Για τη νέα μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Aging & Mental Health, οι ερευνητές μέτρησαν τα επίπεδα μοναξιάς σε περισσότερα από 64.000 άτομα ηλικίας 50 έως 90 ετών σε 29 χώρες, οι περισσότερες από τις οποίες βρίσκονται στην Ευρώπη. Χρησιμοποίησαν μια κλίμακα μοναξιάς που λάμβανε υπόψη πόσο συχνά οι άνθρωποι ένιωθαν ότι δεν είχαν συντροφιά, ότι ήταν παραμερισμένοι ή κοινωνικά απομονωμένοι.
Μοναξιά σε Ελλάδα και Κύπρο
Σύμφωνα με τη μελέτη, οι πιο μοναχικοί μεσήλικες και ηλικιωμένοι εντοπίζονται στην Κύπρο και την Ελλάδα. Στο άλλο άκρο της κατάταξης, η μοναξιά κάνει πολύ λιγότερο αισθητή την παρουσία της στη Δανία, την Ελβετία και την Αυστρία.
Σε όλες τις χώρες, όπως διαπίστωσαν οι ερευνητές, οι άνθρωποι έτειναν να νιώθουν μεγαλύτερη μοναξιά καθώς γερνούσαν – αλλά το πόσο μοναχικοί ήταν εξαρτιόταν από το πού ζούσαν, με εκείνους στη Βουλγαρία και τη Λετονία να βλέπουν τη μεγαλύτερη αύξηση με την ηλικία.
Σε όλες τις ηλικίες, η μοναξιά συνδεόταν με το να μην εργάζεται κανείς και να είναι ανύπαντρος, καταθλιπτικός ή με κακή υγεία, αλλά το πόσο σημαντικοί ήταν αυτοί οι παράγοντες εξαρτιόταν από τη χώρα και την ηλικιακή ομάδα.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, για παράδειγμα, η ανεργία ήταν στενά συνδεδεμένη με τη μοναξιά στη μέση ηλικία. Ήταν η μόνη χώρα στην οποία οι μεσήλικες αισθάνονταν περισσότερο μοναξιά από ό,τι οι μεγαλύτερες γενιές.
Η ίδια τάση προέκυψε και στην Ολλανδία, αλλά η έκθεση σημείωσε περιορισμούς στα δεδομένα που καθιστούν τη συσχέτιση αυτή λιγότερο σίγουρη.
Τι λένε οι ειδικοί
Οι διαφορές από τη μία χώρα στην άλλη και μεταξύ των ηλικιακών ομάδων υποδεικνύουν ότι η μοναξιά δεν είναι απλώς μια φυσική συνέπεια της γήρανσης. Είναι πιθανό να συνδέεται με ευρύτερους κοινωνικούς παράγοντες, όπως η εργασία και οι απαιτήσεις φροντίδας, ανέφεραν οι ερευνητές.
«Τα ευρήματά μας δείχνουν ότι η μοναξιά δεν είναι μόνο ένα θέμα που αφορά τα τέλη της ζωής», ανέφερε ο Esteban Calvo, πρύτανης στο Universidad Mayor της Χιλής και κύριος συγγραφέας της μελέτης.
«Μια προσέγγιση ενός μεγέθους για όλους δεν θα λύσει αυτό το παγκόσμιο πρόβλημα», πρόσθεσε ο Calvo.
Η έκθεση έχει ορισμένους περιορισμούς, ιδίως ότι τα δεδομένα συλλέχθηκαν πριν από την πανδημία της COVID-19 και ότι τα ποσοστά ανταπόκρισης ήταν χαμηλά σε ορισμένες χώρες, πράγμα που σημαίνει ότι τα ευρήματα μπορεί να μην είναι απόλυτα αντιπροσωπευτικά.
Επίσης, δεν διερεύνησε τους παράγοντες που λέει ότι συνδέονται με τη μοναξιά. Ένας εργένης μπορεί να είναι διαζευγμένος, χήρος ή να μην έχει παντρευτεί ποτέ, για παράδειγμα, ενώ ένας άνεργος μπορεί να είναι είτε άνεργος είτε συνταξιούχος και οι διαφοροποιήσεις αυτές μπορεί να κάνουν μεγάλη διαφορά.
Για κάποια πράγματα δεν μπορεί να κάνει κανείς πολλά πράγματα, σημειώνει στο Euronews Health η Caterina Mauri, ανώτερη ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Κοινωνικών και Πληθυσμιακών Μελετών των Βρυξελλών στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο των Βρυξελλών (VUB). Ένα από αυτά, για παράδειγμα, είναι η απώλεια του συντρόφου που έρχεται κάποια στιγμή για όλους.
Δεδομένων όμως των δεσμών μεταξύ της μοναξιάς, των αποτελεσμάτων της υγείας και της ποιότητας ζωής, είναι ένα θέμα που πιστεύει ότι χρήζει μεγαλύτερης προσοχής – για ανθρώπους όλων των ηλικιών.
«Η μοναξιά είναι κάτι που αποτελεί μέρος της ζωής μας, αλλά γίνεται προβληματική όταν είναι χρόνια, όταν οδηγεί σε κατάθλιψη», ανέφερε η Mauri, η οποία δεν συμμετείχε στη νέα μελέτη.
Η μοναξιά «μοιάζει λίγο με την πείνα», σημειώνει, λειτουργώντας ως «σήμα για να αναζητήσουμε περισσότερες συνδέσεις».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ:
Μοναξιά: Πώς να την νικήσετε
