση, ή μπορεί να μην υπάρχουν καθόλου συμπτώματα και ο διαβήτης να βρεθεί τυχαία σε γενικές εξετάσεις αίματος που γίνονται για άλλη αιτία ή για απλό checkup. Η μόνη εξέταση που μπορεί να ανακαλύψει έγκαιρα το διαβήτη πριν αυτός εκδηλωθεί είναι η καμπύλη γλυκόζης. Στον Πίνακα 1 φαίνονται οι τιμές της γλυκόζης πριν και 2 ώρες μετά τη χορήγηση από το στόμα 75 γραμμαρίων γλυκόζης διαλυμένα σε νερό, με βάση τις οποίες μπαίνει η διάγνωση.
|
Τι είναι ο διαβήτης της κύησης και ποια τα αίτια που τον προκαλούν;
Ο Διαβήτης Κύησης, είναι μια άλλη σημαντική κατηγορία Διαβήτη ο οποίος αναπτύσσεται συνήθως κατά την 24η εβδομάδα της κύησης συχνά χωρίς συμπτώματα. Η εμφάνιση του διαβήτη δε σημαίνει ότι υπήρχε πριν την εγκυμοσύνη ή ότι θα παραμείνει μετά τον τοκετό, είναι όμως εξαιρετικά σημαντικό για την ασφαλή εξέλιξη της εγκυμοσύνης να διαγνωσθεί έγκαιρα και να δοθεί θεραπεία,.
Η επίπτωση του διαβήτη κύησης έχει υπολογισθεί στο 9.2% των κυήσεων. Το αίτιο δεν είναι γνωστό. Το πιο πιθανό είναι ότι οι ορμόνες που εκκρίνει ο πλακούντας και συμβάλλουν στην ανάπτυξη του εμβρύου προκαλούν στη μητέρα αντίσταση στην ινσουλίνη με αποτέλεσμα τον διαβήτη. Το πάγκρεας της μητέρας αναγκάζεται να εκκρίνει παραπάνω ινσουλίνη χωρίς όμως να καταφέρνει να ελέγξει αποτελεσματικά την υπεργλυκαιμία. Αν και η ινσουλίνη δεν διέρχεται τον πλακούντα, η γλυκόζη περνάει εύκολα και τα επίπεδα της επομένως αυξάνουν στην κυκλοφορία του εμβρύου. Η δημιουργία όμως υπεργλυκαιμίας στο έμβρυο θα αναγκάσει το δικό του πάγκρεας να εκκρίνει αυξημένα ποσά ινσουλίνης. Εφόσον στο έμβρυο προσφέρεται περισσότερη ενέργεια από όση χρειάζεται για την ανάπτυξη του, αναγκάζεται να αποθηκεύσει την παραπάνω ως λίπος. Αποτέλεσμα είναι η ανάπτυξη μακροσωμίας και προβλημάτων κατά τον τοκετό (κακώσεις στους ώμους, υπογλυκαιμία αμέσως μετά τη γέννηση από την υπερισουλιναιμία και προβλήματα αναπνοής). Σημαντικό είναι ότι μωρά που γεννιούνται με υπερινσουλιναιμία, έχουν τάση για παχυσαρκία στην παιδική ηλικία και αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης διαβήτη τύπου 2 ως ενήλικες.
Ποιος ο ρόλος της κληρονομικότητας στο διαβήτη;
Παρά το γεγονός ότι ο τύπος 1 και ο τύπος 2 διαβήτη έχουν διαφορετικές αιτίες, έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό. Κληρονομείται και στους δυο μια γενετική προδιάθεση η οποία πυροδοτείται και δημιουργεί τον διαβήτη μόνο αν υπάρξουν οι κατάλληλες συνθήκες στο περιβάλλον (κάτι ανάλογο με τα επιτραπέζια παιχνίδια – πάζλ που πρέπει να ταιριάξουν όλα τα κομμάτια για να σχηματισθεί η τελική εικόνα). Τα γονίδια από μόνα τους δεν είναι αρκετά να δημιουργήσουν την νόσο. Απόδειξη είναι ότι στους μονο-ωογενείς διδύμους (στους οποίους τα γονίδια είναι ακριβώς τα ίδια) αν ο ένας από τους δυο αναπτύξει διαβήτη τύπου 1 η πιθανότητα να αναπτύξει και ο άλλος διαβήτη είναι κάτω από 50%, ενώ αν ο ένας από τους δυο διδύμους αναπτύξει διαβήτη τύπου 2 η πιθανότητα στον άλλο είναι το πολύ 75%.
