ΜΙΣΕΛ ΖΟΥΒΕ

Μισέλ Ζουβέ
02-10-2021

Ο Μισέλ Ζουβέ (16 Νοεμβρίου 1925 – 3 Οκτωβρίου 2017) ήταν Γάλλος νευροεπιστήμονας και ιατρικός ερευνητής.

Τα έργα του, και αυτά της ομάδας του, οδήγησαν στην ανακάλυψη του παράδοξου ύπνου και στην εξατομίκευσή του ως τρίτη κατάσταση λειτουργίας του εγκεφάλου (1959), στην ανακάλυψη της φυλογένεσής του, της οντογένεσής του και των κύριων μηχανισμών του. Ο Ζουβέ ήταν ο ερευνητής που ανέπτυξε για πρώτη φορά το αναληπτικό φάρμακο Modafinil.

Ο Ζουβέ ήταν καθηγητής Πειραματικής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Λυών. Διετέλεσε Διευθυντής της Ερευνητικής Μονάδας INSERM U 52 (Molecular Onirology) και της Associated Unit UA 1195 του CNRS (states of vigilance neurobiology). Πέρασε ένα χρόνο στο εργαστήριο του Οράτιου Μαγκούν στο Λονγκ Μπιτς της Καλιφόρνια το 1955. Στη συνέχεια ανέλαβε έρευνα τόσο στην πειραματική νευροφυσιολογία στην Ιατρική Σχολή της Λυών όσο και στην κλινική νευροφυσιολογία στο Νευρολογικό Νοσοκομείο της Λυών.

Περιέγραψε τα ηλεκτροεγκεφαλογραφικά σημάδια του εγκεφαλικού θανάτου το 1959 και το 1961 κατηγοριοποίησε τον ύπνο σε δύο διαφορετικές καταστάσεις: τον τελεγκεφαλικό (αργό κύμα) ύπνο και τον ρομβεγκεφαλικό ύπνο (παράδοξος ύπνος, γνωστός ως ύπνος REM στα αγγλόφωνα γραπτά για το θέμα). Χαρτογράφησε τις περιοχές του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνες για το REM.

Η κριτική του «Παράδοξοι μηχανισμοί ύπνου» δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Sleep το 1994. Στο The Paradox of Sleep (MIT Press, 1999) ο Jouvet πρότεινε την εικαστική θεωρία ότι ο σκοπός του ονείρου είναι ένα είδος επαναληπτικού νευρολογικού προγραμματισμού που λειτουργεί για να διατηρήσει την ψυχολογική κληρονομικότητα ενός ατόμου, τη βάση της προσωπικότητας. Έγραψε επίσης ένα μυθιστόρημα, Το Κάστρο των Ονείρων.

Το 1959, ο Ζουβέ διεξήγαγε αρκετά πειράματα σε γάτες σχετικά με την μυϊκή ατονία (παράλυση) κατά τη διάρκεια του ύπνου REM. Ο Ζουβέ έδειξε ότι η δημιουργία του ύπνου REM εξαρτάται από ένα άθικτο γόντιο τμήγμα και ότι η ατονία REM οφείλεται σε αναστολή των κινητικών κέντρων στον προμήκη μυελό. Οι γάτες με βλάβες γύρω από το locus coeruleus έχουν λιγότερο περιορισμένη μυϊκή κίνηση κατά τη διάρκεια του ύπνου REM και παρουσιάζουν μια ποικιλία σύνθετων συμπεριφορών, συμπεριλαμβανομένων των κινητικών μοτίβων που υποδηλώνουν ότι ονειρεύονται επίθεση, άμυνα και εξερεύνηση. Η έρευνα του Ζουβέ οδήγησε στον εντοπισμό της διαταραχής συμπεριφοράς ύπνου REM.