«Είναι ζήτημα κουλτούρας και σεβασμού προς τον μη καπνιστή η επιτυχία της εφαρμογής των μέτρων απαγόρευσης του καπνίσματος», λέει στο healthview.gr η αναπληρώτρια καθηγήτρια της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και πρόεδρος του Ινστιτούτου “Ρrolepsis” κυρία Αθηνά Λινού.
του Λεωνίδα Καλλιδώνη
Υπέρ μιας γενικευμένης απαγόρευσης του καπνίσματος, χωρίς «διαχωριστικά τζάμια» στην εφαρμογή του νόμου, φαίνεται να τάσσεται η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών, όπως προκύπτει από έρευνες αγοράς, αλλά και από τις απαντήσεις που δόθηκαν στο 1142, το “call center” του υπουργείου Υγείας για ζητήματα σχετικά με τα νέα αντικαπνιστικά μέτρα. «…Το αν θα πετύχουν τα μέτρα, είναι ζήτημα κουλτούρας, αλλά και σεβασμού που θα δείξει ο καπνιστής προς τον μη καπνιστή…», επισημαίνει μιλώντας στο healthview.gr η αναπληρώτρια καθηγήτρια της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και πρόεδρος του Ινστιτούτου “Ρrolepsis” κυρία Αθηνά Λινού. Για να καλλιεργηθεί, όμως, αντικαπνιστική συνείδηση, παρατηρεί η κυρία Λινού, είναι απαραίτητο να επιτευχθεί ευρεία συμφωνία μεταξύ εργοδοτών, εργαζομένων και της ηγεσίας του τόπου.
healthview.gr : Τα πρώτα αντικαπνιστικά μέτρα αφήνουν αρκετά «παραθυράκια» για κάπνισμα, με κίνδυνο ίσως να ατονήσει η εφαρμογή τους. Είστε υπέρ της άποψης ότι πρέπει να προχωρήσουμε στην πλήρη απαγόρευση του καπνίσματος;
Αθηνά Λινού: Φυσικά. Είναι άλλωστε κάτι που θα γίνει- ούτως ή άλλως- σε περίπου δύο χρόνια, καθώς είμαστε υποχρεωμένοι από την Κομισιόν να προχωρήσουμε σε γενική απαγόρευση του καπνίσματος. Αυτή την εποχή, ουσιαστικά, βρισκόμαστε σε φάση προσαρμογής. Η γενίκευση του μέτρου, είτε σε δύο χρόνια είτε από την 1η Ιανουαρίου, όπως πιθανολογείται, αποτελεί αναγκαία τομή για τη δημόσια υγεία. Είναι, όμως, και υποχρέωση της πολιτείας προκειμένου να διασφαλίσει την υγεία όλων των πολιτών, φυσικά και των μη καπνιστών που θέλουν να ζουν σε ένα περιβάλλον χωρίς καπνό.
healthview.gr : Νομίζω ότι το παθητικό κάπνισμα είναι εκείνο που σας «καίει», περισσότερο ίσως κι από το ενεργητικό.
Αθηνά Λινού: Ναι, διότι ο μη καπνιστής δεν έχει πολλά περιθώρια επιλογής. Είναι αναγκασμένος να υφίσταται μια ιδιότυπη διάκριση από τους καπνιστές. Και το χειρότερο είναι ότι, αναγκαστικά, βιώνει και τις συνέπειες του παθητικού καπνίσματος, οι οποίες είναι ίδιες με εκείνες του ενεργητικού. Το παθητικό κάπνισμα- όπως και το ενεργητικό άλλωστε- ευθύνεται για καρκίνους όλων των τύπων, εγκεφαλικά, αναπνευστικά προβλήματα, εμφράγματα, ακόμη και αιφνίδιους θανάτους βρεφών. Και δυστυχώς, σε παθητικό κάπνισμα εκτίθεται πολύ μεγάλος αριθμός εργαζομένων που ανήκουν σε ευαίσθητες πληθυσμιακές ομάδες, όπως τα νεαρά άτομα και οι έγκυες. Φυσικά μας ενδιαφέρει και η υγεία του καπνιστή, η οποία επιβαρύνεται πολύ περισσότερο, αν σκεφτούμε ότι εκτίθεται στον καπνό του τσιγάρου του έως και 4 ώρες ημερησίως, ανάλογα με τον αριθμό των τσιγάρων και τον τρόπο που καπνίζει.