Ποιοι είναι οι εκλυτικοί παράγοντες που θα κάνουν κάποιον να εκδηλώσει διαβήτη
Ένας από τους παράγοντες που μπορεί να πυροδοτήσει το μηχανισμό καταστροφής των κυττάρων του παγκρέατος που εκκρίνουν ινσουλίνη είναι διάφοροι ιοί. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο η συχνότητα εμφάνισης του διαβήτη τύπου 1 είναι μεγαλύτερη κατά τους φθινοπωρινούς και χειμερινούς μήνες (ιδιαίτερα τον Σεπτέμβρη όταν τα παιδιά αρχίζουν το σχολείο μετά τις διακοπές) και ιδιαίτερα σε χώρες με ψυχρό κλίμα. Ένας άλλος παράγων του περιβάλλοντος ο οποίος μπορεί να συμβάλλει στην ανάπτυξη διαβήτη τύπου 1 είναι η χορήγηση ξένου γάλακτος στα νεογνά (ο θηλασμός τα προστατεύει). Η ξένη πρωτεΐνη του γάλακτος όταν εισχωρήσει στην κυκλοφορία του νεογνού μπορεί να πυροδοτήσει αυτοάνοσο μηχανισμό και να δημιουργήσει αυξημένη προδιάθεση για ανάπτυξη διαβήτη τύπου 1 στα επόμενα χρόνια. Σε πολλές περιπτώσεις, η ανάπτυξη του διαβήτη τύπου 1 γίνεται προοδευτικά και διαρκεί πολλά χρόνια κατά τη διάρκεια των οποίων μπορεί να βρεθούν στο αίμα ορισμένοι τύποι αυτοαντισωμάτων. Τα αντισώματα είναι πρωτεΐνες οι οποίες καταστρέφουν μικρόβια και ιούς, ενώ τα αυτοαντισώματα είναι πρωτεΐνες οι οποίες για άγνωστο λόγο στρέφονται εναντίον των υγιών κυττάρων του ίδιου του οργανισμού και τα καταστρέφουν. Η μέτρηση των αυτοαντισωμάτων θα μπορούσε να αποτελέσει ένα προγνωστικό παράγοντα για εκείνους που κάποια στιγμή στη ζωή τους θα εμφανίσουν διαβήτη τύπου 1 αλλά αυτό δεν έχει πρακτική σημασία διότι:
1) η συχνότητα που βρίσκονται αυξημένα είναι μικρή, και
2) ακόμα και αν μπορούσε να προβλεφθεί ο διαβήτης τύπου 1 δεν θα ήταν δυνατόν να αποτραπεί η εμφάνιση του (όπως συμβαίνει στον διαβήτη τύπου 2) διότι είναι άγνωστος ο μηχανισμός ο οποίος τον προκαλεί.
Σε γενικές γραμμές, αν ο άνδρας έχει διαβήτη τύπου 1 οι πιθανότητες να αναπτύξει το παιδί του διαβήτη είναι 1 στις 17. Αν η γυναίκα έχει διαβήτη τύπου 1 και γεννήσει πριν την ηλικία των 25 χρόνων οι πιθανότητες να αναπτύξει το παιδί της διαβήτη είναι 1 στις 25, ενώ αν γεννήσει μετά τα 25 της χρόνια οι πιθανότητες είναι 1 στις 100.
Ο διαβήτης τύπου 2 έχει ισχυρότερη σύνδεση με το θετικό οικογενειακό ιστορικό από ότι ο διαβήτης τύπου 1, αν και η εμφάνιση του επίσης εξαρτάται από παράγοντες του περιβάλλοντος. Η παγκόσμια έκρηξη σήμερα του διαβήτη τύπου 2 οφείλεται στην αύξηση της παχυσαρκίας και στην καθιστική ζωή. Η παχυσαρκία συνήθως εμφανίζεται ομαδικά σε οικογένειες, και οι οικογένειες έχουν παρόμοιες συνήθειες φαγητού και άσκησης. Είναι επομένως δύσκολο να πει κανείς για τον διαβήτη τύπου 2 αν ευθύνεται η γενετική προδιάθεση ή το περιβάλλον, το πιθανότερο είναι ότι ευθύνονται και τα δύο.
Γενικά, αν κάποιος έχει διαβήτη τύπου 2 ο οποίος είχε διαγνωσθεί πριν την ηλικία των 50 χρόνων, η πιθανότητα να εμφανίσει το παιδί του διαβήτη είναι 1 στις 7 ενώ αν είχε διαγνωσθεί μετά τα 50 η πιθανότητα είναι 1 στις 13. Επίσης, η πιθανότητα να εμφανίσει το παιδί διαβήτη τύπου 2 είναι μεγαλύτερη αν ο γονέας με διαβήτη είναι η μητέρα παρά ο πατέρας.
Επηρεάζει η οικονομική κρίση την εξέλιξη της νόσου ή ακόμη, μήπως έχει παρατηρηθεί αύξηση των περιστατικών;
Η οικονομική κρίση σαφέστατα οδηγεί στην αύξηση των καινούργιων περιστατικών διαβήτη τύπου 2 αλλά συγχρόνως δημιουργεί συνθήκες κάκιστης ρύθμισης του προϋπάρχοντος διαβήτη και επομένως αύξησης της συχνότητας και βαρύτητας των χρόνιων επιπλοκών. Δεν είναι περίεργο ότι μια πρόσφατη δημοσίευση (Απρίλιος 2016) σε ένα μεγάλο ιατρικό περιοδικό έδειξε ότι διεθνώς η αύξηση του διαβήτη τύπου 2 από το 1980 μέχρι σήμερα τετραπλασιάσθηκε, αλλά η αύξηση αυτή ήταν μεγαλύτερη και ταχύτερη σε χώρες χαμηλού εισοδήματος από ότι σε πλούσιες χώρες. Τα οικονομικά προβλήματα:
(1) Δημιουργούν συνθήκες για διατροφή κακής ποιότητας και επομένως αύξησης του βάρους ενώ συγχρόνως μειώνουν τις δυνατότητες άσκησης σε καλά οργανωμένα γυμναστήρια. Σε άτομα με διαβήτη, η φυσική κατάσταση μπορεί να βελτιωθεί μέχρι και 40% μετά από 20 εβδομάδες συστηματικής αερόβιας άσκησης με αποτέλεσμα τη σημαντική μείωση του κινδύνου εμφάνισης επιπλοκών από την καρδιά και τα αγγεία.
(2) Αυξάνουν κατακόρυφα το άγχος και το stress και οδηγούν σε κατάθλιψη η οποία είναι καταστροφική για την πορεία του διαβήτη. Οι μειώσεις μισθών και συντάξεων, η δυσαναλογία μεταξύ αυξημένων απαιτήσεων στην εργασία και μείωση της υλικής και ηθικής ανταπόδοσης, αλλά και η ανεργία, οι κακές εργασιακές συνθήκες (κάκιστες υποδομές, ελλείψεις υλικών, κακές συμπεριφορές από προϊστάμενους και συναδέλφους) και οι απολύσεις ατόμων οι οποίοι είναι σε παραγωγική ηλικία με δεδομένη οικογενειακή κατάσταση και υποχρεώσεις, δημιουργούν προσωπικά αδιέξοδα τα οποία είναι δύσκολο να ξεπερασθούν. Το πρόβλημα είναι τεράστιο σε χώρες οι οποίες δε φρόντισαν ποτέ, με σωστούς και καλά σχεδιασμένους πολιτικούς χειρισμούς, να δημιουργήσουν τις κατάλληλες προϋποθέσεις ώστε να δοθούν εναλλακτικές λύσεις σε ανθρώπους που αναγκάζονται να βιώσουν τέτοιες καταστάσεις στη ζωή τους.
