Το παγωμένο τσάι είναι αγαπημένο ρόφημα. Ιδίως τώρα το καλοκαίρι. Εκτός από δροσιστικό όμως, έχει συνδεθεί και με τις πέτρες στα νεφρά. Ισχύει κάτι τέτοιο;
Ενώ η ενυδάτωση είναι ζωτικής σημασίας για την υγεία των νεφρών, δεν επηρεάζουν όλα τα υγρά το σώμα με τον ίδιο τρόπο. Η σύνθεση του παγωμένου τσαγιού, ιδιαίτερα η περιεκτικότητά του σε οξαλικά, παίζει κρίσιμο ρόλο στο αν μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο να εμφανιστούν πέτρες στα νεφρά.
Μπορεί η κατανάλωση παγωμένου τσαγιού να αυξήσει τον κίνδυνο για πέτρες στα νεφρά;
Ναι, η υπερβολική κατανάλωση παγωμένου τσαγιού —ιδιαίτερα μαύρου— μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης λίθων στα νεφρά λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς του σε οξαλικά.
Τα οξαλικά είναι φυσικές ενώσεις που βρίσκονται σε πολλά φυτικά τρόφιμα. Στο σώμα, τα οξαλικά μπορούν να προσκολληθούν/συνδεθούν με το ασβέστιο στα νεφρά, για να σχηματίσουν πέτρες οξαλικού ασβεστίου, τον πιο συνηθισμένο τύπο πέτρας στα νεφρά. Το μαύρο τσάι είναι μια από τις πλουσιότερες διατροφικές πηγές οξαλικών.
- Το παγωμένο (μαύρο) τσάι περιέχει υψηλά επίπεδα οξαλικών
- Η κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων μπορεί να αυξήσει τη συσσώρευση οξαλικών
- Η αφυδάτωση επιδεινώνει τον κίνδυνο σχηματισμού λίθων
- Ο κίνδυνος είναι υψηλότερος σε άτομα που είναι επιρρεπή σε πέτρες από οξαλικό ασβέστιο
Πώς συμβάλλουν τα οξαλικά του τσαγιού στον σχηματισμό λίθων;
Τα οξαλικά απορροφώνται στα έντερα και απεκκρίνονται από τα νεφρά. Όταν τα επίπεδα οξαλικού στα ούρα είναι υψηλά και η πρόσληψη υγρών είναι χαμηλή, μπορούν να σχηματιστούν κρύσταλλοι και να εξελιχθούν σε πέτρες.
Το παγωμένο τσάι από φύλλα μαύρου τσαγιού μπορεί να συμβάλει σημαντικά στο ημερήσιο φορτίο οξαλικού, ειδικά όταν καταναλώνεται συχνά και σε μεγάλες ποσότητες.
- Οι πέτρες από οξαλικό ασβέστιο σχηματίζονται, όταν το οξαλικό συνδέεται με το ασβέστιο στα ούρα
- Το τσάι δεν είναι η μοναδική πηγή οξαλικού: το σπανάκι, οι ξηροί καρποί και η σοκολάτα είναι επίσης υψηλά σε αυτό
- Η περιεκτικότητα σε οξαλικό στο μαύρο τσάι κυμαίνεται από 50-100 mg ανά φλιτζάνι 240 ml
Υπάρχουν ασφαλέστερες εναλλακτικές λύσεις για το μαύρο παγωμένο τσάι;
Η μετάβαση σε τσάγια χαμηλότερης περιεκτικότητας σε οξαλικά μπορεί να βοηθήσει στην μείωση του κινδύνου σχηματισμού λίθων.
Ακολουθεί μια σύγκριση κοινών τύπων παγωμένου τσαγιού με βάση την περιεκτικότητά τους σε οξαλικά και την φιλικότητα προς τα νεφρά:
Τύπος τσαγιού | Επίπεδο οξαλικού | Αυξάνει τον κίνδυνο πέτρας στα νεφρά; | Σημειώσεις |
Μαύρο τσάι | Υψηλό | Ναι | Κύρια πηγή οξαλικού στα παγωμένα τσάγια |
Πράσινο τσάι | Μέτρια | Πιθανώς | Χαμηλότερη περιεκτικότητα σε οξαλικό από το μαύρο τσάι, αλλά όχι αμελητέα |
Λευκό τσάι | Χαμηλό | Όχι | Ηπιότερη γεύση, χαμηλότερη περιεκτικότητα σε οξαλικό μεταξύ των πραγματικών τσαγιών |
Τσάι Rooibos | Μηδενικό | Όχι | Βοτανική επιλογή, δεν περιέχει οξαλικό |
Τσάι χαμομηλιού | Μηδενικό | Όχι | Ηρεμιστικό, χωρίς οξαλικά |
Τσάι ιβίσκου | Πολύ χαμηλό | Όχι | Πλούσιο σε αντιοξειδωτικά, χαμηλή περιεκτικότητα σε οξαλικό |
Πώς μπορείτε να φτιάξετε ένα παγωμένο τσάι ασφαλές για τα νεφρά;
Τα σπιτικά παγωμένα τσάγια με φυτικά συστατικά ή συστατικά χαμηλής περιεκτικότητας σε οξαλικά αποτελούν μια ασφαλή, δροσιστική εναλλακτική λύση.
Για να ελαχιστοποιήσετε τον κίνδυνο εμφάνισης πέτρας στα νεφρά, ενώ παράλληλα απολαμβάνετε παγωμένο τσάι, λάβετε υπόψη αυτές τις συμβουλές:
- Χρησιμοποιήστε rooibos, χαμομήλι ή λευκό τσάι ως βάση
- Αποφύγετε την προσθήκη μεγάλων ποσοτήτων ζάχαρης ή εσπεριδοειδών, τα οποία μπορεί να ερεθίσουν τα νεφρά
- Φτιάξτε το τσάι σε χαμηλή φωτιά, για να μειώσετε τη συγκέντρωση οξαλικού
- Πιείτε το μαζί με γεύματα που περιέχουν τροφές πλούσιες σε ασβέστιο, για να δεσμεύσει τα οξαλικά στο έντερο
- Παραμείνετε καλά ενυδατωμένοι συνολικά, για να καθαρίσετε αποτελεσματικά τα νεφρά σας
Απλή συνταγή για παγωμένο τσάι Rooibos:
- Βουτήξτε 2-3 φακελάκια τσαγιού rooibos σε 1 λίτρο ζεστού νερού για 10 λεπτά
- Βάλτε το στο ψυγείο
- Σερβίρετε με πάγο με ένα φύλλο μέντας ή μια φέτα αγγουριού για γεύση
Συμπέρασμα
Το παγωμένο τσάι -ειδικά όταν παρασκευάζεται από μαύρο τσάι- μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο νεφρολιθίασης λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς του σε οξαλικό άλας. Αυτός ο κίνδυνος συνδέεται κυρίως με την ποσότητα, τη συχνότητα και την κατάσταση ενυδάτωσης.
Σε περίπτωση αμφιβολίας, συμβουλευτείτε γιατρό, ειδικά εάν έχετε ιστορικό νεφρολιθίασης.
Πηγές:
clevelandclinic.org
harvard.edu
kidney.org
mayoclinic.org