Όταν κάνουν έρωτα οι ελέφαντες το γρασίδι υποφέρει

16-05-2019

Βάννα Κεκάτου

Πριν από δυο μήνες η μητέρα μου είχε την ατυχία να γλιστρήσει σε ένα πολυσύχναστο πεζοδρομημένο εμπορικό δρόμο μίας πόλης. Η κυρία που βγήκε από ένα μαγαζί, προσφέρθηκε να μας βοηθήσει και να καλέσει το ασθενοφόρο, διαβεβαιώνοντας με, ότι το ασθενοφόρο δεν επρόκειτο να κάνει παραπάνω από 10 λεπτά. Το ασθενοφόρο φτάνει όντως σχεδόν αμέσως, από το πουθενά, και σε άλλα 10-15 λεπτά είμαστε στο νοσοκομείο.

Εκεί κάναμε περίπου μιάμιση ώρα για να δει τη μητέρα μου ο γιατρός, να βγάλει ακτινογραφία, να τη ξαναδεί ο γιατρός, να έρθουν οι νοσηλευτές, να έρθουν και άλλοι νοσηλευτές να της βάλουν έναν ειδικό επίδεσμο, και τέλος να καλέσει και εμένα ο γιατρός για να μου κάνει μία πολύ αναλυτική περιγραφή για το τι ακριβώς έπαθε η μητέρα μου, (τριπλό κάταγμα στον ώμο), και τι ακριβώς θα έπρεπε να κάνουμε, όταν γυρίσουμε στην Ελλάδα. Ναι φυσικά και αυτό δε συνέβη σε ελληνικό νοσοκομείο. Στο τέλος η κυρία στο γραφείο υποδοχής των ασθενών, προσφέρθηκε από μόνη της! να καλέσει ταξί, για να μας εξυπηρετήσει. Βρισκόμασταν στο Σαλτζμπουργκ της Αυστρίας με πρωθυπουργό το δεξιό Σεμπάστιαν Κούρτζ, και είχαμε πάρει μία γενναία δόση πολιτισμού και ένα εκπληκτικό μάθημα, για το τι ακριβώς σημαίνει να ζεις σε μια χώρα όπου το σύστημα υγείας υπάρχει και λειτουργεί, και είναι εκεί για να σε βοηθήσει όταν το χρειαστείς, χωρίς να σε κοροϊδέψει χωρίς να σε απαξιώσει χωρίς να σε ταλαιπωρήσει.

Στη χώρα μας, έχοντας μάλιστα αριστερή κυβέρνηση είμαστε οι πολίτες, που πληρώνουμε περισσότερο από κάθε πολίτη στην Ευρώπη, για να «απολαμβάνουμε» ανύπαρκτες υπηρεσίες υγείας.  Και μπορεί η κυβέρνηση να επιμένει να βαπτίζει το κρέας ψάρι αλλά οι αριθμοί λένε πάντα την αλήθεια.

Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, η Ελλάδα έχει τη μεγαλύτερη ιδιωτική δαπάνη για την υγεία που φτάνει στο 7,3%, (χρήματα δηλαδή, που φεύγουν από τη τσέπη μας, όταν αρρωστήσουμε πέρα από τους φόρους που πληρώνουμε, και επιπλέον των χρημάτων που πληρώνουν αυτοί που μπορούν σε ιδιωτικές ασφαλίσεις). Από την άλλη η πρόσφατη ευρωπαϊκή έρευνα Future Proofing HealthCare καταγράφει τις επιδόσεις μας στην υγεία κάτω από το μέσο όρο της ΕΕ και μας κατατάσσει στη 18η θέση, από τις 28 χώρες της Ευρώπης. 

Τι συμβαίνει όμως σε δυτικοευρωπαϊκά κράτη με κυβερνήσεις που κάθε άλλο παρά «αριστερό» προφίλ έχουν; Ενδεικτικά, στο Ηνωμένο Βασίλειο το ποσοστό της ιδιωτικής δαπάνης για την Υγεία είναι 1%, στην Ισπανία 3,4%, στην Ιταλία 4,8%. ;Και μια και πολύ κουβέντα γίνεται για φιλελεύθερα μοντέλα, νεοφιλελεύθερα, αριστερά μείγματα πολιτικής, δεξιές συνταγές και άλλα, θέλω να αναφέρω τα εξής, έτσι για την ιστορία.

