H αντίσταση στην ινσουλίνη αποτελεί το στόχο των περισσότερων φαρμακευτικών ή εναλλακτικών θεραπειών για τη διαχείριση του διαβήτη. Το χρώμιο ανήκει στη μακριά λίστα των φυσικών συστατικών που κατά καιρούς έχουν πολυσυζητηθεί για την αντίστοιχη θετική του επίδραση στον έλεγχο του ζαχάρου. Ποια θέση όμως κατέχει το διατροφικό αυτό συστατικό στη φαρέτρα των ειδικών υγείας; Οι παρακάτω παράγραφοι θα σας βοηθήσουν να κατανοήσετε καλύτερα το ρόλο του χρωμίου στο σώμα, αλλά και την αναγκαιότητά του στη θεραπεία του ζαχαρώδους διαβήτη.
Τι είναι το χρώμιο και ποιος ο ρόλος του στο σώμα;
Όπως ίσως θυμάστε από το μάθημα της χημείας στο σχολείο, το χρώμιο ανήκει στα μέταλλα. Στη φύση θα το βρείτε σε διάφορες μορφές, στα τρόφιμα όμως απαντάται κυρίως ως τρισθενές χρώμιο. Τρόφιμα τα οποία θεωρούνται καλές πηγές του διατροφικού συστατικού είναι οι κρόκοι των αυγών, τα σιτηρά ολικής άλεσης και τα προϊόντα τους, τα όσπρια, οι ξηροί καρποί, το μπρόκολο, το κόκκινο κρέας, ο καφές, η μπύρα και το κρασί. Επειδή ακριβώς μπορείτε να εξασφαλίσετε εύκολα και από πολλές πηγές τα 50-200μg(μικρογραμμάρια) χρωμίου που χρειάζεστε κάθε ημέρα, η έλλειψή του θεωρείται εξαιρετικά σπάνια. Κανείς θα έλεγε πως το χρώμιο είναι τόσο σημαντικό για το μεταβολισμό των υδατανθράκων και την αποτελεσματική δράση της ορμόνης ινσουλίνης στο σώμα, που η φύση έχει προνοήσει και βρίσκεται σχεδόν σε κάθε διατροφική επιλογή.
Ρίχνουν το ζάχαρο τα συμπληρώματα διατροφής με χρώμιο;
Σήμερα υπάρχουν στο εμπόριο πολλά συμπληρώματα διατροφής με διαφορετικές μορφές του συστατικού. Από αυτές, εκείνη η οποία φαίνεται να έχει κάποια μεγαλύτερη δυναμική είναι το πικολινικό χρώμιο. Ήδη από το 1950 οι επιστήμονες προσπαθούν να εντοπίσουν σε ποια δοσολογία και σε ποιο προφίλ ασθενών με υψηλό ζάχαρο, ενδέχεται να είναι αποτελεσματικό το χρώμιο. Κάποιο σημαντικά δεδομένα υποστηρίζουν πως ημερήσιες δόσεις μεγαλύτερες των 250μgεπηρεάζουν θετικά τόσο τη γλυκόζη νηστείας, όσο και τα επίπεδα ζαχάρου μετά από ένα γεύμα. Λιγότερο ισχυρές είναι οι ενδείξεις για την γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη (ΗΑ1C), η οποία δίνει μία σφαιρική εικόνα για διάστημα τριών και πλέον μηνών. Από την άλλη όμως μεριά, αντίστοιχος όγκος επιστημονικών μελετών δεν κατάφερε να αποδείξει πως πράγματι το πικολινικό χρώμιο μπορεί να βοηθήσει τα άτομα με διαβήτη τύπου 2. Αυτό δεν αναιρεί σε καμία περίπτωση τον ξεχωριστό ρόλο του συστατικού στο σώμα. Όμως προβληματίζει τους επιστήμονες, οι οποίοι καταλήγουν πως δεν υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις πως το χρώμιο μπορεί να βοηθήσει στον αποτελεσματικό έλεγχο του ζαχάρου.
Η μακροχρόνια χρήση χρωμίου σε μεγάλες δόσεις ενδέχεται αν επιβαρύνει τη λειτουργία των νεφρών και του ήπατος (συκωτιού). Ηχρήση συμπληρωμάτων διατροφής με το συστατικό αυτό θα πρέπει να γίνεται με τη συμβουλή του ειδικού υγείας που παρακολουθεί έναν ασθενή με ζάχαρο. Εξάλλου, όπως αναφέρθηκε και νωρίτερα, το χρώμιο είναι παντού στη φύση! Προτιμήστε να δώσετε έμφαση σε ένα πρόγραμμα διατροφής με ποικιλία επιλογών με στόχο να εξασφαλίσετε το σύνολο των απαραίτητων θρεπτικών συστατικών που έχει ανάγκη το σώμα σας.
Ήβη Παπαϊωάννου, RDN, MS, MBA Διαιτολόγος, Διατροφολόγος Μέλος της Ακαδημίας Διατροφής και Διαιτολογίας, ΗΠΑ ivipapai@gmail.com
Βιβλιογραφία Landman GW et al. Chromium does not belong in the diabetes treatment arsenal: Current evidence and future perspectives. World J Diabetes. 2014. Ana N. Paiva, Josivan G. de Lima, Anna C.Q. de Medeiros, Heverton A.O. Figueiredo, Raiana L. de Andrade, Marcela A.G. Ururahy, Adriana A. Rezende, José Brandão-Neto, Maria das G. Almeida. Beneficial effects of oral chromium picolinate supplementation on glycemic control in patients with type 2 diabetes: A randomized clinical study. Journal of Trace Elements in Medicine and Biology. Volume 32. 2015. Cefalu WT, Hu FB. Role of chromium in human health and in diabetes.Diabetes Care. 2004 Nov;27(11):2741-51. Review. No abstract available. Erratum in: Diabetes Care. 2013 Sep;36(9):2872.
