Ο πόνος είναι στο μυαλό μας

26-12-2016
Ο πόνος δεν είναι ένα μονοδιάστατο φαινόμενο. Δεν πονάμε μόνο όταν έχουμε μια πληγή ή ένα χτύπημα. Όλοι θα θυμόμαστε στιγμές που αισθανόμαστε πόνο ακόμα κι αν δεν έχουμε σωματικά κανένα πρόβλημα. Τώρα, έρευνα Αμερικανών επιστημόνων δείχνει πως ο πόνος μπορεί να είναι καθαρά μέσα στο κεφάλι μας… στο μυαλό μας.
 
Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Boulder στο Colorado των Ηνωμένων Πολιτειών μπόρεσαν να διαχωρίσουν την εγκεφαλική δραστηριότητα που συνδέεται με τον πόνο ο οποίος οφείλεται σε φυσικά αίτια όπως ένας τραυματισμός από εκείνη που συνδέεται με τον πόνο που είναι στο μυαλό μας.
 
Όπως βρήκε ο Δρ. Tor Wager και η ομάδα του, το ένα πέμπτο του παγκόσμιου πληθυσμού βιώνει κάποιου είδους χρόνιο πόνο. Όσοι υποφέρουν από αυτούς τους πόνους μπορούν να τρέχουν για χρόνια από γιατρό σε γιατρό χωρίς να μπορούν να βρουν τι τους προκαλεί.
 
Οι ειδικοί βρήκαν πως υπάρχουν δύο μοτίβα εγκεφαλικής δραστηριότητας που συνδέονται με τον πόνο και υπολογίζουν πως κάποια ημέρα οι τομογραφίες του εγκεφάλου θα μπορούν να αποκαλύψουν τα «συστατικά» του κάθε μοτίβου δραστηριότητας, βοηθώντας έτσι στην εξατομίκευση των θεραπειών.
 
Αφού ο πόνος μπορεί να είναι στο μυαλό μας, μπορούμε και τον  κάνουμε να εξαφανιστεί με τη σκέψη μας. Ο Δρ. Wager χρησιμοποίησε λειτουργική μαγνητική τομογραφία (fMRI) ώστε να καταγράψει την εγκεφαλική δραστηριότητα 33 υγιών ενηλίκων την στιγμή που ένιωθαν πόνο.
Στην αρχή, οι ερευνητές παρακολούθησαν την αλλαγή της εγκεφαλικής δραστηριότητας των εθελοντών καθώς τους εφάρμοζαν ολοένα και αυξανόμενη θερμότητα στην περιοχή του χεριού. Όταν η θερμοκρασία ανέβαινε πολύ με αποτέλεσμα να γίνεται επώδυνη, διάφορες δομές του εγκεφάλου «άναβαν».
Στη συνέχεια οι ερευνητές εξέτασαν αν οι εθελοντές θα μπορούσαν να ελέγξουν τον πόνο μόνο με τη σκέψη. Τους ζήτησαν να ξανασκεφτούν τον πόνο που ένιωσαν, είτε ως επώδυνη θερμότητα που προκαλεί φουσκάλες είτε ως μια ζεστή κουβέρτα σε μια πολύ κρύα ημέρα. Οι εθελοντές δεν μπορούσαν να αλλάξουν τα επίπεδα δραστηριότητας και να ελέγξουν τον πόνο. Μπορούσαν όμως να μεταβάλουν το πόσο πόνο ένιωθαν. Κάνοντας το αυτό, ενεργοποιούνταν μια διαφορετική ομάδα εγκεφαλικών δομών που συνδέει τον επικλινή πυρήνα με τον μεσοκοιλιακό προμετωπιαίο φλοιό, σύμφωνα με δημοσίευση στην επιθεώρηση «PLoS Biology».
 
Το σημαντικό συμπέρασμα είναι πως σύντομα οι τομογραφίες του εγκεφάλου θα μπορούν να δείχνουν στους γιατρούς πότε ο ασθενής έχει πραγματικά κάτι παθολογικό και πότε ο πόνος είναι στο μυαλό του.