Καθώς μεγαλώνουμε ο χρόνος αφήνει τα σημάδια του στο πρόσωπό μας. Η παραγωγή κολλαγόνου και ελαστίνης, των δύο πρωτεϊνών που δίνουν στο δέρμα την ελαστικότητά του, μειώνεται σταδιακά και το δέρμα χαλαρώνει. Παρότι το κολλαγόνο έχει γίνει περισσότερο γνωστό ως «διατροφικό καλλυντικό», έχει δομικό ρόλο σε πολλά μέρη του σώματος όπως οι αρθρώσεις, τα οστά, το δέρμα και εν γένει εντοπίζεται σε όλους τους συνδετικούς ιστούς του σώματος.
Ποιος είναι ο τύπος του κολλαγόνου σας;
Υπάρχουν 28 διαφορετικές παραλλαγές της μακριάς αλυσίδας του κολλαγόνου! Για παράδειγμα το δέρμα απαρτίζουν κυρίως κολλαγόνου τύπου Ι και ΙΙ, ενώ τις αρθρώσεις τύπου ΙΙ και ΙΧ. Παρόλ’ αυτά το 90% του κολλαγόνου στο ανθρώπινο σώμα είναι τύπου Ι. Το σώμα καταφέρνει να συνθέσει το κολλαγόνο που χρειάζεται βάζοντας στη σωστή σειρά τα απαραίτητα δομικά συστατικά. Τα τελευταία ονομάζονται αμινοξέα και περιέχονται σε ποικιλία διατροφικών επιλογών.
Κολλαγόνο το αντιρυτιδικό;
Για πολλούς το κολλαγόνο είναι συνώνυμο της αντιγήρανσης, καθώς η μειωμένη παραγωγή του όσο περνούν τα χρόνια δεν αργεί να φέρει τις πρώτες ρυτίδες. Βέβαια, οι ειδικοί δεν έχουν καταφέρει ακόμα να πεισθούν πως το κολλαγόνο αποτελεί το κλειδί για την εξαφάνιση των ρυτίδων. Εκτιμάται πως αρκετά χρόνια επιστημονικών μελετών είναι ακόμη απαραίτητα πριν εξαχθεί ένα ασφαλές συμπέρασμα. Σε αντίθεση, η κατανάλωση άλλων θρεπτικών συστατικών όπως η βιταμίνη C και το λινολεϊκό οξύ, είναι περισσότερο ελπιδοφόρα. Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει κανείς να είναι πολύ προσεκτικός πριν εναποθέσει τις ελπίδες του για δέρμα πάντα νέο και ελαστικό, σε μεμονωμένα συστατικά. Τα γονίδια, το κάπνισμα, η έκθεση στον ήλιο και άλλες καθημερίνες συνήθειες ασκούν πολύ μεγάλη επιρροή στην υγεία του δέρματος.
Διατροφικές πηγές κολλαγόνου
Κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί πως τα συστατικά της διατροφής θρέφουν το δέρμα. Εάν λοιπόν ακολουθείτε τις σύγχρονες καλλυντικές τάσεις, θα έχετε σίγουρα μπει στον πειρασμό να εμπλουτίσετε τη διατροφή σας με κολλαγόνο. Σημαντικότερες πηγές του είναι το κόκκινο κρέας και τα ψάρια. Στο σημείο αυτό, θα ήταν καλό να γίνει η υπενθύμιση πως η καθημερινή κατανάλωση κόκκινου κρέατος θα πρέπει να αποφεύγεται για την προστασία της καρδιάς. Εάν πάλι επιλέξετε να χρησιμοποιήσετε κάποιο συμπλήρωμα διατροφής με κολλαγόνο, προτιμήστε κάποιο που προέρχεται από ψάρια.
Διατροφικά καλλυντικά
Το κολλαγόνο αποτελεί ένα από τα δεκάδες διατροφικά συστατικά που ταξιδεύουν μέχρι το δέρμα ή τα μαλλιά, θέτοντας στην κυριολεξία τις βάσεις για την υγεία τους. Αθροιστικά όμως με αυτό η διατροφή σας θα πρέπει να είναι πλούσια σε φρέσκα λαχανικά και φρούτα, δημητριακά ολικής άλεσης, ξηρούς καρπούς, λιπαρά ψάρια και όσπρια.
Πέρα από την ομορφιά
Κλείνοντας είναι σημαντικό να τονισθεί πως η επαρκής πρόσληψη συστατικών του κολλαγόνου και η συνακόλουθη σύνθεσή του από τον οργανισμό, έχει εφαρμογές πέρα από την «ομορφιά», στην ανακούφιση της οστεοαρθρίτιδας και στην υγεία των οστών.
Ήβη Παπαϊωάννου, MS, RDN Διαιτολόγος, Διατροφολόγος Μέλος της Ακαδημίας Διατροφής και Διαιτολογίας, ΗΠΑ ivipapai@gmail.com
Βιβλιογραφία: C.Y. Ewald et al., “Dauer-independent insulin/IGF-1-signalling implicates collagen remodelling in longevity,” Nature, doi:10.1038/nature14021, 2014. Cosgrove MC, Franco OH, Granger SP, et al. Dietary nutrient intakes and skin-aging appearance among middle-aged American women. Am J Clin Nutr. 2007;86(4):1225-1231.
