Ειλικρίνια: Η σημασία της οπτικής επαφής

15-11-2018

Όλοι θέλουμε δίπλα μας ανθρώπους ειλικρινείς που να μπορούμε να εμπιστευούμε και να είμαστε σίγουροι πως δεν θα μας πουν ψέματα. Το μυστικό για την ειλιρίνεια είναι η οπτική επαφή. Αυτό τουλάχιστον δείχνει μια νέα έρευνα Φιλανδών επιστημόνων.

Ερευνητές από το Τμήμα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου του Τάμπερε στην Φινλανδία ερεύνησαν το αποτέλεσμα της άμεσης ματιάς στην πρόκληση ειλικρινούς απάντησης και το μελέτησαν μέσω ενός παιχνιδιού στον υπολογιστή. Τα αποτελέσματα αφορούσαν τόσο επαγγελματικές καταστάσεις, όσο και προσωπικές.
Όπως διαπίστωσαν βρήκανε ότι η διατήρηση της οπτικής επαφής κάνει το ψέμα λιγότερο πιθανό να συμβεί.

Θεωρείται ότι οι άνθρωποι απέχουν από τα ψεύδη όταν παρακολουθούνται επειδή αυτό απαιτεί περισσότερη προσπάθεια από μέρους τους να έχουν ειλικρινή γλώσσα του σώματος. Είναι η πρώτη φορά που οι ερευνητές ανέλυσαν το πώς επηρεάζει η οπτική επαφή το ψέμα, και όχι μόνο τις πράξεις γενικής ανειλικρίνειας. Στο πείραμα, που δημοσιεύτηκε στο Συνείδηση και Γνώση, οι συμμετέχοντες έπαιξαν ένα διαδραστικό παιχνίδι σε έναν υπολογιστή εναντίον ενός άλλου προσώπου. Σε κάθε παρτίδα, η μία πλευρά έβλεπε έναν κύκλο με χρώμα και μπορούσε να πει ψέμα για αυτό στον αντίπαλό του, ο οποίος εμφανιζόταν σε εικόνα. Υπήρχαν πολλές επαναλήψεις, αλλά κάθε φορά, αυτό που άλλαζε, ήταν το πού κοιτούσε ο αντίπαλος.

Αυτό που προέκυπτε είναι ότι το άμεσο βλέμμα στα μάτια μείωνε σταδιακά το ψέμα. Οι ψυχολόγοι καταλήγουν στο ότι οι άνθρωποι δείχνουν να ενδιαφέρονται για το πώς τους βλέπουν οι άλλοι και όταν νιώθουν ότι παρακολουθούνται, φέρονται πιο επιθυμητά, από κοινωνική άποψη. Άλλη εξήγηση είναι ότι το άμεσο βλέμμα μπορεί να μειώσει τη γνωστική συμπεριφορά, συνεπώς και την ικανότητα κάποιου να πει ψέματα.