Σεράτια: Ένα επικίνδυνο ενδονοσοκομειακό βακτηρίδιο

26-12-2016

H  Serratia marcescens είναι ένα gram-αρνητικό μικρόβιο (βακτηρίδιο) που ανήκει στην οικογένεια των εντεροβακτηριοειδών. Η σεράτια είναι ανθρώπινος παθογόνος οργανισμός που βρίσκεται σε αφθονία στην φύση. Βρίσκεται σε αφθονία ιδιαίτερα σε μέρη με υγρασία όπως το μπάνιο τις βρύσες και έχει ανιχνευθεί ακόμα και σε υγρά τα οποία θεωρούνται άσηπτα όπως είναι ο φυσιολογικός ορός που χρησιμοποιείται για πλύσεις. Αντίθετα, οι ξηρές και στεγνές επιφάνειες αναστέλλουν την ανάπτυξή του. Μεταδίδεται εύκολα με την επαφή και μάλιστα στο παρελθόν πριν αναγνωριστεί πόσο επικίνδυνη είναι την χρησιμοποιούσαν οι διδάσκοντες στα σχολεία των ΗΠΑ για να δείξουν πόσο εύκολα μπορεί να μεταδοθεί ένα μικρόβιο μετά από μία χειραψία.

Συχνά ανευρίσκεται στις αναπνευστικές εκκρίσεις και τα ούρα ενηλίκων και στο πεπτικό σύστημα των παιδιών και πριν από μερικά χρόνια θεωρείτο αθώο “σαπρόφυτο”. Πρόσφατα η εταιρεία τροφίμων και φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) απέσυρε από την κυκλοφορία μεγάλο αριθμό ενέσεων ηπαρίνης επειδή είχαν μολυνθεί με σερράτια με αποτέλεσμα να νοσήσουν πολλοί ασθενείς.

Η σερράτια προκαλεί λοιμώξεις κυρίως σε ενδονοσοκομειακούς ασθενείς και ειδικότερα προκαλεί λοιμώξεις που σχετίζονται με το αναπνευστικό και το ουροποιητικό σύστημα, την σηψαιμία από τους καθετήρες των κεντρικών γραμμών που χρησιμοποιούνται στις ΜΕΘ και τις λοιμώξεις των τραυμάτων. Μπορεί επίσης να προκαλέσει ενδοκαρδίτιδα, οστεομυελίτιδα και μηνιγγίτιδα. Η σερράτια είναι ανθεκτική σε πολλά αντιβιοτικά και μπορεί να γίνει ιδιαίτερα ανθεκτική ακόμα και σε αυτά στα οποία ήταν αρχικά ευαίσθητη επειδή γρήγορα αναπτύσσει αντίσταση στη δράση τους.

Η πιθανότητα ενός ενδονοσοκομειακού ασθενή ν’ αναπτύξει λοίμωξη από την σεράτια αυξάνεται όταν υφίσταται μία επεμβατική πράξη όπως είναι η βρογχοσκόπηση, η διασωλήνωση στη ΜΕΘ ή ο καθετηριασμός της ουροδόχου κύστης.

Πολλαπλά περιστατικά λοίμωξης από σεράτια έχουν αναφερθεί κατά καιρούς σε διάφορες νεογνολογικές ΜΕΘ. Αυστηρή εφαρμογή των κανόνων αποφυγής μετάδοσης λοιμώξεων (με το απλό πλύσιμο των χεριών κατά τη φροντίδα των ασθενών να είναι ο πιο σημαντικός!) φαίνεται ότι περιορίζει την μεταδοτικότητά της.