Ο φαρμακευτικός κλάδος αποτελεί έναν από τους πλέον στρατηγικούς και αναπτυξιακούς πυλώνες της ελληνικής οικονομίας. Δεν είναι απλώς ένας κρίκος στην αλυσίδα του συστήματος υγείας. Είναι ένας ισχυρός πολλαπλασιαστής παραγωγής, απασχόλησης, καινοτομίας και εξωστρέφειας, με ουσιαστική προστιθέμενη αξία για τη χώρα και την κοινωνία.
Οι φαρμακευτικές εταιρείες –ελληνικές και πολυεθνικές– συμβάλλουν σημαντικά στο ΑΕΠ, μέσα από επενδύσεις που ενισχύουν τη βιομηχανική βάση, προάγουν την έρευνα και δημιουργούν χιλιάδες θέσεις εργασίας υψηλής εξειδίκευσης. Μέχρι το 2028, προβλέπεται να υλοποιηθούν επενδύσεις ύψους 1,8 δισ. ευρώ, με 45 νέα εργοστάσια και πάνω από 40 νέα ερευνητικά κέντρα. Ήδη, η Ελλάδα κατέχει το 12% του παραγωγικού δυναμικού της Ε.Ε. και έχει εδραιωθεί ως ένας από τους πέντε κορυφαίους κόμβους φαρμακευτικής παραγωγής στην Ευρώπη. Η συνολική συνεισφορά του κλάδου στο ΑΕΠ εκτιμάται σε 6,5 δισ. ευρώ – το 3,2% του συνόλου.
Πέρα όμως από τους αριθμούς, η ουσία του φαρμάκου είναι ο άνθρωπος. Το φάρμακο δεν είναι κόστος. Είναι επένδυση στην πρόληψη, την υγεία και τη ζωή. Οι θεραπείες που προσφέρουμε βελτιώνουν την καθημερινότητα εκατομμυρίων ασθενών, μειώνουν τις νοσηλείες, περιορίζουν το κόστος για τα δημόσια ταμεία και ενισχύουν την κοινωνική συνοχή. Περισσότεροι από 40 εκατομμύρια Ευρωπαίοι ασθενείς λαμβάνουν ελληνικά φάρμακα, στοιχείο που αναδεικνύει τον ρόλο της χώρας μας στη διασφάλιση αυτάρκειας και πρόσβασης.
Ωστόσο, η δυναμική αυτή απειλείται από σημαντικές προκλήσεις. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η φαρμακευτική καινοτομία και οι επενδύσεις μετατοπίζονται σταδιακά εκτός Ευρώπης, κυρίως προς ΗΠΑ και Ασία, γεγονός που υπονομεύει τη γεωστρατηγική και τεχνολογική θέση της ηπείρου μας. Στην Ελλάδα, τα προβλήματα είναι εντονότερα: η χαμηλή δημόσια φαρμακευτική δαπάνη και οι εξοντωτικές υποχρεωτικές επιστροφές (clawback) στερούν πόρους από τις επιχειρήσεις και περιορίζουν την ικανότητά τους να επενδύσουν, να αναπτυχθούν και να αποδώσουν στην οικονομία και την κοινωνία όσα πραγματικά μπορούν. Αυτό το περιβάλλον καθιστά αναγκαία την υιοθέτηση μιας νέας Εθνικής Φαρμακευτικής Στρατηγικής, με βασικούς άξονες τη βιώσιμη χρηματοδότηση του φαρμάκου, την ισότιμη πρόσβαση των πολιτών σε καινοτόμες και αποδοτικές θεραπείες, και τη δημιουργία σταθερών κινήτρων για επενδύσεις σε παραγωγή, έρευνα, τεχνολογία και ανθρώπινο κεφάλαιο. Παράλληλα, απαιτείται η αξιοποίηση εργαλείων όπως οι υπεραποσβέσεις, τα κίνητρα για νέες προσλήψεις, η δοσοποίηση των επιστροφών και, κυρίως, η σταθερότητα και προβλεψιμότητα στο ρυθμιστικό πλαίσιο – προϋποθέσεις απαραίτητες για την προσέλκυση και διατήρηση επενδύσεων.
Ο φαρμακευτικός κλάδος μπορεί να συμβάλει καταλυτικά στον εκσυγχρονισμό της χώρας. Με επενδύσεις που περιορίζουν τις ελλείψεις, ενισχύουν την επάρκεια φαρμάκων, διευρύνουν τις θεραπευτικές επιλογές και δημιουργούν θέσεις εργασίας, μπορεί να στηρίξει ουσιαστικά μια ισόρροπη περιφερειακή ανάπτυξη. Παράλληλα, ενισχύει τη συνεργασία με την ακαδημαϊκή και ερευνητική κοινότητα, οικοδομώντας ένα σύγχρονο οικοσύστημα καινοτομίας.
Η πρόκληση είναι συλλογική. Οφείλουμε να συνεργαστούμε στενά με την Πολιτεία για τη διαμόρφωση ενός ανθεκτικού, δίκαιου και βιώσιμου συστήματος υγείας με επίκεντρο τον ασθενή. Ενός συστήματος που επενδύει στην πρόληψη, την καινοτομία και τη φροντίδα, δημιουργώντας ένα καλύτερο αύριο για όλους. Είναι καθήκον μας να αξιοποιήσουμε στο έπακρο αυτή τη συγκυρία για να θωρακίσουμε την υγεία, την οικονομία και την κοινωνία.
Χρήστος Σωτηρίου
Διευθύνων Σύμβουλος και Αντιπρόεδρος της Win Medica, Ταμίας στο ΔΣ του ΣΦΕΕ