(3) Λόγω υψηλότερου κόστους των νέων φαρμάκων, μειώνεται η οικονομική δυνατότητα των ασθενών να ρυθμίσουν ικανοποιητικά τον διαβήτη τους με σωστούς και στοχευμένους συνδυασμούς. Αποτέλεσμα θα είναι η κατακόρυφη αύξηση των χρόνιων επιπλοκών του διαβήτη και επομένως του κόστους για την υγεία στα χρόνια που έρχονται. Εκτός όμως από αυτό, η ανεπαρκής ρύθμιση του διαβήτη και η δημιουργία σοβαρών επιπλοκών βλάπτουν γενικότερα τη λειτουργία των υπηρεσιών της χώρας άρα και την οικονομία της. Για παράδειγμα, διαβητικοί ασθενείς με νεφρική ανεπάρκεια, καρδιοπάθεια ή συνεχείς υπογλυκαιμίες είναι λιγότερο παραγωγικοί στη δουλειά τους και αναγκάζονται να λείπουν συχνότερα με αναρρωτικές άδειες ή για νοσηλείες.
(4) Ένας παράγων που φαίνεται να παίζει σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση του διαβήτη τύπου 2 είναι η μόλυνση της ατμόσφαιρας. Πρόσφατη μελέτη (27 Οκτωβρίου 2016) έδειξε ότι η μείωση των ρύπων στην ατμόσφαιρα μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο της εμφάνισης διαβήτη κατά 13%, γεγονός το οποίο μεταφράζεται σε μείωση του κόστους για την υγεία κατά 4.51 δισεκατομμύρια Ευρώ ανά έτος. Όμως, οι προσπάθειες που γίνονται για βελτίωση αυτής της κατάστασης, είναι πρακτικά ανύπαρκτες. Στις μεγαλουπόλεις, η τσιμεντοποίηση κάθε τετραγωνικού του εδάφους και η έλλειψη πρασίνου στερεί από τους πολίτες όχι μόνο το οξυγόνο αλλά και την ευκαιρία να βρουν διεξόδους για τη μείωση του stress το οποίο βρίσκεται πίσω από κάθε είδους νόσημα, από τις κοινές λοιμώξεις και το διαβήτη μέχρι τις καρδιοπάθειες, τα εγκεφαλικά επεισόδια και τους καρκίνους.
(5) Η χρόνια αύξηση του stress μπορεί να οδηγήσει σε μείωση της διάρκειας (λιγότερο από 6 ώρες την ημέρα) ή στον κατακερματισμό του ύπνου. Σε αυτό το πλαίσιο ανήκει και η “υπνική άπνοια” (επαναλαμβανόμενα αιφνίδια επεισόδια ασφυξίας κατά τη διάρκεια του ύπνου και αφύπνιση) χαρακτηριστικό της παχυσαρκίας. Οι καταστάσεις αυτές, αποτελέσματα της οικονομικής κρίσης, θεωρούνται ότι συμβάλλουν σημαντικά στην εμφάνιση του διαβήτη τύπου 2
Γιατί είναι από τις πιο συνδεδεμένες ασθένειες με αυτό που συνηθίζουμε να λέμε“life style”;
Ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2 αποτελεί μια παγκόσμια «επιδημία» με τον αριθμό των κρουσμάτων να υπολογίζεται σήμερα στα 387 εκατομμύρια και με προοπτική να αυξηθεί πάνω από 592 εκατομμύρια μέχρι το 2035.Το τραγικό όμως είναι ότι 40% από αυτά βρίσκονται στο στάδιο του προ-διαβήτη (όταν η γλυκόζη αυξάνει σημαντικά μόνο μετά το φαγητό) και είναι αδιάγνωστα με αποτέλεσμα να δημιουργούνται επιπλοκές από την καρδιά και τα αγγεία. Έχει υπολογισθεί ότι το 1/3 των αμερικανών έχει μεταβολικό σύνδρομο το οποίο είναι συνδυασμός παχυσαρκίας, υπέρτασης, αύξησης των λιπιδίων και διαβήτη τύπου 2 (στο στάδιο του προ-διαβήτη ή του κλινικά έκδηλου διαβήτη). Με βάση πρόσφατα στοιχεία της Διεθνούς Ομοσπονδίας Διαβήτη (IDF) υπολογίζεται ότι στην Ευρώπη ο αριθμός των ασθενών με διαβήτη είναι 52 εκατομμύρια (1 στους 13 ενήλικες) και η επίπτωση του διαβήτη 7.9%. Στην Ελλάδα, η μελέτη “ATTIKA” έδειξε ότι η επίπτωση του διαβήτη είναι στο 12.9% (13.4% στους άνδρες και 12.4% στις γυναίκες).
