Ο Τζέιμς Πάτρικ Άλισον (γεννημένος στις 7 Αυγούστου 1948) είναι Αμερικανός ανοσολόγος και βραβευμένος με Νόμπελ, ο οποίος κατέχει τη θέση του καθηγητή και προέδρου ανοσολογίας και εκτελεστικού διευθυντή πλατφόρμας ανοσοθεραπείας στο Κέντρο Καρκίνου MD Anderson στο Πανεπιστήμιο του Τέξας.
Οι ανακαλύψεις του οδήγησαν σε νέες θεραπείες για τον καρκίνο για τους πιο θανατηφόρους καρκίνους. Είναι επίσης διευθυντής του επιστημονικού συμβουλευτικού συμβουλίου του Cancer Research Institute (CRI). Έχει μακροχρόνιο ενδιαφέρον για τους μηχανισμούς ανάπτυξης και ενεργοποίησης των Τ-κυττάρων, την ανάπτυξη νέων στρατηγικών για την ανοσοθεραπεία όγκων και αναγνωρίζεται ως ένας από τους πρώτους ανθρώπους που απομόνωσαν την πρωτεΐνη του συμπλέγματος υποδοχέα αντιγόνων Τ-κυττάρων.
Το 2014, του απονεμήθηκε το Breakthrough Prize in Life Sciences. το 2018, μοιράστηκε το Νόμπελ Φυσιολογίας ή Ιατρικής με τον Tasuku Honjo.
Το 1982, ο Άλισον ανακάλυψε για πρώτη φορά τον υποδοχέα των Τ-κυττάρων. Η έρευνα του Allison για την αποσαφήνιση των μηχανισμών των αποκρίσεων των Τ-κυττάρων διεξήχθη τη δεκαετία του 1990 στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Μπέρκλεϋ. Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, έδειξε ότι το CTLA-4 δρα ως ανασταλτικό μόριο για τον περιορισμό των αποκρίσεων των Τ-κυττάρων. Το 1996, ο Άλισον ήταν ο πρώτος που έδειξε ότι ο αποκλεισμός αντισωμάτων ενός ανασταλτικού μορίου Τ-κυττάρων (γνωστού ως CTLA-4) θα μπορούσε να οδηγήσει σε ενισχυμένες αντικαρκινικές ανοσοαποκρίσεις και απόρριψη όγκου.
Αυτή η ιδέα του αποκλεισμού των ανασταλτικών μονοπατιών των Τ-κυττάρων ως τρόπος απελευθέρωσης αντικαρκινικών ανοσολογικών αποκρίσεων και πρόκλησης κλινικού οφέλους έθεσε τα θεμέλια για την ανάπτυξη άλλων φαρμάκων που στοχεύουν στα ανασταλτικά μονοπάτια των Τ-κυττάρων, τα οποία έχουν χαρακτηριστεί ως “θεραπείες ανοσοποιητικού σημείου ελέγχου”. Αυτή η εργασία οδήγησε τελικά στην κλινική ανάπτυξη του ipilimumab (Yervoy), το οποίο εγκρίθηκε το 2011 από τον FDA για τη θεραπεία του μεταστατικού μελανώματος.
Η έρευνα του Άλισον αφορά τη μοριακή ανοσολογία του συμπλέγματος υποδοχέα αντιγόνων Τ-κυττάρων, των συν-διεγερτικών υποδοχέων και άλλων μορίων που εμπλέκονται στην ενεργοποίηση των Τ-κυττάρων. Ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για την εύρεση σημάτων που οδηγούν στη διαφοροποίηση των αφελών Τ-κυττάρων και επίσης εκείνων που καθορίζουν εάν η εμπλοκή υποδοχέα αντιγόνου θα οδηγήσει σε λειτουργική ενεργοποίηση ή αδρανοποίηση των Τ-κυττάρων. Αφού οριστούν, οι βασικές μελέτες χρησιμοποιούνται για την ανάπτυξη νέων στρατηγικών για τη θεραπεία των αυτοάνοσων νοσημάτων και την ανοσοθεραπεία του καρκίνου. Πιο πρόσφατα ενδιαφέρθηκε να κατανοήσει τις ανοσολογικές αποκρίσεις σε καρκινοπαθείς που ανταποκρίνονται στην ανοσοθεραπεία. Ίδρυσε την πλατφόρμα ανοσοθεραπείας στο MD Anderson Cancer Center για να μελετήσει τις ανοσολογικές αποκρίσεις σε ασθενείς με καρκίνο.
