Μία από τις πρώτες συμβουλές που δίνουν οι διαιτολόγοι όταν τους επισκεφτείτε στο γραφείο τους, ή όταν διαβάσετε ένα άρθρο όπως αυτό, είναι η «ποικιλία στη διατροφή». Πέρα από τις εξατομικευμένες συμβουλές, οι οποίες προσαρμόζονται στις διατροφικές συνήθειες του κάθε ενδιαφερόμενου, ο γενικός κανόνας της «διαφορετικότητας» στην κατανάλωση τροφίμων θεωρούνταν μέχρι εχθές απαράβατος. Μία νέα όμωςμελέτηπου δημοσιεύεται στο περιοδικό της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας, ήρθε να ταράξει τα νερά!
Η θεωρία πίσω από την «ποικιλία» στη διατροφής
Κάθε τρόφιμο αποτελείται από ένα μοναδικό συνδυασμό θρεπτικών συστατικών, καθιστώντας το ξεχωριστό για τον ανθρώπινο οργανισμό. Καταναλώνοντας πολλά διαφορετικά τρόφιμα ο άνθρωπος εξασφαλίζει την πρόσληψη όλων των απαραίτητων διατροφικών στοιχείων, που το σώμα δεν μπορεί να συνθέσει μόνο του.Σε αυτά ανήκουν κυρίως συστατικά που χρειάζεται κανείς σε μικρές ποσότητες, όπως οι βιταμίνες και τα ιχνοστοιχεία. Για παράδειγμα, πως είναι κάποιος βέβαιος πως λαμβάνει κάθε μέρα όσο ψευδάργυρο χρειάζεται για να λειτουργήσει ο μεταβολισμός του; Η ποικιλία των τροφίμων στη διατροφή βοηθά στην επαρκή πρόσληψη των διατροφικών συστατικών, που ξεπερνούν τα πενήντα σε αριθμό.
Την ίδια στιγμή η συμβουλή των διαιτολόγων για μεγαλύτερη ποικιλία έχει ως στόχο των καλύτερο έλεγχο του βάρους, της χοληστερόλης και άλλων «δεικτών» υγείας. Μία διατροφική ατασθαλία, στο σύνολο μίας ποικίλους διατροφής, μοιάζει σαν σταγόνα στο Ωκεανό. Ακόμη, κάθε τρόφιμο έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά, τα οποία είναι όλα απαραίτητα για τη δημιουργία ισορροπημένων διατροφικών συνηθειών.Για παράδειγμα οι φυτικές ίνες των φρούτων σας χορταίνουν άμεσα, οι πρωτεΐνες των τροφίμων ζωικής προέλευσης παρατείνουν το αίσθημα κορεσμού, τα γαλακτοκομικά ενδυναμώνουν τα οστά, και πολλά ακόμη παραδείγματα.
Η ανατροπή στη διατροφή
Στην προσπάθεια τους να εξετάσουν την αποτελεσματικότητα της γενικής αυτής συμβουλής, οι ειδικοί της διατροφής μελέτησαν τη σχέση μεταξύ σωματικού βάρους και ποικιλίας διατροφικών πηγών. Τα αποτελέσματα θα λέγαμε πως ήταν «απογοητευτικά» για τους διαιτολόγους! Φαίνεται πως η παρότρυνση για μεγαλύτερη διατροφική ποικιλία, όχι μόνο δεν οδηγεί σε καλύτερο έλεγχο του βάρους, αλλά αυξάνει την κατανάλωση λιγότερο υγιεινών επιλογών όπως τα έτοιμα γλυκά και σνακ. Επιπλέον, περισσότερα τρόφιμα στο καθημερινό διαιτολόγιο ενδέχεται να σημαίνει και κατανάλωση περισσότερων θερμίδωνμέσα στην ημέρα.
Λαμβάνοντας υπόψη την πρόσφατη αυτή μελέτη, είναι σημαντικό το διαιτολόγιο να προσαρμόζεται στις ανάγκες του κάθε ενδιαφερόμενου. Εάν η συμβουλή για «ποικιλία» ερμηνεύεται ως αδυναμία ισορροπημένων επιλογών και υπερκατανάλωση, τότε ο περιορισμός των επιλογών δεν φαντάζει τόσο λανθασμένος. Και για να το θέσει κανείς στις σωστές βάσεις, ίσως δεν θα θέλατε να έχετε στο ντουλάπι του σπιτιού πολλά διαφορετικά σνακ με περιττές θερμίδες. Δώστε έμφαση σε λίγες, αλλά θρεπτικές επιλογές όπως τα φρούτα και οι ξηροί καρποί. Όλα αυτά βέβαια, έχοντας σαν μοναδικό στόχο των καλύτερο έλεγχο του βάρους.
Ήβη Παπαϊωάννου, MS, RDN Διαιτολόγος, Διατροφολόγος Μέλος της Ακαδημίας Διατροφής και Διαιτολογίας, ΗΠΑ ivipapai@gmail.com
Βιβλιογραφία Marcia C. de Oliveira Otto , Cheryl A.M. Anderson , Jennifer L. Dearborn , Erin P. Ferranti , Dariush Mozaffarian , Goutham Rao , Judith Wylie-Rosett , Alice H. Lichtenstein. Dietary Diversity: Implications for Obesity Prevention in Adult Populations: A Science Advisory From the American Heart Association. Circulation. September 11, 2018. Vol 138, Issue 11.