Η ραγδαία αύξηση του διαβήτη οφείλεται στην αλλαγή του τρόπου ζωής, με αποτέλεσμα την αύξηση της παχυσαρκίας και την έλλειψη άσκησης. Ο διαβήτης τύπου 2, ανήκει στα νοσήματα “διαταραχής συμπεριφοράς” κατά τα οποία ο ασθενής να χαράζει την πορεία του στη ζωή με βάση ανορθόδοξες πρακτικές. Το stress και το άγχος έχουν εγκατασταθεί πλέον μόνιμα στη ζωή μας. Εάν η ψυχοσύνθεση παρουσιάζει ιδιαιτερότητες, οι ασθενείς αντιδρούν με λάθος τρόπο στα προσωπικά τους προβλήματα και βρίσκουν διέξοδο στο φαγητό και την καθιστική ζωή με αποτέλεσμα την εμφάνιση διαβήτη (αλλά και υπέρτασης και αύξησης χοληστερίνης και τριγλυκεριδίων). Η εμφάνιση του διαβήτη αυξάνει το άγχος και μπορεί να προκαλέσει κατάθλιψη, με αποτέλεσμα την ακόμα μεγαλύτερη κατανάλωση φαγητού και αύξηση του βάρους, πράγμα το οποίο οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στην μεγαλύτερη απορρύθμιση του διαβήτη δημιουργώντας ένα φαύλο κύκλο.
Πάντως το αισιόδοξο είναι, ότι ακόμα και αν κάποιος έχει τα γονίδια και την κληρονομική προδιάθεση για να εμφανίσει διαβήτη τύπου 2, μπορεί να καθυστερήσει ή και να αποτρέψει ολοκληρωτικά την εμφάνιση της νόσου αν ελέγξει το βάρος του με την κατάλληλη διατροφή και αν αρχίσει συστηματική άσκηση. Αντίθετα, αν η παχυσαρκία παραμείνει, ή αυξηθεί μετά την εμφάνιση του διαβήτη και ο ασθενής επιμείνει στην καθιστική ζωή, είναι εξαιρετικά δύσκολο έως αδύνατο, να πετύχει καλή ρύθμιση της γλυκόζης, με αποτέλεσμα την εμφάνιση επιπλοκών από όλα τα συστήματα (καρδιά, αγγεία, οφθαλμούς, νεφρούς) .
Υπάρχει «υπόγεια διαδρομή» μεταξύ διαβήτη και ψυχικών ασθενειών;
Ο διαβήτης τύπου 2 συχνά συνυπάρχει με ψυχικές διαταραχές όπως σχιζοφρένεια, κατάθλιψη, άνοια, άγχος, κατάχρηση ουσιών, (αλκοόλ, κάπνισμα) και διαταραχές πρόσληψης τροφής, (κυρίως βουλιμία). Αυτές μπορεί να προηγούνται και να ευθύνονται σε μεγάλο ποσοστό για την εμφάνιση του διαβήτη, (όπως η κατάθλιψη, η σχιζοφρένεια, οι διαταραχές πρόσληψης τροφής) ή μπορεί ο διαβήτης να προηγείται και να οδηγεί στην εμφάνιση της ψυχικής διαταραχής (όπως συμβαίνει με την κατάθλιψη, τις καταχρήσεις ουσιών και την άνοια). Οι ψυχικές διαταραχές αυξάνουν το κόστος θεραπείας του διαβήτη, χειροτερεύουν την ποιότητα ζωής του ασθενούς και κάνουν πολύ δύσκολη τη συμμόρφωση στη θεραπεία, με αποτέλεσμα την απορρύθμιση. Οι ψυχικές διαταραχές δεν είναι πάντα εύκολο να διαγνωσθούν και ξεφεύγουν στο 45% των ασθενών που θεραπεύονται για διαβήτη, κυρίως γιατί οι γιατροί δεν σκέφτονται να τις ψάξουν και να ζητήσουν, αν χρειάζεται τη συνδρομή των ειδικών.
Πρόσφατη ανακοίνωση (5 Οκτωβρίου 2016), έδειξε ότι υπάρχει εσωτερική επικοινωνία των μηχανισμών παθογένειας της σχιζοφρένειας και του προ-διαβήτη ή κλινικά έκδηλου διαβήτη τύπου 2. Κοινός παρονομαστής και των δυο καταστάσεων είναι η αντίσταση στην ινσουλίνη. Ασθενείς με σχιζοφρένεια έχουν 30% μεγαλύτερη πιθανότητα να αναπτύξουν διαβήτη σε σύγκριση με τον γενικό πληθυσμό και είναι γνωστό ότι τέτοιοι ασθενείς αναπτύσσουν σε μεγάλο ποσοστό επιπλοκές από την καρδιά και τα αγγεία.
Η κατάθλιψη παρουσιάζει παγκοσμίως αύξηση άνω του 80% από το 2009 μέχρι σήμερα. Δημιουργεί σοβαρότατο πρόβλημα στη θεραπευτική διαχείριση του διαβήτη τύπου 2 και πολύ συχνά ξεφεύγει από τη διάγνωση. Η κατάθλιψη αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη μέχρι και 60%, ενώ όταν εγκατασταθεί ο διαβήτης, η συχνότητα εμφάνισης της κατάθλιψης μπορεί να φθάσει και το 90%. Αν η κατάθλιψη δεν διαγνωσθεί και αντιμετωπισθεί έγκαιρα, η θεραπεία του διαβήτη γίνεται εξαιρετικά δύσκολη. Ο λόγος είναι ότι η κατάθλιψη, πέρα από ότι προκαλεί χρόνια αύξηση της κορτιζόλης στο αίμα και επιδεινώνει την υπεργλυκαιμία, οδηγεί τον ασθενή σε καταχρήσεις ουσιών (κάπνισμα, αλκοόλ) και φαγητού.
