Ανησυχητικά στοιχεία σχετικά με την πτωτική πορεία των μεταμοσχεύσεων στη χώρα μας κατά το 2013, αλλά και για τα πολύ σοβαρά προβλήματα τα οποία δημιουργούνται από τις ελλείψεις και την υποστελέχωση των Μονάδων Εντατικής Θεραπείας, έδωσαν την Τετάρτη 20 Μαρτίου σε Συνέντευξη Τύπου με θέμα “Νεότερα δεδομένα στη μεταμόσχευση ήπατος” οι κ.κ. Χ. Θεοδωρίδου, Γενική Γραμματέας του Σωματείου Ηπατομεταμοσχευμένων Ελλάδος “ΗΠΑΡχω”, Σ. Καραταπάνης, Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης Ήπατος, και Β. Παπανικολάου, Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Μεταμοσχεύσεων και Διευθυντής της Χειρουργικής Κλινικής Μεταμοσχεύσεων του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ).
Η Συνέντευξη Τύπου πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα της Ελληνικής Εταιρείας Μεταμοσχεύσεων, σε συνεργασία με την Ελληνική Εταιρεία Μελέτης Ήπατος.
Ανοίγοντας την συζήτηση, η κ. Χ. Θεοδωρίδου μίλησε για την μεταμοσχευτική διαδικασία η οποία «συμπεριλαμβάνει δύο τομείς. Την προσφορά οργάνων και την ποιότητα των μεταμοσχεύσεων. Η εικόνα αυτών των δύο είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το Εθνικό Σύστημα Υγείας της κάθε χώρας. Σήμερα που το Εθνικό Σύστημα Υγείας ασθενεί, είναι εύλογο ότι, η διαχρονικά μικρή σε αποτέλεσμα μεταμοσχευτική διαδικασία της χώρας επιδεινώνεται ακόμη περισσότερο. Επιπροσθέτως, οι πολιτικές των τελευταίων ετών επηρεάζουν αρνητικά δημιουργώντας «αναχώματα», τόσο στην παροχή της αναγκαίας φαρμακευτικής θεραπείας όσο και της κατάλληλης και εξειδικευμένης ιατρικής περίθαλψης σε ευαίσθητα κοινωνικές ομάδες όπως οι μεταμοσχευμένοι ήπατος».
Στη συνέχεια, ο κ. Σ. Καραταπάνης, Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης Ήπατος, επεσήμανε την δραματική μείωση την οποία εμφανίζουν το πρώτο τρίμηνο του 2013 οι δότες οργάνων, σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2012. Συγκεκριμένα, από την αρχή του έτους μέχρι σήμερα είχαμε μόλις 7 δότες, ενώ οι δότες ήταν 16 στο αντίστοιχο περσινό χρονικό διάστημα! Οι οδυνηρές ελλείψεις οι οποίες παρατηρούνται στο Δημόσιο Σύστημα Υγείας, εξαιτίας της οικονομικής κρίσης, η μείωση των κλινών στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ), αλλά και η σημαντική υποστελέχωση των μονάδων, δυναμιτίζουν τη διαδικασία προς ανεύρεση δοτών οργάνων.
Ενδεικτικό του οικονομικού μεγέθους αποτελεί το γεγονός ότι το 2011 υπήρξαν 17 εγκρίσεις αιτημάτων για μετάβαση στο εξωτερικό για μεταμόσχευση ήπατος με εκτιμώμενο κόστος 5,2 εκατ. ευρώ, σε σύνολο 47 περιπτώσεων με συνολικό εκτιμώμενο κόστος που ανέρχεται στα 11,5 εκατ. ευρώ.
Ο κ. Σ. Καραταπάνης υπογράμμισε επίσης ότι, για τη μεταμόσχευση ήπατος, το θέμα είναι ιδιαίτερα δραματικό, καθώς έχει παύσει η λειτουργία του Κέντρου μεταμόσχευσης στην Αθήνα, το οποίο λειτουργούσε στο Νοσοκομείο “Λαϊκό”, και όλο το φορτίο της μεταμόσχευσης ήπατος στην Ελλάδα έχει αναληφθεί από το μοναδικό Κέντρο που λειτουργεί σήμερα στη χώρα, στο Νοσοκομείο της Θεσσαλονίκης “Ιπποκράτειο”.
