Όλα ξεκίνησαν τον Σεπτέμβρη του 2012 όταν ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) παρουσίασε το Ευρωπαϊκό πρόγραμμα Health 2020 με κεντρικό άξονα την υγεία και την ευμημερία όλων των Ευρωπαίων κατοίκων χωρίς διακρίσεις και με οδηγούς τους ρυθμιστές της δημόσιας υγείας κάθε χώρας. Δύο χρόνια αργότερα, την περασμένη εβδομάδα, δόθηκε στη δημοσιότητα το σχέδιο δράσης του ΠΟΥ για τα τρόφιμα και τη διατροφή στον Ευρωπαϊκό χώρο (European Food and Nutrition Action Plan 2015–2020).
Σύμφωνα με την αναφορά, η διατροφή αποτελεί τον σημαντικότερο παράγοντα υποβιβασμού της ποιότητας ζωής στην Ευρώπη οδηγώντας σε μάστιγες της εποχής μας όπως τα καρδιαγγειακά νοσήματα, ο διαβήτης, ο καρκίνος και τα αναπνευστικά προβλήματα. Τα στατιστικά στοιχεία που επιβεβαιώνουν την ανάγκη για άμεση δράση, καταδεικνύουν πως το 54.7% των ενηλίκων άνω των 20 ετών είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι, ενώ το φαινόμενο είναι εντονότατο και στις μικρότερες ηλικίες με 1 στα 3 παιδιά να έχουν βάρος πάνω από το φυσιολογικό για την ηλικία τους.
Τα παραπάνω δεδομένα υπογραμμίζουν την αναγκαιότητα ανάπτυξης ενός κοινού σχεδίου δράσης στην Ευρώπη με την καθοδήγηση και την υποστήριξη του ΠΟΥ. Στρατηγικός στόχος είναι η μείωση των επιπλοκών και των θανάτων που προκαλούνται από παράγοντες κοινωνικής ανισότητας και που μπορούν να προληφθούν.
Οι βασικοί άξονες του σχεδίου είναι:
- Να δημιουργθεί ένα περιβάλλον που προωθεί την κατανάλωση υγιεινών τροφίμων και ποτών.
- Να αναδειχθούν τα οφέλη της ισορροπημένης διατροφής σε όλα τα στάδια της ζωής.
- Να ασκηθεί πίεση στο συστήμα υγείας κάθε χώρας για την προώθηση υγιεινών προτύπων.
- Να εφαρμοστούν συστήματα επιθεώρησης, παρακολούθησης, αξιολόγησης και έρευνας.
- Να ενδυναμωθεί η συνεργασία μεταξύ κυβερνήσεων και φορέων δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου για την διαμόρφωση μίας ισχυρής πολιτικής σε θέματα υγείας και διατροφής.
Σημεία τα οποία ξεχωρίζουν:
- Η συνεχής συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών για την επίτευξη των παραπάνω σκοπών.
- Η προτεραιότητα που δίνεται σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες όπως τα παιδιά, οι εγκυμονούσες, τα άτομα τρίτης ηλικίας και όσοι ανήκουν στα χαμηλότερα κοινωνικοοικονομικά στρώματα.
- Η στοχοποίηση των δημόσιων χώρων, για παράδειγμα των σχολείων, ως χώρων προώθησης της υγιεινής διατροφής.
- Ο αυστηρός έλεγχος του marketing των τροφίμων, και των μυνημάτων που προωθούνται μέσω αυτού κυρίως στα παιδιά.
- Η αναγνώριση των τροφίμων με αυξημένες θερμίδες, αλάτι, ζάχαρη, κορεσμένα και trans λιπαρά ως τα βασικότερα χαρακτηριστικά του πρωτύπου ανθυγιεινής διατροφής που πρέπει να αντιμπετωπιστούν.
- Η δημιουργία ετικετών τροφίμων φιλικών προς τον καταναλωτή.
- Η μείωση του αλατιού στα επεξεργασμένα τρόφιμα και η απαγόρευση των trans λιπαρών.
- Η εκπαίδευση και βελτίωση των δεξιοτήτων των ειδικών υγείας με στόχο την παροχή ποιοτικών υπηρεσιών διατροφής, όπως η αξιολόγησης του ασθενούς και η συμβουλευτική.
- Η ανάγκη για ενεργό συμμετοχή της βιομηχανίας τροφίμων στην επίτευξη των παραπάνω στόχων.
- Η ανάδειξη της σημασίας του θηλασμού κατά τη βρεφική αλλά και μετέπειτα ηλικία.
Η πρώτη αξιολόγηση για το παραπάνω σχέδιο δράσης αναμένεται να πραγματοποιηθεί το 2018.
Μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρη την αναφορά πατώντας εδώ.
Ήβη Παπαϊωάννου
Διαιτολόγος, Διατροφολόγος
Μέλος της Ακαδημίας Διατροφής και Διαιτολογίας, ΗΠΑ