Ποιές είναι οι συνοσηρότητες του διαβήτη;
Η αποτελεσματική θεραπεία του διαβήτη είναι περισσότερο περίπλοκη από όσο φαίνεται. Ο λόγος είναι ότι οι περισσότεροι ενήλικες με διαβήτη έχουν τουλάχιστον μία ακόμα χρόνια πάθηση που είναι αποτέλεσμα του διαβήτη ή τον συνοδεύει, και το 40% από αυτούς έχουν τουλάχιστον τρείς. Λόγω των εξελίξεων στον τομέα της θεραπείας του διαβήτη οι ασθενείς ζουν πλέον περισσότερο, γεγονός το οποίο αυξάνει τις πιθανότητες ανάπτυξης και άλλων νοσημάτων. Οι συνοσηρότητες υποχρεώνουν επομένως τον γιατρό να κάνει διαγνωστικούς και θεραπευτικούς χειρισμούς θέτοντας ευρύτερους στόχους οι οποίοι ξεπερνούν κατά πολύ τα στενά όρια της ρύθμισης της γλυκόζης. Οι συνοσηρότητες του διαβήτη τύπου 2 είναι:
- · Παχυσαρκία
- · Υπέρταση
- · Δυσλιπιδαιμία (αύξηση της χοληστερόλης και των τριγλυκεριδίων)
- · Χρόνια νεφρική νόσος και αμφιβληστροειδοπάθεια (ο διαβήτης είναι η 1η αιτία παγκοσμίως και για τα δυο)
- Νοσήματα από την καρδιά και τα αγγεία (καρδιακή ανεπάρκεια, στεφανιαία ανεπάρκεια – εμφράγματα, εγκεφαλικά επεισόδια, αποφράξεις αρτηριών στα κάτω άκρα). Ο διαβήτης τετραπλασιάζει τον κίνδυνο καρδιαγγειακών επεισοδίων τα οποία είναι κύριες αιτίες θανάτου και είναι η 1η αιτία ακρωτηριασμού των κάτω άκρων σε ενήλικες.
- · Νευροπάθεια (βλάβη στα περιφερικά νεύρα κυρίως των κάτω άκρων)
- · Κατάθλιψη και άνοια
- Πρόσφατη μελέτη (2014) έδειξε ότι ο διαβήτης και των δύο τύπων μπορεί να συνδέεται με αύξηση στη συχνότητα εμφάνισης ορισμένων μορφών καρκίνου (παγκρέατος, ήπατος, νεφρού, θυρεοειδούς, χοληδόχου, ενδομητρίου, χρονίας μυελογενούς λευχαιμίας) και υπεύθυνη για αυτό φάνηκε ότι είναι η υπεργλυκαιμία.
Τονίζεται ότι οι καταστάσεις αυτές εμφανίζονται μόνο αν ο διαβήτης τύπου 2 δεν διαγνωσθεί έγκαιρα ή αν παραμείνει αρρύθμιστος για μεγάλο χρονικό διάστημα. Αν ο διαβήτης ρυθμιστεί και η γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη διατηρηθεί στα επίπεδα ασφάλειας (κάτω από 7%) τότε δεν θα συμβεί τίποτα από τα παραπάνω. Για το λόγο αυτό, η προσπάθεια για καλή ρύθμιση του διαβήτη πρέπει να αρχίζει όσο πιο γρήγορα γίνεται αμέσως μετά τη διάγνωση και να είναι εντατικοποιημένη από την αρχή με όσους συνδυασμούς φαρμάκων απαιτούνται.
Συνοσηρότητες εμφανίζονται και στον διαβήτη τύπου 1. Αν η ρύθμιση της γλυκόζης δεν είναι καλή μπορεί να εμφανισθούν όλα όσα αναφέρονται παραπάνω για τον διαβήτη τύπου 2. Ο διαβήτης τύπου 1 όμως, ως αυτοάνοσο νόσημα, συνυπάρχει συχνά και με άλλα αυτοάνοσα νοσήματα όπως:`
- Παθήσεις του θυρεοειδούς (συχνότερα υποθυρεοειδισμός και σπανιότερα υπερθυρεοειδισμός)
- Κοιλιοκάκη
- Νόσο Addison (λείπει η κορτιζόλη με αποτέλεσμα υπογλυκαιμίες)
- Ρευματοειδήςς αρθρίτις
Στον τύπο 1 διαβήτη, η εμφάνιση αυτών των συνοσηροτήτων δεν σχετίζεται με την ρύθμιση του διαβήτη και επομένως δεν υπάρχει τρόπος να προληφθούν.
Ποιο είναι το οικονομικό και κοινωνικό κόστος του διαβήτη;
Αν σκεφθεί κανείς τη συχνότητα του διαβήτη στον κόσμο αντιλαμβάνεται την τεράστια επιβάρυνση που έχει στην οικονομία. Έχει αναφερθεί ότι ο διαβήτης είναι το καλύτερο μοντέλο για μελέτη της σχέσης κόστους και οφέλους της θεραπείας (βραχυπρόθεσμα αλλά κυρίως μακροπρόθεσμα) οποιουδήποτε νοσήματος ώστε να μπορεί να γίνει σωστός σχεδιασμός του οικονομικού προγραμματισμού για τις αντίστοιχες δαπάνες σε Εθνικό επίπεδο. Στις ΗΠΑ, έχει υπολογισθεί ότι το κόστος ανά διαβητικό ασθενή σε διάστημα 20 ετών είναι 175-250.000 δολάρια.
Σήμερα υπάρχουν πολλά καινούργια φάρμακα τα οποία είναι μεν ακριβότερα αλλά μπορούν να εγγυηθούν την αποτελεσματικότερη θεραπεία, άρα τη μείωση των επιπλοκών και τελικά τη μείωση του συνολικού κόστους για την υγεία. Για παράδειγμα, στη Μεγάλη Βρετανία, η επιλογή φαρμάκων με κύριο κριτήριο το χαμηλό κόστος είχε σαν αποτέλεσμα να ξοδεύεται άνω του 40% του προϋπολογισμού του διαβήτη για την αντιμετώπιση των χρόνιων επιπλοκών από την κακή ρύθμιση. Αυτό οδήγησε πρόσφατα (2016) στην αναθεώρηση των οδηγιών προς στους γιατρούς να χρησιμοποιούν τις καινούργιες και πιο ακριβές κατηγορίες φαρμάκων. Για παράδειγμα, φθηνά φάρμακα όπως οι σουλφονυλουρίες και τα μίγματα ινσουλίνης προκαλούν αύξηση του βάρους και βαριές υπογλυκαιμίες για τις οποίες μπορεί να χρειασθεί νοσηλεία για πολλές ημέρες με κατακόρυφη αύξηση του κόστους. Αντίθετα, ακριβότερα καινούργια φάρμακα όπως τα μιμητικά της ινκρετίνης και οι αναστολείς SGLT2 μειώνουν το βάρος και δεν προκαλούν υπογλυκαιμίες άρα είναι ασφαλή, ενώ δεν απαιτείται συχνός έλεγχος της γλυκόζης στο αίμα με αποτέλεσμα τη μεγάλη μείωση των αναλωσίμων για τις μετρήσεις. Πρόσφατες μελέτες σε νοσοκομεία των Αθηνών (Λαϊκό, Νίκαια, Τζάνειο) κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης έδειξαν ότι η χρησιμοποίηση νεότερων, ακριβότερων και αποτελεσματικότερων φαρμάκων ανέβασε μεν το κόστος των συνταγών του διαβήτη τύπου 2 κατά 20% αλλά τα καρδιαγγειακά επεισόδια δεν αυξήθηκαν ενώ στα λιπίδια παρατηρήθηκε βελτίωση.