healthview.gr : Ποιο είναι το απαραίτητο στοιχείο για να πετύχουν τα αντικαπνιστικά μέτρα και η απαγόρευση του καπνίσματος;
Αθηνά Λινού: Πρέπει να καταλάβει η κοινή γνώμη ότι στόχος της αντικαπνιστικής εκστρατείας δεν είναι να γκετοποιήσουμε τους καπνιστές. Θέλουμε να καταπολεμήσουμε το κάπνισμα με τις συνέπειές του και όχι τους καπνιστές. Για την επιτυχία όμως των μέτρων είναι απαραίτητο να επιτευχθεί ευρεία συμφωνία μεταξύ εργοδοτών, εργαζομένων και της ηγεσίας του τόπου. Και φυσικά, αυτό που απαιτείται είναι…κοινή λογική. Δεν μπορεί, λ.χ. ένας άνθρωπος να εργάζεται για οκτώ ή περισσότερες ώρες σε ένα περιβάλλον με καπνό και στη συνέχεια να αναπνέει εξίσου μολυσμένο αέρα στον χώρο που θα επιλέξει για να διασκεδάσει ή να φάει.
healthview.gr : Τι δείχνει η εμπειρία από άλλα κράτη όπου εφαρμόζονται εδώ και χρόνια ανάλογα αντικαπνιστικά μέτρα και η γενική απαγόρευση του καπνίσματος;
Αθηνά Λινού: Πάρτε ένα και μόνο παράδειγμα…Εκείνο των Ηνωμένων Πολιτειών. Η στατιστική έδειξε, λοιπόν, ότι μέσα σε δέκα χρόνια εφαρμογής αντικαπνιστικών μέτρων, τόσο τα εμφράγματα και τα εγκεφαλικά όσο και οι περιπτώσεις νεοπλασίας μειώθηκαν θεαματικά. Σε ορισμένες Πολιτείες, μάλιστα, είχαμε μείωση του αριθμού των εμφραγμάτων έως και 50%. Κάτι ανάλογο βλέπουμε και σε ευρωπαϊκά κράτη, όπως στην Ιταλία. Δυστυχώς, στην Ελλάδα, η κατάσταση είναι εντελώς διαφορετική. Εξακολουθούμε να έχουμε το υψηλότερο ποσοστό καπνιστών στην Ευρωπαϊκή Ένωση, γύρω στο 42%, με συνέπεια να είμαστε πρωταθλητές και στις νόσους που σχετίζονται με το κάπνισμα. Αυτό και μόνο καθιστά τη λήψη μέτρων μέσα από το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για το Κάπνισμα, επιτακτική και αδιαμφισβήτητη.
healthview.gr : Τι ποιοτικά στοιχεία έχετε συλλέξει από τις κλήσεις στο 1142; Διαβλέπετε κάποια τάση για συμμόρφωση με τα αντικαπνιστικά μέτρα;
Αθηνά Λινού: Το στατιστικό συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι 9 στους 10 συμφωνούν με το νομοθετικό πλαίσιο και η μεγάλη πλειοψηφία, επίσης, στηρίζει έμπρακτα τα μέτρα. Είναι, πάντως, νωρίς, για ασφαλή συμπεράσματα, καθώς αυτό το διάστημα τα περισσότερα τηλεφωνήματα γίνονται από ανθρώπους που ζητούν διευκρινίσεις για την εφαρμογή του νόμου στα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος και σε χώρους εργασίας.