O  Πρώσος Ότο Μπίσμαρκ αρχιτέκτονας της ενοποίησης της Γερμανίας το 19ο αιώνα, που κάθε άλλο παρά κομμουνιστής ήταν, θεωρείται ο πατέρας του σύγχρονου κοινωνικού κράτους. Στο μοντέλο Μπισμαρκ μάλιστα, στηρίχθηκε το γαλλικό μοντέλο δημόσιας υγείας. Ο Βρετανός Ουίνστον Τσόρτσιλ δε, ένας αρχετυπικός φιλελεύθερος, δε δίστασε να ακολουθήσει εξαιρετικά ριζοσπαστικά προγράμματα κοινωνικής πρόνοιας, και να επιβάλλει μεγάλους φόρους στους πλούσιους, όταν έβλεπε που οδηγούσε την οικονομία το «αόρατο χέρι» της ελεύθερης αγοράς του Άνταμ Σμιθ. Αργότερα λίγο μετά το β’παγκόσμιο πόλεμο το σύστημα κοινωνικής πρόνοιας και περίθαλψης της Μεγάλης Βρετανίας που αποτέλεσε πρότυπο για τον νοτιοευρωπαϊκό χώρο   ολοκληρώθηκε βέβαια από τους εργατικούς, ήταν όμως οι νεοφιλελεύθεροι οικονομολόγοι, Κέινς και Μπέβεριτζ που το είχαν σχεδιάσει. Σημειώνω ότι νεοφιλελεύθεροι αρχικά, ήταν οι φιλελεύθεροι οικονομολόγοι της εποχής λίγο πριν και λίγο μετά το οικονομικό κραχ, που ναι μεν πίστευαν στο ελεύθερο εμπόριο, αλλά θεωρούσαν ότι έπρεπε να ενισχυθεί ο ρυθμιστικός ρόλος του κράτους για να υπάρχει περισσότερη δικαιοσύνη. Τι εννοούμε όταν λέμε σήμερα “νεοφιλελέ”; Ε ακριβώς το αντίθετο. Από την άλλη και το σκανδιναβικό μοντέλο που συνηθίζουμε να θαυμάζουμε καταφέρνει και διατηρεί υψηλά στάνταρντ σε δημόσια υγεία και παιδεία, παρότι ενθαρρύνει ταυτόχρονα τον ανταγωνισμό και ενστερνίζεται το ελεύθερο εμπόριο.

Συμπερασματικά όλα τα συστήματα δημόσιας υγείας που ακόμη και σήμερα χρησιμοποιούμε ως πρότυπα, αναπτύχθηκαν στην Ευρώπη μετά το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, από κεντροδεξιές κεντρώες και κεντροαριστερές κυβερνήσεις.

Ακόμη και στην Αμερική όμως, ο φιλελευθερισμός του περίφημου New Deal του Ρουζβελτ στόχευε στην προστασία των πιο αδύναμων, στην ανακούφιση των φτωχών αλλά και στην τακτοποίηση των επιχειρήσεων. Ο Ρούζβελτ μάλιστα ως γνωστό, ήταν τόσο αριστερός, όσο αριστερός ένιωθε ο Τσίπρας, όταν κάπνιζε το πούρο του στη θαλαμηγό Odyssey.

Έχει λοιπόν νόημα όλη αυτή η αντιπαράθεση γύρω από τις τοποθετήσεις του κου Μητσοτάκη για σύμπραξη του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα στα νοσοκομεία; Έχει, γιατί εάν ο κος Μητσοτάκης κλίνει τώρα το μάτι στον ιδιωτικό τομέα, που έχει βληθεί πανταχόθεν από τη σημερινή κυβέρνηση, και  περιμένει πως και πως να αλλάξουν τα πράγματα για να πάρει τα πάνω του, τότε απλώς μιλάμε για μία ταλάντωση του εκκρεμούς, μια αριστερά μια δεξιά. Όταν όμως οι ελέφαντες κάνουν έρωτα είναι το γρασίδι που υποφέρει. Πληρώνουμε και αξίζουμε ένα δίκαιο προσβάσιμο και ποιοτικό σύστημα υγείας και αυτό είναι ευθύνη όλου του πολιτικού συστήματος. Αυτό ας το καταλάβουν οι φιλελεύθεροι νεοφιλελεύθεροι και  νεοφιλελέ αλλά και οι αριστεροί και αριστερίζοντες, και όπως αλλιώς αυτοπροσδιορίζονται, και επιτέλους ας πάψουμε να χρησιμοποιούμε και να κακοποιούμε όρους των προηγούμενων αιώνων για να αποφύγουμε τα αυτονόητα.

Α propos, το νοσοκομείο στο Σάλτσμπουργκ ήταν δημόσιο νοσοκομείο με δημόσιους γιατρούς δημόσιους νοσηλευτές και δημόσιο διοικητή.

Διαβάστε επίσης:

Σαν τότε, όταν υπουργός Υγείας ήταν ο Αλέκος Παπαδόπουλος…