Στην Ελλάδα, μελέτες της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας υπολόγισαν ότι το ετήσιο μέσο κόστος θεραπείας για έναν ρυθμισμένο διαβητικό είναι 982 Ευρώ ενώ για έναν αρρύθμιστο σχεδόν διπλασιάζεται (1566 Ευρώ). Οι αρρύθμιστοι διαβητικοί στοιχίζουν στο δημόσιο ανά έτος 30% παραπάνω για φάρμακα, 70% παραπάνω για εργαστηριακές εξετάσεις και 86% παραπάνω για επισκέψεις σε γιατρούς, σε σύγκριση με τους ρυθμισμένους διαβητικούς. Και σε αυτά τα οικονομικά μεγέθη δεν υπολογίζεται το τεράστιο κόστος της νοσηλείας για τις χρόνιες επιπλοκές του διαβήτη. Τελευταία, εφαρμόσθηκαν στη χώρα μας κανόνες στη συνταγογράφηση που αφορά τον διαβήτη (και άλλα χρόνια νοσήματα όπως υπέρταση και δυσλιπιδαιμία) με τα “πρωτόκολλα ηλεκτρονικής συνταγογράφησης” και την επιλογή των φαρμάκων μόνο με βάση τις ενδείξεις και τις διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες.
Το κοινωνικό κόστος του διαβήτη είναι επίσης μεγάλο και ο διαβήτης (κυρίως ο τύπου 1) αλλάζει ριζικά τη ζωή του ασθενούς. Εκεί που η ζωή κυλούσε στους δικούς της ρυθμούς εμφανίζεται ξαφνικά ο διαβήτης και πρέπει να μπουν κανόνες. Προσοχή στο φαγητό και στο βάρος, συχνές μετρήσεις γλυκόζης, προσοχή στον υπολογισμό των μονάδων ινσουλίνης και στις υπογλυκαιμίες, συχνός έλεγχος της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης και άλλα πολλά. Αλλάζει μαζί και η ζωή όλης της οικογένειας γιατί οι συνήθειες (κυρίως στο φαγητό) πρέπει πλέον να προσαρμοσθούν ανάλογα για όλους. Σε όλα αυτά προστίθεται το άγχος στη δουλειά, η ψυχική φόρτιση, ο φόβος της υπογλυκαιμίας, το αίσθημα της κούρασης που είναι έντονο πολλές φορές, οι σκέψεις της μειωμένης απόδοσης στη δουλειά, ο φόβος των χρόνιων επιπλοκών, οι κοινωνικές διακρίσεις. Δεν θα πω ότι η ζωή θα είναι εύκολη όταν έχεις διαβήτη, κάθε άλλο. Όμως, με τις σημερινές προόδους στη θεραπευτική αντιμετώπιση, ο διαβήτης μπορεί να γίνει σχετικά πιο εύκολα αποδεκτός σε σύγκριση με παλιότερα χρόνια. Αν τον δεις σαν φίλο που πρέπει να συμβιώσεις μαζί του τότε μπορείς να απολαύσεις τη ζωή σε όλα τα επίπεδα χωρίς να στερηθείς καμιά απ’ τις χαρές της. Αν ψάξει κανείς στο διαδίκτυο είναι εντυπωσιακό πόσοι από τους διάσημους τραγουδιστές, ηθοποιούς, δημοσιογράφους παρουσιαστές τηλεόρασης είχαν διαβήτη τύπου 1 ή τύπου 2. Το πιο εντυπωσιακό όμως είναι ότι πολλοί πρωταθλητές οι οποίοι είχαν διαβήτη τύπου 1 πήραν χρυσά μετάλλια σε Ολυμπιακούς Αγώνες ή παγκόσμια πρωταθλήματα και μάλιστα σε δύσκολα και απαιτητικά αθλήματα όπως ο μαραθώνιος, η κωπηλασία και η ποδηλασία. Ο διαβήτης δεν τους εμπόδισε να πετύχουν αυτό που ήθελαν γιατί τον αποδέχθηκαν και κατάφεραν να τον διαχειρισθούν και να τον δαμάσουν. Όσο για την “ειδική” διατροφή (καθοριστικό κομμάτι της θεραπείας του διαβήτη) και την άσκηση, αν το σκεφθεί κανείς είναι ακριβώς αυτά που πρέπει όλοι να κάνουμε ανεξάρτητα από το αν έχουμε ή δεν έχουμε διαβήτη, για να προφυλάξουμε την υγεία μας από επιπλοκές στην καρδιά και τα αγγεία.
