Koρυφαίοι Έλληνες και διεθνείς ομιλητές συναντήθηκαν χθες σε κεντρικό ξενοδοχείο της Αθήνας με αφορμή το 2ο Συνέδριο Αξιολόγησης Ιατρικής Τεχνολογίας (Health Technology Assessment – HTA) με θέμα: Οικοδόμηση Εμπιστοσύνης και Προσδιορισμός των Εθνικών Φραγμών.
Στο επίκεντρο του διαλόγου ήταν η δημιουργία και εφαρμογή του ελληνικού συστήματος ΗΤΑ, που μπορεί να συμβάλει στη βιωσιμότητα του εθνικού συστήματος υγείας, ενώ παράλλληλα να διατηρήσει ένα κίνητρο για καινοτομία, επιβραβεύοντας τεχνολογίες με υψηλή προστιθέμενη αξία. Σε μια περίοδο που το θεσμικό πλαίσιο τιμολόγησης και αποζημίωσης φαρμάκων βρίσκεται σε κρίση, η ορθή εφαρμογή του HTA μπορεί να συντελέσει καθοριστικά στη διευκόλυνση των διαδικασιών αυτών, εξοικονομώντας παράλληλα πόρους για το σύστημα υγείας.
Στον χαιρετισμό του ο Υπουργός Υγείας κ. Ανδρέας Ξανθός, ανακοίνωσε τη δημιουργία ανεξάρτητου ελληνικού οργανισμού ΗΤΑ μέχρι τις αρχές Σεπτεμβρίου του 2017. Για το Υπουργείο Υγείας η δυνατότητα πρόσβασης των ασθενών σε πραγματικά καινοτόμα φάρμακα με τεκμηριωμένο κλινικό όφελος και θετική επίδραση στην εξέλιξη της νόσου και την ποιότητα ζωής αποτελεί κρίσιμη πολιτική προτεραιότητα.
Η συνάντηση του Υπουργού την Δευτέρα 6 Φεβρουαρίου, μια μέρα πριν την έναρξη εργασιών του Συνεδρίου με τον κεντρικό ομιλητή και Δενικό Διευθυντή του ευρωπαϊκού συντονιστικού οργάνου της ΕΕ για το ΗΤΑ, του EUnetHTA, κ. Wim Goettsch, αποδεικνύει τη βούληση της Πολιτείας για συνεργασία με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, έτσι ώστε να μπορούν να αξιολογούν από κοινού προϊόντα και υπηρεσίες υγείας. «Ως γνωστόν υπάρχει μια κεντρική διαδικασία για την έγκριση των φαρμάκων σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Επιτροπής και σε συνεργασία με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΜΑ). Και αυτό δύναται να προχωρήσει ένα βήμα παρακάτω και σε επίπεδο ΗΤΑ υγείας στη χώρα μας», όπως τόνισε και ο Διευθυντής του Ευρωπαϊκού Οργανισμού EunetHTA, Wim Goettsch.
Σε μια κατεξοχήν ευρωπαϊκή μεν, υγειονομικά φτωχή δε χώρα κατά ομολογία του ίδιου του Υπουργού Υγείας, η εμβάθυνση της διευρωπαϊκής συνεργασίας, την οποία υποστηρίζει ανεπιφύλακτα το Υπουργείο Υγείας έχει ήδη αρχίσει να παράγει αποτελέσματα. Μέσα από την Υψηλού Επιπέδου Συνάντηση της Αθήνας με τη συμμετοχή υπουργών και στελεχών των Υπουργείων Υγείας των κρατών του Ευρωπαϊκού Νότου, αλλά και μέσα από τη συμμετοχή της χώρας μας στις πρωτοβουλίες που αναλαμβάνει η Πορτογαλία για τη δημιουργία Ομάδας Υψηλού Επιπέδου για θέματα αξιολόγησης και διαπραγμάτευσης της φαρμακευτικής καινοτομίας, η Πολιτεία τονίζει τον ενεργό της ρόλο και την πρόθεσή της για διακρατική συνεργασία στο θέμα της αξιολόγησης τεχνολογιών υγείας.
Ενδιαφέρον από πλευράς διαλόγου και ανταλλαγής απόψεων είχε η συνεδρία που ήταν αφιερωμένη στην Επιτροπή Διαπραγμάτευσης και στον τρόπο λειτουργίας της. Ο αντιπρόεδρος του ΕΟΠΥ κ. Παναγιώτης Γεωργακόπουλος αναφέρθηκε στο περίγραμμα λειτουργίας της Επιτροπής, η οποία μετά την ανάληψη της Προεδρίας του ΕΟΠΥΥ από τον κ. Μπερσίμη έχει τεθεί σε λειτουργία και θα έχει γνωμοδοτικό χαρακτήρα στη διαπραγμάτευση και τυχόν αναθεώρηση των ισχυουσών τιμών αποζημίωσης, στη διαπραγμάτευση τιμολογικής πολιτικής κάθε είδους, αλλά και στο ποσοστό έκπτωσης που θα ζητείται στην αποζημίωση της τιμής των φαρμάκων, του υγειονομικού υλικού κλπ. Η επιτροπή έχει ήδη προχωρήσει με την Ηπατίτιδα C ενώ στην πορεία θα ακολουθήσουν και άλλες κατηγορίες φαρμάκων. Οι αρχές λειτουργίας της επιτροπής είναι το δημόσιο συμφέρον και η ίση μεταχείριση προς τους διαπαγματευόμενους, ενώ η πλήρης διαφάνεια στη διαδικασία και η παράλληλη εξασφάλιση εμπιστευτικότητας αποτελούν κομβικά σημεία.
