Ο Τροφίμ Ντενίσοβιτς Λισένκο (17 Σεπτεμβρίου 1898 – 20 Νοεμβρίου 1976) ήταν ισχυρός υποστηρικτής του Λαμαρκισμού και απέρριψε τη Μεντελική γενετική υπέρ των δικών του ιδιοσυγκρασιακών, ψευδοεπιστημονικών ιδεών που αργότερα ονομάστηκαν Λισενκοισμός. Κατά την περίοδο 1928-1965 κυριάρχησαν στη Σοβιετική Ένωση οι αντιλήψεις του ότι τα επίκτητα χαρακτηριστικά κληρονομούνται.
Το 1940, ο Λισένκο έγινε διευθυντής του Ινστιτούτου Γενετικής στην Ακαδημία Επιστημών της ΕΣΣΔ και χρησιμοποίησε την πολιτική του επιρροή και τη δύναμή του για να καταστείλει τις αντίθετες απόψεις και να δυσφημήσει, να περιθωριοποιήσει και να φυλακίσει τους επικριτές του, ανεβάζοντας τις αντιμεντελικές θεωρίες του σε επικυρωμένες από το κράτος.
Σοβιετικοί επιστήμονες που αρνήθηκαν να απαρνηθούν τη γενετική απολύθηκαν από τις θέσεις τους και έμειναν άποροι. Εκατοντάδες αν όχι χιλιάδες άλλοι φυλακίστηκαν. Αρκετοί καταδικάστηκαν σε θάνατο ως εχθροί του κράτους, μεταξύ των οποίων και ο βοτανολόγος Νικολάι Βαβίλοφ.
Ο Λισένκο εργάστηκε με διαφορετικές καλλιέργειες σιταριού για να προσπαθήσει να τις μετατρέψει ώστε να αναπτυχθούν σε διαφορετικές εποχές. Ένας άλλος τομέας για τον οποίο ενδιαφέρθηκε ο Λισένκο ήταν η επίδραση της θερμότητας στην ανάπτυξη των φυτών. Πίστευε ότι κάθε φυτό χρειαζόταν μια καθορισμένη ποσότητα θερμότητας καθ ‘όλη τη διάρκεια της ζωής του. Προσπάθησε να συσχετίσει το χρόνο και την ποσότητα θερμότητας που απαιτείται από ένα συγκεκριμένο φυτό για να περάσει από διάφορες φάσεις ανάπτυξης. Για να πάρει τα δεδομένα του, εξέτασε την ποσότητα ανάπτυξης, πόσες ημέρες πέρασαν και τη θερμοκρασία εκείνες τις ημέρες. Στην προσπάθειά του να προσδιορίσει τα αποτελέσματα, έκανε ένα μικρό στατιστικό λάθος. Βρέθηκε αντιμέτωπος με τον Μαξίμοφ, ο οποίος ήταν ειδικός στην ανάπτυξη θερμικών εγκαταστάσεων. Ο Λυσένκο δεν δέχτηκε καλά αυτό ή οποιαδήποτε κριτική. Μετά από αυτή τη συνάντηση, ο Λισένκο ισχυρίστηκε ευθαρσώς ότι τα μαθηματικά δεν είχαν θέση στη βιολογία.
Η πειραματική του έρευνα σε βελτιωμένες αποδόσεις των καλλιεργειών του κέρδισε την υποστήριξη του Σοβιετικού ηγέτη Ιωσήφ Στάλιν, ειδικά μετά τον λιμό και την απώλεια παραγωγικότητας που προέκυψε από αποτυχίες των καλλιεργειών και την αναγκαστική κολεκτιβοποίηση σε αρκετές περιοχές της Σοβιετικής Ένωσης στις αρχές της δεκαετίας του 1930.
Οι ιδέες και οι πρακτικές του Λισένκο συνέβαλαν στους λιμούς που σκότωσαν εκατομμύρια Σοβιετικούς. Η υιοθέτηση των μεθόδων του από το 1958 στη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας είχε παρόμοια καταστροφικά αποτελέσματα, με αποκορύφωμα τον μεγάλο κινεζικό λιμό του 1959 έως το 1962.
Οι ιδέες του Λισένκο ήταν ένα μείγμα των δικών του, εκείνων του Ρώσου γεωπόνου Ιβάν Μιτσουρίν και άλλων Σοβιετικών επιστημόνων. Μέσα από αυτό το μείγμα ιδεών, ο Λυσένκο ίδρυσε τη σχολή σκέψης «Μιχουρινιστική». Οι βασικές ιδέες είναι ότι τα κύτταρα του σώματος καθορίζουν την ποιότητα των απογόνων ενός οργανισμού. Κάθε μέρος του σώματος συνεισφέρει στα γεννητικά κύτταρα, με τον τρόπο της θεωρίας της πανγένεσης του Δαρβίνου, αν και ο Λισένκο αρνήθηκε οποιαδήποτε τέτοια σύνδεση.