Ποια είναι τα νέα θεραπευτικά μέσα που έχουμε πλέον στη διάθεσή μας για να αντιμετωπίσουμε το διαβήτη;
Σήμερα υπάρχουν πολλές νέες πρωτοπόρες κατηγορίες φαρμάκων που μπορούν, με κατάλληλους συνδυασμούς, να πετύχουν άριστη ρύθμιση του διαβήτη. Από τα φάρμακα αυτά, ένδειξη για το διαβήτη τύπου 1 έχει μόνο η ινσουλίνη. Οι τελευταίες εξελίξεις στη θεραπεία είναι:
- Τα νέα ανάλογα βασικής ινσουλίνης (γλαργινική ινσουλίνη U300 και ινσουλίνη degludec) πετυχαίνουν σταθερά επίπεδα ινσουλίνης στο αίμα όλο το 24ωρο με μία ένεση την ημέρα με αποτέλεσμα τη μείωση της συχνότητας των υπογλυκαιμιών και τη μικρή αύξηση του βάρους. Για τον ασφαλή και εύκολο υπολογισμό των μονάδων και την ανώδυνη υποδόρια χορήγηση της ινσουλίνης υπάρχουν ειδικά εξελιγμένα “στυλό” με λεπτές και εξαιρετικά μικρές εύκαμπτες βελόνες.
- Τα μιμητικά της ινκρετίνης (οι αναστολείς του ενζύμου DPP4 που χορηγούνται ως δισκία από το στόμα και τα ανάλογα GLP-1 που είναι ενέσιμα). Τα ανάλογα GLP-1 είναι δυο ειδών, αυτά που χορηγούνται μια φορά την ημέρα και αυτά που χορηγούνται μια φορά την εβδομάδα. Τα φάρμακα αυτής της κατηγορίας είναι “έξυπνα φάρμακα ” γιατί ρυθμίζουν την έκκριση ινσουλίνης ανάλογα με τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα: όταν υπάρχει υπεργλυκαιμία η έκκριση της ινσουλίνης αυξάνει ενώ όταν η γλυκόζη είναι χαμηλή η έκκριση της ινσουλίνης σταματάει και έτσι αποφεύγονται οι υπογλυκαιμίες. Μια άλλη μοναδική ιδιότητα των φαρμάκων αυτών είναι ότι μειώνουν τη γλυκαγόνη την πιο ισχυρή υπεργλυκαιμική ορμόνη. Τα ενέσιμα ανάλογα του GLP-1 κόβουν επίσης την όρεξη και μειώνουν σημαντικά το σωματικό βάρος. Ο συνδυασμός GLP-1 αναλόγων και βασικής ινσουλίνης θεωρείται σήμερα ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για τη μείωση της υπεργλυκαιμίας (νηστείας και μεταγευματικής) στο διαβήτη τύπου 2. Έχει ήδη κυκλοφορήσει ένας τέτοιος έτοιμος συνδυασμός βασικής ινσουλίνης και αναλόγου GLP-1 στο ίδιο στυλό και ο ασθενής μπορεί να τα πάρει και τα δυο μαζί με μία ένεση.
- Οι αναστολείς SGLT2 είναι δραστικά φάρμακα με ένα τελείως ιδιαίτερο τρόπο δράσης ο οποίος προκαλεί την αποβολή γλυκόζης από τους νεφρούς με τα ούρα με αποτέλεσμα τη μείωση της υπεργλυκαιμίας. Πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι ένα από τα φάρμακα αυτής της κατηγορίας (η εμπαγλιφλοζίνη), εκτός από τη ρύθμιση της γλυκόζης μπορεί να μειώσει εντυπωσιακά και άμεσα τους καρδιαγγειακούς θανάτους και τα εμφράγματα στο διαβήτη. Τα φάρμακα αυτά μειώνουν επίσης το σωματικό βάρος και την αρτηριακή πίεση και δεν προκαλούν υπογλυκαιμίες.
- Οι καινούργιες φορητές αντλίες ινσουλίνης μεγέθους κινητού τηλεφώνου. Οι αντλίες αυτές συνδυάζονται με αισθητήρες 24ωρης καταγραφής της γλυκόζης και έχουν το μοναδικό πλεονέκτημα να σταματάνε αυτόματα τη χορήγηση ινσουλίνης σε περίπτωση υπογλυκαιμίας και επομένως να προστατεύουν τον ασθενή.
- Οι νέοι εξελιγμένοι αισθητήρες συνεχούς μέτρησης της γλυκόζης στον υποδόριο ιστό δίνουν τη δυνατότητα στο γιατρό να δει τις διακυμάνσεις της γλυκόζης κατά τη διάρκεια του 24ώρου ακόμα και τη νύχτα και επομένως να τροποποιήσει κατάλληλα τη θεραπεία ώστε να πετύχει άριστο αποτέλεσμα για τον ασθενή. Πρόσφατα κυκλοφόρησαν και αισθητήρες μεγέθους δίευρου οι οποίοι τοποθετούνται στο μπράτσο. Με ένα σκάνερ μεγέθους κινητού μπορεί ο ασθενής να ελέγχει κάθε στιγμή τη γλυκόζη του ή να βλέπει στην οθόνη του σκάνερ όλη τη διακύμανση της καμπύλης τις προηγούμενες οκτώ ώρες. Οι συσκευές συνεχούς καταγραφής είναι πολύτιμα εργαλεία για την εντατικοποίηση της ρύθμισης στο διαβήτη χωρίς τον κίνδυνο των υπογλυκαιμιών.
- Οι νέες συσκευές μέτρησης της γλυκόζης με μια σταγόνα αίμα από το δάχτυλο που μπορούν να μετρήσουν και τις κετόνες ή να προειδοποιήσουν τον ασθενή με δείκτες στην οθόνη όταν υπάρχει τάση ανόδου ή καθόδου των επιπέδων της γλυκόζης στο αίμα.
