Η έλλειψη ύπνου είναι τόσο συχνή ώστε το σχεδόν 40% των ενηλίκων αναφέρουν πως αποκοιμούνται άθελά τους στη διάρκεια της ημέρας. Μάλιστα αυτό τους συμβαίνει τουλάχιστον μία φορά το μήνα.
Ο ύπνος και η σημασία του
Πώς μπορεί όμως η έλλειψη ύπνου να επηρεάζει τη μνήμη; «Ένα από τα παράδοξα της έρευνας για τον ύπνο είναι ότι δεν γνωρίζουμε γιατί ακριβώς κοιμόμαστε. Ξέρουμε όμως πολλά για την αξία και τη χρησιμότητά του. Και η εδραίωση της μνήμης είναι μία από τις σημαντικότερες λειτουργίες του», απαντά η Dr. Alicia Roth, ψυχολόγος ύπνου στο Κέντρο Διαταραχών Ύπνου της Cleveland Clinic, στο Οχάιο.
Μελέτες έχουν δείξει ότι ο ύπνος πριν τη μάθηση βοηθεί τον εγκέφαλο να προετοιμαστεί για τον αρχικό σχεδιασμό των αναμνήσεων. Αντίστοιχα, ο ύπνος μετά τη μάθηση είναι απαραίτητος για να αποθηκευτούν οι νέες αναμνήσεις και να ανακληθούν αργότερα στη μνήμη.
Επιπλέον, όταν είμαστε άϋπνοι η ικανότητά μας να μάθουμε κάτι νέο μειώνεται έως και 40%. Ως φαίνεται, η έλλειψη ύπνου πλήττει τον ιππόκαμπο – την δομή στον κροταφικό λοβό του εγκεφάλου που αποτελεί το κέντρο της μνήμης.
Η Dr. Roth επισημαίνει πως όταν ένας άνθρωπος δεν κοιμάται καλά, θα διαπιστώσει αργά ή γρήγορα ότι αντιμετωπίζει δυσκολίες με την βραχυπρόθεσμη μνήμη του. Μπορεί, λ.χ., να μην θυμάται όλες τις λεπτομέρειες από τις συζητήσεις που κάνει.
Αν όμως η έλλειψη ύπνου επιμείνει, τότε θα αρχίσει να επηρεάζεται και η μακροχρόνια μνήμη. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι θα δυσκολεύονται να θυμηθούν γεγονότα του παρελθόντος.
Τι να κάνετε
Η Dr. Roth επισημαίνει ότι η έλλειψη ύπνου μπορεί να έχει πολλές αιτίες. Εάν μπαίνετε εγκαίρως στο κρεβάτι αλλά δυσκολεύεστε να κοιμηθείτε ή/και δεν κοιμάστε καλά, συνιστά να ζητήσετε την βοήθεια ενός ειδικού. Μπορεί να πάσχετε από διαταραχές όπως η αϋπνία, η υπνική άπνοια κ.λπ.
Όντως, μελέτες έχουν δείξει πως η υπνική άπνοια μπορεί να πλήξει τη μνήμη και άλλες νοητικές λειτουργίες όπως:
- Η προσοχή
- Η κριτική σκέψη
- Η ικανότητα επίλυσης προβλημάτων
Και αν αναρωτιέστε πόσον ύπνο χρειαζόμαστε, η απάντηση είναι διαφορετική για κάθε άτομο, λέει. Ο γενικός κανόνας είναι ότι οι ενήλικες χρειάζονται 7 έως 9 ώρες ύπνου κάθε βράδυ. Ωστόσο ρόλο στην ανάπαυση του οργανισμού (και του εγκεφάλου) παίζει και η ποιότητά του.
Σε κάθε περίπτωση, μην προσπαθείτε να εξαναγκάσετε τον εαυτό σας να κοιμηθεί. Η Dr. Roth λέει ότι δεν πρόκειται να το πετύχετε. Επομένως να περιμένετε μέχρι να νυστάξετε πριν μπείτε στο κρεβάτι σας, συνιστά.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ:
Ύπνος: Ποιο φρούτο μας βοηθά να κοιμηθούμε καλύτερα