Τα «αόρατα» παιδιά των ιδρυμάτων: Οι συναισθηματικές ανάγκες, οι τιμωρίες – Προσωπικές μαρτυρίες

06-10-2023

Παιδιά παραμελημένα, χωρίς υποστήριξη στα πρώτα τους βήματα στην ενηλικίωση, είναι τα παιδιά των ιδρυμάτων όπως περιέγραψαν ομιλητές-πρώην φιλοξενούμενοι σε ιδρύματα, σε εκδήλωση στη Θεσσαλονίκη με θέμα: «Τα δικαιώματα των παιδιών που ζουν σε ιδρύματα – Τα αόρατα παιδιά».

Στην εκδήλωση, δύο νεαρές γυναίκες κατέθεσαν τις εμπειρίες τους από την πολύχρονη παραμονή τους σε ιδρύματα. Η Χριστίνα έμεινε από τα 8 της σε ίδρυμα, χωρίς τα αδέρφια της, τα οποία πήγαν σε ξεχωριστά ιδρύματα. «Δεν υπήρχε ποτέ κάποιος σταθερά εκεί, πολύ συχνά το προσωπικό άλλαζε και δεν υπήρχε κάποιο σημείο αναφοράς. ΄Οτι περνάγαμε το περνάγαμε μόνοι μας και προσπαθούσαμε να στηρίξουμε ο ένας τον άλλον», είπε η 22χρονη Χριστίνα κάνοντας λόγο για παραμέληση καθώς το προσωπικό δεν ήταν αρκετό.

Η Χριστίνα αναφέρθηκε και στις συχνές τιμωρίες: να κοιτας τη γωνία στον τοίχο ή ακόμη και σε απομόνωση σε ένα δωμάτιο. «Είχα μείνει τιμωρία έναν μήνα και δεν θυμάμαι καν τι είχα κάνει»…, ανέφερε η Χριστίνα. Πλέον η Χριστίνα εργάζεται και επιθυμεί να σπουδάσει νοσηλευτική, έχοντας ξεκαθαρίσει ότι δεν θέλει να κάνει οικογένεια.

Η Ταξιαρχούλα, ένα άλλο παιδί των ιδρυμάτων, σπούδασε κοινωνική λειτουργός και εργάζεται σε μία Μη Κυβερνητική Οργάνωση. «Όλα τα ιδρύματα είναι εξ ορισμού κακοποιητικά, γιατί είναι ανέφικτο να καλυφθούν οι συναισθηματικές ανάγκες του παιδιού», είπε. «Δεν λαμβάνουμε μέσα στα ιδρύματα καμία κρατική παροχή, ούτε δεξιότητες αυτονόμησης. Η ενηλικίωση είναι διαδικασία και όχι γεγονός στα 18α γενέθλια. Τα παιδιά στα ιδρύματα αναγκάζονται να σταθούν στα πόδια τους και ζουν σε συνθήκες αστεγίας, εκδήλωσης ψυχικών διαταραχών, δυσκολίας σύνδεσης με άλλα άτομα και έλλειψης αυτοεκτίμησης» σημείωσε χαρακτηριστικά.

«Μόνο μια στέγη είχα πάνω από το κεφάλι μου μέσα στο ίδρυμα. Εύχομαι να κλείσουν όλα, και να υπάρχουν περισσότερες βοήθειες υποστήριξης σε ανθρώπους και παιδιά που το έχουν ανάγκη», τόνισε η Φένια, η οποία έζησε 14 χρόνια σε ίδρυμα.

Οι μητέρες της αναδοχής

Στην εκδήλωση μίλησαν και τρεις γυναίκες που έχουν προχωρήσει σε αναδοχές. Η Αναστασία ανέλαβε ένα παιδί 11 χρόνων, το οποίο είχε παραμείνει 5 χρόνια σε ίδρυμα. «Πήγαινε στη Στ’ δημοτικού αλλά συλλάβιζε, και ήταν σε επίπεδο Β’ δημοτικού. Με δουλειά, εξελίχθηκε σε πολύ καλή μαθήτρια, άρχισε να πετάει όταν πίστεψε στον εαυτό της. Δεν είχε αυτοεκτίμηση, δεν μπορούσε να εκφράζει συναισθήματα, δεν ήξερε τι είναι αγάπη, πώς θα την δώσει, πώς θα την νοιώσει».

Η Χριστίνα μίλησε για τον αγώνα της να γίνει ανάδοχη μητέρα ενός παιδιού, που ήταν και παραμένει σε ίδρυμα. «Προσπάθησα να το πάρω με αναδοχή, το παιδί γύρισε στον παππού του, κακοποιήθηκε και ξαναγύρισε στο ίδρυμα» τόνισε. Η Χριστίνα κατάφερε τελικά να γίνει ανάδοχη σε ένα άλλο παιδάκι που το ανέλαβε από 3,5 μηνών και τώρα είναι 4 χρόνων.

Η ημερίδα έγινε για τη λήξη του έργου «Τα δικαιώματα των παιδιών που ζουν σε ιδρύματα -Τα αόρατα παιδιά», το οποίο πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος Active citizens fund, με φορέα υλοποίησης το Δίκτυο Αναδόχων Γονέων και Εθελοντών για την εξωιδρυματική κοινωνική φροντίδα των ανηλίκων «Δικαίωμα στην Οικογένεια» και εταίρο την Αναπτυξιακή Εταιρεία Μείζονος Αστικής Θεσσαλονίκης (ΜΑΘ ΑΕΕ – Α.Ο.Τ.Α).

Το πρόγραμμα Active citizens fund, ύψους 15 εκατομμυρίων ευρώ, χρηματοδοτείται από την Ισλανδία, το Λιχτενστάιν και τη Νορβηγία και είναι μέρος του χρηματοδοτικού μηχανισμού του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ) περιόδου 2014 – 2021, γνωστού ως EEA Grants. Στοχεύει στην ενδυνάμωση και την ενίσχυση της βιωσιμότητας της κοινωνίας των πολιτών και στην ανάδειξη του ρόλου της στην προαγωγή των δημοκρατικών διαδικασιών, στην ενίσχυση της συμμετοχής των πολιτών στα κοινά και στην προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Τη διαχείριση της επιχορήγησης του προγράμματος Active citizens fund για την Ελλάδα έχουν αναλάβει από κοινού το Ίδρυμα Μποδοσάκη και το SolidarityNow.