Ακόμη, ο κ. Σ. Καραταπάνης ανέφερε ότι το 2012 πραγματοποιήθηκαν στη χώρα μας 47 μεταμοσχεύσεις ήπατος, ενώ άλλες 19 μεταμοσχεύσεις ήπατος σε Έλληνες ασθενείς πραγματοποιήθηκαν σε κέντρα του εξωτερικού. Ο ίδιος σημείωσε ότι οι ανάγκες σε μεταμόσχευση ήπατος στη χώρα μας υπερβαίνουν κατά πολύ τους ανωτέρω αριθμούς, δεδομένου ότι σημαντικός αριθμός ασθενών δεν καταφέρνει να μεταμοσχευθεί, επειδή καταλήγει προτού υποβληθεί στη μεταμόσχευση, και πρότεινε μεταξύ άλλων την άμεση στήριξη των ΜΕΘ της χώρας, την άμεση λειτουργία Κέντρου μεταμόσχευσης στην Αθήνα και την επιπλέον στήριξη του Κέντρου της Θεσσαλονίκης.
Από την πλευρά του, τέλος, ο κ. Β. Παπανικολάου υπογράμμισε τη σημασία και την αξία του έργου το οποίο επιτελεί η Χειρουργική Κλινική του Νοσοκομείου της Θεσσαλονίκης “Ιπποκράτειο” στη μεταμόσχευση ήπατος και ανέφερε ότι στην κλινική έχουν πραγματοποιηθεί 440 μεταμοσχεύσεις ήπατος, 18 μεταμοσχεύσεις ήπατος σε παιδιά και 2 συνδυασμένες μεταμοσχεύσεις ήπατος – νεφρού.
Ο κ. Β. Παπανικολάου τόνισε ακόμη τη σημασία της πρώιμης πρόσβασης των ασθενών με μεταμόσχευση ήπατος στο Εverolimus και ανέφερε το πρόγραμμα πρώιμης πρόσβασης της εταιρείας Novartis, με δωρεάν χορήγηση του φαρμάκου Εverolimus από τον Μάρτιο του 2012 έως τον Φεβρουάριο του 2013, οπότε το φάρμακο έγινε διαθέσιμο εμπορικά.
Ο κ. Β. Παπανικολάου διαβεβαίωσε ότι οι ασθενείς οι οποίοι εντάχθηκαν στο πρόγραμμα διατηρούν μέχρι σήμερα λειτουργόν ηπατικό μόσχευμα, με διατήρηση της νεφρικής λειτουργίας, και τόνισε ότι το Εverolimus είναι ο πρώτος αναστολέας mTOR με έγκριση στη μεταμόσχευση ήπατος και αποτελεί πλέον τη νέα θεραπευτική επιλογή για τους ασθενείς με μεταμόσχευση ήπατος, ενώ το φάρμακο διαθέτει επίσης έγκριση και για την μεταμόσχευση νεφρού και καρδιάς, καθώς διαθέτει ευρύ φάσμα επιστημονικών δεδομένων.
Είναι χαρακτηριστικό, συνέχισε ο ίδιος, ότι στη μεταμόσχευση ήπατος το Εverolimus μειώνει σημαντικά τα ποσοστά οξείας απόρριψης του ηπατικού μοσχεύματος, επιτρέπει σημαντική μείωση στη χρήση ανοσοκατασταλτικών φαρμάκων και προσφέρει καλύτερη διατήρηση της νεφρικής λειτουργίας.
Σχετικά με το Certican® (Εverolimus)
Το Everolimus είναι το πιο ευρέως μελετημένο ανοσοκατασταλτικό στη μεταμόσχευση συμπαγών οργάνων με περισσότερους από 10.000 λήπτες μοσχευμάτων να έχουν συμμετάσχει παγκοσμίως σε κλινικές δοκιμές της Novartis. Υπό την εμπορική ονομασία Certican®, έχει εγκριθεί σε περισσότερες από 90 χώρες για την πρόληψη της απόρριψης οργάνων για μεταμόσχευση νεφρού καρδιάς και προσφάτως μεταμόσχευσης ήπατος.
Το Everolimus είναι επίσης διαθέσιμο από τη Novartis, σε διαφορετικές περιεκτικότητες και δοσολογίες για διαφορετική χρήση σε μη-μεταμοσχευμένους ασθενείς με τις εμπορικές ονομασίες Afinitor ® και Votubia ®.
