Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου του Προστάτη: Η σημασία της πολυπαραμετρικής μαγνητικής τομογραφίας

11-06-2025

Η 11η Ιουνίου αναγνωρίζεται ευρέως ως Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου του Προστάτη (World Prostate Cancer Day), με σκοπό την ευαισθητοποίηση για την πρόληψη, την έγκαιρη διάγνωση και τη θεραπεία της νόσου. Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα, η Ελληνική Ουρολογική Εταιρεία, επισημαίνει την ανάγκη της έγκαιρης διάγνωσης, καθώς σε αρχικά στάδια της νόσου, ο καρκίνος του προστάτη, είναι πρακτικά ιάσιμος.

Στα αρχικά στάδια ο καρκίνος του προστάτη είναι συνήθως ασυμπτωματικός και δεν γίνεται άμεσα αντιληπτός, ενώ σε πιο προχωρημένα στάδια μπορεί να παρατηρηθεί δυσκολία στην ούρηση, αίμα στα ούρα ή το σπέρμα, πόνος στα οστά καθώς και απώλεια βάρους και κόπωση.

Με αυτά τα δεδομένα, η πολυπαραμετρική μαγνητική τομογραφία του προστάτη (multiparametric MRI) έχει αποδειχθεί διεθνώς, σημαντική τόσο στη διάγνωση όσο και στην παρακολούθηση ασθενών με καρκίνο του προστάτη (1). Προ της διάγνωσης, ο ρόλος της τομογραφίας είναι περαιτέρω σημαντικός, καθώς η ενσωμάτωσή της στη διαδικασία των βιοψιών προστάτη, βελτιώνει τη λήψη αποφάσεων ακόμα και για την αναγκαιότητα της ίδιας της βιοψίας, εκτός από τη διαγνωστική της ακρίβεια, με αποτέλεσμα την αποφυγή μη απαραίτητων βιοψιών και του σχετικού κόστους.

Συγκεκριμένα, μελέτες σε μεγάλα συστήματα υγείας του εξωτερικού έχουν αναδείξει την αξία της μεθόδου στον προληπτικό έλεγχο των ασθενών, στο λεγόμενο screening και τη διαστρωμάτωση κινδύνου, μειώνοντας το ποσοστό υπερδιάγνωσης κατά 72,6% και του αριθμού των απαιτούμενων βιοψιών κατά 53,5 % (2).

Επίσης η χρήση της αποτρέπει την εσφαλμένη διάγνωση, την υπερθεραπεία και τις επιπλοκές που σχετίζονται με τη θεραπεία. Η μέχρι σήμερα πρακτική εκτέλεσης των βιοψιών του προστάτη ενέχουν σημαντικό ποσοστό περιπτώσεων χαμένων διαγνώσεων, γεγονός που οδηγεί στην ανάγκη επανάληψης της διαδικασίας, ενώ το ποσοστό αυτό μειώνεται δραστικά με την ενσωμάτωσή της στην καθημερινή πρακτική (3).

Όπως σημείωσε o Πρόεδρος της Ελληνικής Ουρολογικής Εταιρείας & ο Καθηγητής Ουρολογίας στο ΕΚΠΑ, Ανδρέας Σκολαρίκος: «Είναι σημαντικό η πολιτεία να αναγνωρίσει την αξία της πολυπαραμετρικής μαγνητικής τομογραφίας, η οποία προς το παρόν δεν αποζημιώνεται από τον ΕΟΠΥΥ. Η έγκαιρη και αποτελεσματική διάγνωση του καρκίνου του προστάτη, όχι μόνο σώζει ζωές, όχι μόνο προσφέρει ουσιαστική βοήθεια σε μια μεγάλη μερίδα ασθενών που επωμίζονται το οικονομικό βάρος, αλλά πρακτικά επιφέρει λιγότερες επιβαρύνσεις σε ένα σύστημα υγείας, με πρωτογενή και δευτερογενή οφέλη».

Η χρήση της πολυπαραμετρικής μαγνητικής τομογραφίας δεν περιορίζεται μόνο στη διάγνωση αλλά και στην παρακολούθηση ασθενών με καρκίνο του προστάτη. Συγκεκριμένα, ασθενείς με νόσο σε αρχικά στάδια και πολύ μικρό φορτίο νόσου, άρα και μικρό κίνδυνο εξέλιξης της νόσου, δύνανται να τεθούν υπό ενεργό παρακολούθηση με τακτική χρήση της τεχνικής, χωρίς να αναγκαστούν να υποβληθούν σε κοστοβόρες θεραπείες, οι οποίες επιπροσθέτως επιβαρύνουν και τη συνολική ποιότητα ζωής των ασθενών, χωρίς να προσφέρουν το παραμικρό στη συνολική τους επιβίωση (1).

