Από την ημέρα που μπήκε στη ζωή μας ο κορωνοϊός έχουμε ακούσει χιλιάδες πράγματα για αυτόν. Και τουλάχιστον τα μισά μάλλον δεν ισχύουν καν. Τώρα, έρευνα δείχνει πως οι φήμες για τον κορωνοϊό, στιγματισμός και θεωρίες συνωμοσίας διακινούνται σε 25 διαφορετικές γλώσσες και τουλάχιστον σε 87 χώρες. Αυτή η παραπληροφόρηση μάλιστα έχει κοστίσει και ανθρώπινες ζωες.
Ο κορωνοϊός και τα fake news
Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο American Journal of Tropical Medicine and Hygiene. Συμπεριλάμβανε την ανάλυση φημών που σχετίζονται με τον φονικό ιό, αλλά και του στίγματος και των θεωριών συνωμοσίας που αναρτήθηκαν στα κοινωνικά δίκτυα και σε ιστοσελίδες, μεταξύ της 31ης Δεκεμβρίου και της 5ης Απριλίου.
Οι ερευνητές από το Μπαγκλαντές, την Αυστραλία, την Ταϋλάνδη και την Ιαπωνία όρισαν ως «φήμη» οποιαδήποτε μη επιβεβαιωμένη πληροφορία. Το «στίγμα» σχετίζεται με τις διακρίσεις ή την υποτίμηση ενός ατόμου ή μιας ομάδας. Οι «θεωρίες συνωμοσίας» ορίστηκαν οι πεποιθήσεις για ένα άτομο ή για μια ομάδα ή για άτομα που εργάζονται κρυφά για την επίτευξη ενός κακόβουλου σκοπού.
Οι ερευνητές εντόπισαν 2.311 δημοσιεύματα που σχετίζονταν με πιθανή παραπληροφόρηση για τον κοροναϊό, σε 25 γλώσσες 87 χωρών. Από αυτά τα δημοσιεύματα, το 89% ταξινομήθηκαν ως φήμες, το 7,8% αποτελούσαν θεωρίες συνωμοσίας και το 3,5% ήταν στιγματιστικά.
Η μελέτη συμπεριλάμβανε και ορισμένα παραδείγματα: «Τα αυγά είναι μολυσμένα με κοροναϊό» και «Η κατανάλωση χλωρίνης ίσως σκοτώνει τον ιό», ήταν φήμες. Το «όλες οι ασθένειες από την Κίνα έχουν ξεκινήσει» ήταν στιγματιστικό. Ενώ το ότι «Είναι όπλο βιολογικού πολέμου που χρηματοδοτείται από το ίδρυμα του Μπιλ και της Μελίντα Γκέιτς για να αυξηθούν οι πωλήσεις εμβολίων» ήταν θεωρία συνωμοσίας.
Η ανάλυση έδειξε ότι:
- το 24% αυτών των δημοσιευμάτων σχετίζονταν με την ασθένεια, τους θανάτους και τη μετάδοση του κοροναϊού
- το 21% συνδέονταν με τις προσπάθειες ελέγχου της εξάπλωσής του
- το 19% με διάφορες «θεραπείες», το 15% με τις αιτίες της ασθένειας και την προέλευση του ιού
- το 1% με τη βία και το 20% θεωρήθηκαν μείξεις των παραπάνω
Τι λένε οι ειδικοι
Τέτοιου είδους παραπληροφόρηση μπορεί να οδηγήσει σε θανάτους και τραυματισμούς.
«Οι φήμες μπορούν να καμουφλαριστούν ως αξιόπιστες στρατηγικές πρόληψης και ελέγχου της λοίμωξης. Να έχουν δυνητικά σφοδρές επιπτώσεις αν τεθούν σε προτεραιότητα σε σχέση με τις κατευθυντήριες γραμμές που στηρίζονται σε επιστημονικά δεδομένα. Για παράδειγμα, ένας μύθος ότι η κατανάλωση αλκοόλ υψηλής συγκέντρωσης μπορεί να απολυμάνει το σώμα και να σκοτώσει τον ιό.
«Ακολουθώντας αυτές τις συμβουλές, περίπου 800 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί, ενώ 5.876 έχουν νοσηλευτεί και 60 έχουν χάσει πλήρως την όρασή τους αφού κατανάλωσαν μεθανόλη ως θεραπεία για τον κοροναϊό».
Η έρευνα είχε ορισμένους περιορισμούς, συμπεριλαμβανομένου του ότι τα στοιχεία συλλέχθηκαν από πλατφόρμες που είναι ανοιχτές σε όλους – πράγμα που σημαίνει ότι κατά πάσα πιθανότητα υπάρχουν πολύ περισσότερες σχετικές δημοσιεύσεις.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ:
Κορωνοϊός: «Δεν θα φύγει ποτέ» λένε οι ειδικοί