- Το πρώτο φορητό τεχνητό πάγκρεας μεγέθους κινητού τηλεφώνου κυκλοφόρησε στις 28 Σεπτεμβρίου 2016. Με τη βοήθεια ενός αισθητήρα συνεχούς καταγραφής των επιπέδων της γλυκόζης, το μηχάνημα αυτό έχει τη δυνατότητα να υπολογίζει αυτόματα τις μονάδες ινσουλίνης που χρειάζονται και να τις χορηγεί υποδορίως, χωρίς την ανάγκη να μετράει ο ασθενής συνεχώς τη γλυκόζη από το δάχτυλο και να διορθώνει. Είναι η καλύτερη εξέλιξη που θα μπορούσε να υπάρξει, όσον αφορά τη χορήγηση ινσουλίνης. Για την ώρα το τεχνητό πάγκρεας καλύπτει μόνο την ανάγκη της βασικής χορήγησης ινσουλίνης, αλλά σύντομα θα έχει τη δυνατότητα να καλύπτει και τα γεύματα χωρίς την παρέμβαση του ασθενούς. Προωθείται η σύνδεση του με το κινητό τηλέφωνο των ασθενών αλλά και του γιατρού o οποίος θα μπορεί να παρεμβαίνει από απόσταση και να τροποποιεί την χορήγηση ινσουλίνης στον ασθενή του, όταν χρειάζεται.
Όσον αφορά τη θεραπεία, πρέπει να τονισθούν τα παρακάτω:
Παρά τις σημαντικές εξελίξεις στη φαρμακευτική θεραπεία ο ακρογωνιαίος λίθος στη σωστή ρύθμιση του διαβήτη είναι η σωστή διατροφή, η απώλεια σωματικού βάρους και η άσκηση. Εάν αυτά δεν γίνουν, οι συνδυασμοί των φαρμάκων λίγα μπορούν να πετύχουν.
- Η θεραπεία των ασθενών με διαβήτη τύπου 2 είναι εξατομικευμένη. Δεν υπάρχει μια κατηγορία φαρμάκων για όλους. Οι συνδυασμοί των φαρμάκων πρέπει να επιλέγονται ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες κάθε ασθενούς και να προσαρμόζονται στις προσωπικές του ανάγκες.
- Σύμφωνα με τις οδηγίες της Αμερικανικής Διαβητολογικής Εταιρείας (2016), δείκτες καλής ρύθμισης είναι γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη κάτω από 7%, και τιμές γλυκόζης αίματος πριν το φαγητό 80-130mg/dl και 1-2 ώρες μετά το φαγητό κάτω από 180mg/dl. Στο πλαίσιο όμως της εξατομίκευσης της θεραπείας, τα όρια αυτά προσαρμόζονται ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες του κάθε ασθενή. Για παράδειγμα, σε άτομα μεγάλης ηλικίας τα οποία συνήθως έχουν και άλλα προβλήματα υγείας, οι θεραπευτικές επιλογές στοχεύουν στη διατήρηση της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης σε υψηλότερα επίπεδα (8-8.5%) για το φόβο των υπογλυκαιμιών.
- Η θεραπευτική αντιμετώπιση του διαβήτη πρέπει να είναι ολιστική και να αφορά όχι μόνο την υπεργλυκαιμία αλλά και τις συνοσηρότητες. Σε αντίθετη περίπτωση η θεραπεία δεν θα είναι αποτελεσματική και το κόστος θα ανέβει σε επίπεδα απαγορευτικά για την οικονομία.
- Η Αμερικανική Διαβητολογική Εταιρεία στις τελευταίες οδηγίες του 2016 έβγαλε ένα χρήσιμο πίνακα με τον οποίο αν ξέρεις τη γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη μπορείς να καταλάβεις περίπου που βρισκόντουσαν οι τιμές της γλυκόζης στο αίμα τους προηγούμενους 2-3 μήνες (Πίνακας 2). Αν και δεν είναι απόλυτος, μπορεί να φανεί χρήσιμος σε ασθενείς που δεν κάνουν συχνές μετρήσεις.
|
Ποιες συμβουλές θα δίνατε για να μην εκδηλώσει ένας άνθρωπος διαβήτη τύπου 2
Αν ανήκετε σε ομάδα υψηλού κινδύνου για την ανάπτυξη διαβήτη (πίνακας 3)συζητήστε το με τον γιατρό σας και κάνετε έγκαιρα καμπύλη γλυκόζης. Η μέτρηση της γλυκόζης στις γενικές εξετάσεις αίματος ή η γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη δεν σας εξασφαλίζει. .
Μειώστε το σωματικό βάρος και βάλτε στη ζωή σας την άσκηση όσο πιο πολύ μπορείτε. Μείωση του βάρους κατά 5-10% και 30 λεπτά την ημέρα συστηματική σωματική δραστηριότητα (όπως για παράδειγμα αερόβια άσκηση ή περπάτημα) μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη μέχρι και 58%.
Αυξήστε τα λαχανικά και τις φυτικές ίνες στο διαιτολόγιο σας, μειώστε το λίπος, αποφεύγετε τα γλυκά γιατί επιβαρύνουν πολύ το πάγκρεας και προκαλούν απότομες αυξήσεις της γλυκόζης στο αίμα με αποτέλεσμα την βλάβη στα αγγεία. Η στέβια μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως γλυκαντικό στον καφέ ή το τσάι.
Κόψτε το κάπνισμα και κάντε λογική χρήση αλκοόλ. Το κάπνισμα δημιουργεί φλεγμονή στους πνεύμονες και τα αγγεία και επιβαρύνει μια ήδη δύσκολη κατάσταση από την ατμοσφαιρική ρύπανση. Η κατάχρηση αλκοόλ ευνοεί την κοιλιακή παχυσαρκία και αυξάνει την εναπόθεση λίπους στο ήπαρ. Και οι δυο καταστάσεις προκαλούν αντίσταση στην ινσουλίνη.
Θυμηθείτε… Η καλύτερη, η φθηνότερη, η ασφαλέστερη και η πιο σίγουρη θεραπεία του διαβήτη τύπου 2 είναι η πρόληψη.