Από αυτά καθίσταται σαφές πως η χρήση της τεχνικής δεν σώζει μόνο ζωές, δεν εξασφαλίζει καλύτερη ποιότητα ζωής για τους ασθενείς, αλλά εξοικονομεί και σημαντικούς πόρους για τα ασφαλιστικά ταμεία μεσο-μακροπρόθεσμα, πόρους που μπορούν να αξιοποιηθούν σε άλλες δράσεις και ανάγκες.

Σχετικά με τον καρκίνο του Προστάτη:

o Ο καρκίνος του προστάτη αποτελεί τον πιο συχνά διαγνωσμένο καρκίνο στους άνδρες παγκοσμίως
o Αποτελεί την 5η αιτία θανάτου ανδρών από καρκίνο με 375.000 θανάτους ετησίως ενώ κάθε χρόνο διαγιγνώσκονται 1,4 εκατομμύρια νέες περιπτώσεις (1)
o Υπολογίζεται πως 1 στους 8 άνδρες παγκοσμίως θα νοσήσει κάποια στιγμή από καρκίνο του προστάτη
o Στην Ελλάδα αποτελεί τον 2ο, πιο συχνό καρκίνο στους άνδρες (μετά τον καρκίνο του πνεύμονα, ενώ στην Ευρώπη είναι στην 3η θέση
o Το Παγκόσμιο Παρατηρητήριο Καρκίνου (GCO) εκτιμά ότι στη χώρα μας διαγιγνώσκονται κάθε χρόνο περισσότερα από 7.000 νέα περιστατικά, τα οποία αντιστοιχούν στο 19,2% όλων των νέων διαγνώσεων καρκίνου στους άνδρες. Τα στοιχεία αυτά σημαίνουν πρακτικά πως καθημερινά 19 άνδρες συμπολίτες μας μαθαίνουν πως πάσχουν από καρκίνο του προστάτη στη χώρα μας. (2)

Σχετικά με την Ελληνική Ουρολογική Εταιρεία (ΕΟΕ) και την Ουρολογία

Η Ελληνική Ουρολογική Εταιρεία (ΕΟΕ) είναι ο επίσημος επιστημονικός φορέας των Ουρολόγων στην Ελλάδα και αποτελεί σημείο αναφοράς για την πρόληψη, διάγνωση και αντιμετώπιση ουρολογικών παθήσεων. Η ΕΟΕ, είναι μια από τις παλαιότερες Ιατρικές Επιστημονικές Εταιρείες στην Ελλάδα (ίδρυσή 1931), έχει περί τα 1.200 μέλη και σημαντική διεθνή παρουσία, ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ουρολογικής Εταιρείας (European Association of Urology-EAU). Η ΕOΕ συμβάλλει ενεργά στη διαμόρφωση πολιτικών υγείας και στη διάδοση βέλτιστων πρακτικών για στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών, σύμφωνα και με την εξέλιξη της ιατρικής επιστήμης. Υποστηρίζει πολλαπλώς τα μέλη της επιστημονικά και επαγγελματικά και τη συνεχή ενημέρωση του κοινού σε ζητήματα ουρολογικής υγείας. Σε αυτό το πλαίσιο, αναλαμβάνει πρωτοβουλίες ευαισθητοποίησης και δράσεις πρόληψης, με έμφαση στις πιο συχνές και σοβαρές ουρολογικές παθήσεις, όπως πχ. ο καρκίνος του προστάτη.
Η Ουρολογία αποτελεί ιατρική χειρουργική ειδικότητα που σκοπό έχει τη διάγνωση και αντιμετώπιση των παθήσεων του ουροποιογεννητικού συστήματος και των επινεφριδίων σε ενήλικες και παιδιά και των δύο φύλων. Η εξειδίκευση στην Ουρολογία περιλαμβάνει ένα ευρύ πεδίο γνωστικών αντικειμένων όπως η Παιδιατρική Ουρολογία, η Ουρολογική Ογκολογία, η Μεταμόσχευση νεφρού και νεφραγγειακή υπέρταση, η Ανδρική υπογονιμότητα και η Στυτική δυσλειτουργία, η Λιθίαση Ουροποιητικού -Ενδοουρολογία – Εξωσωματική λιθοτριψία (ESWL), η Γυναικεία Ουρολογία συμπεριλαμβανομένης της ακράτειας των ούρων, η Νευροουρολογία και Ουροδυναμική και η Πειραματική Ουρολογία.

Περισσότερες πληροφορίες: www.huanet.gr και https://www.hua-patients.gr/

Βιβλιογραφία – Αναφορές:

1. Leslie SW, Soon-Sutton TL, Skelton WP. Prostate Cancer. [Updated 2024 Oct 4]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2025 Jan-Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK470550/
2. Global Cancer Observatory
3. Prostate Cancer – Uroweb
4. mpMRI Saves Healthcare Dollars Spent on Biopsies – Sperling Prostate Center
5. Multiparametric MRI Can Save Millions of Healthcare Dollars – Sperling Prostate Center