Το σύνδρομο «Burn Out» απειλεί μεγαλοστελέχη και καριερίστες και θέτει τις προυποθέσεις για πρόωρο γήρας, ψυχολογικά προβλήματα ακόμα και άνοια. Για το «κάψιμο» του εγκεφάλου μιλά στο www.healthview.gr ο νευρολόγος- ψυχίατρος Δημήτρης Σούρας.
Όταν ο εγκέφαλος … «καίγεται»
Σε απειλή για πρόωρο γήρας τείνει να εξελιχθεί η «επιδημία» του «Burn Out Syndrome» ή «συνδρόμου επαγγελματικής εξουθένωσης»που πλήττει καριερίστες και ανθρώπους με υψηλές ευθύνες στις λεγόμενες δημιουργικές ηλικίες, από 25 έως 40 ετών.
του Λεωνίδα Καλλιδώνη
Είναι το σύνδρομο «Burn Out», που αρχίζει με συνηθισμένα συμπτώματα και φτάνει στα έντονα ψυχολογικά προβλήματα και την άνοια. Όπως παρατηρεί μιλώντας στο www.healthview.gr ο νευρολόγος- ψυχίατρος Δημήτρης Σούρας, το «Burn Out Syndrome» ή «σύνδρομο επαγγελματικής εξουθένωσης», είναι μια αρκετά ύπουλη κατάσταση, καθώς όταν γίνεται αντιληπτή είναι συνήθως αρκετά αργά για το «θύμα».
www.healthview.gr : Ποια είναι τα συμπτώματα εκείνα στα οποία θα πρέπει να δώσει κανείς προσοχή, ως ύποπτα για την εκδήλωση του περίεργου αυτού συνδρόμου;
Δημήτρης Σούρας : Η σταδιακή απώλεια μνήμης, η γενικά άσχημη διάθεση που μπορεί να έχει κανείς για παρατεταμένο χρονικό διάστημα, η σχεδόν ολική άρνηση επικοινωνίας, η αίσθηση υπερέντασης, η έλλειψη ενέργειας και η αναίτια υπνηλία, είναι μερικά μόνο από τα συμπτώματα που «προειδοποιούν» τους σκληρά εργαζόμενους και τους καριερίστες, για το τι τους επιφυλάσσει η συνεχής ένταση που ζουν. Δεν είναι τυχαίο ότι στα αγγλικά, «burn out» σημαίνει «αναλώνομαι προοδευτικά εκ των ένδον μέχρι του σημείου της απανθράκωσης».Πρόκειται για πραγματική μάστιγα η οποία έχει ήδη χτυπήσει χιλιάδες άτομα και στην Ελλάδα.
www.healthview.gr : Όταν λέτε «σκληρά εργαζόμενους καριερίστες» εννοείτε κάποιες συγκεκριμένες κατηγορίες επαγγελμάτων;
Δημήτρης Σούρας : Πράγματι, το σύνδρομο της επαγγελματικής εξουθένωσης προσβάλλει κυρίως γιατρούς, άλλους επιστήμονες με αγχώδη απασχόληση, ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας, αλλά και καλλιτέχνες και δημοσιογράφους, γενικά επαγγελματίες που έχουν ακατάστατο ωράριο. Άλλωστε, ο όρος «επαγγελματική εξουθένωση» χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά το 1974 για την περιγραφή των συμπτωμάτων σωματικής και ψυχικής εξουθένωσης σε επαγγελματίες υπηρεσιών ψυχικής υγείας και γενικότερα σε χώρους που δημιουργούνται στενές σχέσεις μεταξύ επαγγελματιών και ατόμων που έχουν την ανάγκη τους.
www.healthview.gr : Ποια είναι τα αίτια για την εκδήλωση του συνδρόμου; Προφανώς το βασικότερο αίτιο είναι ο έντονος τρόπος ζωής…
Δημήτρης Σούρας : Δεν φταίει μόνον ο έντονος τρόπος ζωής των επαγγελματιών που προαναφέραμε. Θα έλεγα ότι περισσότερο επιβαρυντική είναι η πολύωρη χρήση των κινητών τηλεφώνων ή άλλων ηλεκτρονικών συσκευών που μας υποχρεώνουν να αποθηκεύουμε πολλά στη μνήμη μας. Άλλωστε ο εγκέφαλος μοιάζει με τον σκληρό δίσκο των ηλεκτρονικών υπολογιστών. Όταν γεμίζει από πληροφορίες αρχίζει και δυσλειτουργεί.
www.healthview.gr : Πώς εκδηλώνεται το σύνδρομο στην προσωπική ζωή των πασχόντων, πέρα από την εργασιακή;
Δημήτρης Σούρας : Εκτός από την εργασιακή υπόσταση του ασθενούς, όπου μπορεί να δούμε ξαφνικά έναν εργασιομανή επαγγελματία να χάνει την αποδοτικότητά του, όντως παρατηρούμε ότι υπάρχουν επιπτώσεις και στην προσωπική και κοινωνική του ζωή. Κι αυτό διότι αναπόφευκτα μεταφέρει τα προβλήματα του εργασιακού του περιβάλλοντος στην οικογένεια και στον κοινωνικό του περίγυρο, με αποτέλεσμα να αυξάνονται οι εντάσεις στις σχέσεις με τα άλλα άτομα και να μειώνεται το ενδιαφέρον για κοινωνικές συναναστροφές.
www.healthview.gr : Από την πείρα σας, μπορείτε να μας περιγράψετε έναν πάσχοντα από το σύνδρομο της επαγγελματικής εξουθένωσης; Υπήρξε κάποιος από τους ασθενείς σας που να αποτελεί χαρακτηριστική περίπτωση τέτοιου ασθενούς;
Δημήτρης Σούρας : Οι ενεργοί πολίτες με «καμένα μυαλά» είναι πολλοί και δεν είναι λίγοι εκείνοι, που πρόλαβαν να αντιληφθούν ότι κάτι τους συμβαίνει και προσέτρεξαν για θεραπεία. Θυμάμαι την περίπτωση ενός 40χρονου διαφημιστή που έπασχε εδώ και 10 χρόνια από «επαγγελματική εξουθένωση» και πριν τρία χρόνια κατάλαβε τι του συνέβαινε. Τον είχε πιάσει κατάθλιψη, δεν είχε διάθεση να πάει για δουλειά, ήθελε να κοιμάται συνεχώς και ήταν σε μόνιμη βάση στρεσαρισμένος. Με τη σωστή θεραπευτική αγωγή που ακολουθήσαμε καταφέραμε να λύσουμε το μεγαλύτερο μέρος του προβλήματος. Και να πώς ξεπέρασε το σύνδρομο…Άρχισε να αναπτύσσει δραστηριότητες που του αποσπούσαν την προσοχή από τα καθημερινά προβλήματα της εργασίας, είτε με κάποιο χόμπι είτε με σωματική άσκηση. Κατάφερε έτσι να είναι ήρεμος ψυχοσωματικά και σταδιακά άρχισαν οι αλλαγές στη συμπεριφορά του. Βελτιώθηκαν οι ικανότητές του στην επικοινωνία και η έκφραση των συναισθημάτων του, πέτυχε να διαχειρίζεται πιο αποτελεσματικά τον χρόνο και τα χρήματά του και, κυρίως, κατάφερε να μείωση το αίσθημα της πίεσης που δεχόταν από το εργασιακό του περιβάλλον.