Επιπλέον, ο κ. Γεωργακόπουλος αναφέρθηκε στο ρόλο των Registries και στην πρόταση που έχει υποβάλλει ο ΕΟΠΥΥ στο Υπουργείο Υγείας να δοθεί ο έλεγχος και η διαχείρισή τους στον Οργανισμό, ώστε να μπορέσει πλέον ο ΕΟΠΥΥ να προχωρήσει σε σχεδιασμό που θα επιτρέπει την παροχή στοιχείων, τα οποία μπορούν και οφείλουν να αξιοποιηθούν περαιτέρω για τον σχεδιασμό της πολιτικής στρατηγικής για την υγεία στη χώρα μας. Τέλος, παραδέχτηκε ότι το νομοθετικό πλαίσιο της επιτροπής διαπραγμάτευσης πρέπει να διασαφηνιστεί και να αποτυπωθεί νομικά, μια διαδικασία η οποία είναι εν εξελίξει.
Ιδιαίτερα καυστικός ο Αντιπρόεδρος του ΕΟΦ, κ. Ηλίας Γιαννόγλου τόνισε ότι σε μια εποχή κρίσης και σκληρής επιτροπείας, το δημόσιο σύστημα Υγείας μέσα από τις διαδιασίες της Επιτροπής Διαπραγμάτευσης θα βγει κερδισμένο, ώστε να εξοικονομηθούν πόροι και για τα καινοτόμα φάρμακα και για τις υπόλοιπες υπηρεσίες των δομών Υγείας. Όπως χαρακτηριστικά είπε: «Το ότι δεν υπήρχε μέχρι σήμερα Επιτροπή Διαπραγμάτευσης στον τομέα του φαρμάκου κάποιους βόλευε και κάποιους όχι. Στις εξαιρετικές συνθήκες που διάγει η χώρα μας, το θέμα δεν είναι η γρήγορη πρόσβαση στα καινοτόμα φάρμακα αλλά η δυνατότητα που έχει η χώρα μας να τα πληρώσει. Σαφέστατα, το 1,945 δισ. δεν αποτελεί επιλογή της Κυβέρνησης παρά επιβολή, η οποία είναι αδιαπραγμάτευτη. Στην πραγματικότητα του 2017 στην Ελλάδα συζητάμε σε καθεστώς σκληρής εποπτείας και αγωνιούμε όλοι για τα μέτρα και τις μεταρρυθμίσεις γιατί είναι προφανές ότι η εξίσωση δεν βγαίνει».
Ο Επίκουρος Καθηγητής, Διευθυντής του Εργαστηρίου «Οικονομικών και Διοίκησης της Υγείας» του Τμήματος Οικονομικής Επιστήμης της Σχολής Οικονομικών, Επιχειρηματικών και Διεθνών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιώς κ. Αθανάσιος Βοζίκης τόνισε την ανάγκη να αλλάξει το θεσμικό πλαίσιο της Επιτροπής, η οποία σήμερα είναι απογυμνωμένη από σύγχρονα εργαλεία και από την απαραίτητη νομική κάλυψη. «Η Επιτροπή πρέπει να είναι τεχνοκρατική και όχι πολιτική και δεν πρέπει να δίνει λόγο σε κανένα πολιτικό όργανο», όπως χαρακτηριστικά είπε ο κ. Βοζίκης.
Τέλος, ξεχωριστή αναφορά έγινε για πρώτη φορά στο ρόλο των Registries, από την Ειδική στα Μητρώα Ασθενών κα. Entela Xoxi, υπεύθυνη του Ιταλικού Οργανισμού Φαρμάκων (AIFA) μέχρι το τέλος του 2016. Μεταφέροντας τη γνώση και την εμπειρία της χώρας της, τόνισε ότι: «Τα μητρώα ασθενών (registries) δημιουργούνται με τη χρήση ηλεκτρονικών στοιχείων και πληθυσμιακών δεδομένων και τόνισε ότι υπάρχει ειδικό νομοθετικό πλαίσιο για αυτό. Στην Ιταλία τα μητρώα ασθενών χρησιμοποιούνται συνδυαστικά με το ΗΤΑ, πριν τη διαδικασία αποζημίωσης, ως μέσο διαπραγμάτευσης της πολιτείας με την κάθε φαρμακευτική εταιρεία».
«Στην Ιταλία η αξιολόγηση συνεχίζεται και μετά την κυκλοφορία ενός φαρμάκου με τα ακόλουθα βήματα: τιμολόγηση, αποζημίωση και ΗΤΑ. Οι εμπλεκόμενοι φορείς είναι γατροί, φαρμακοποιοί, εκπρόσωποι υγειονομικών αρχών, φαρμακευτικές εταιρείες και στελέχη από τις υγειονομικές περιφέρειες και τις τοπικές κυβερνήσεις», ανέφερε η κυρία Xoxi.
Στην ΕΕ γίνεται έγκριση των φαρμάκων βάσει της προσφοράς τους σε ανικανοποίητες θεραπευτικές ανάγκες. Υπάρχει ένα πλαίσιο που ονομάζεται PRIME με τη συμμετοχή Κανονιστικών Αρχών. Αρχικά αξιολογούνται τα στοιχεία των κλινικών μελετών και μετά τα στοιχεία καθημερινής κλινικής πρακτικής (real life data). Αμέσως μετά συνυπολογίζονται τα στοιχεία βελτίωσης ποιότητας ζωής.
Στο σύνολό τους, οι ομιλητές του Συνεδρίου τόνισαν την ανάγκη εντατικοποίησης του διαλόγου και ενεργής συμμετοχής σε αυτόν, τον συλλόγων ασθενών, ενώ όλοι συντάχθηκαν υπέρ την άμεσης δημιουργίας ξεχωριστού και ανεξάρτητου φορέα ΗΤΑ, για το οποίο είναι όλοι πρόθυμοι να συμβάλλουν.
