Δεν νοείται καλοκαίρι στην Ελλάδα χωρίς παραλία και ηλιοθεραπεία. Ωστόσο, όλοι γνωρίζουμε ότι υπάρχουν κίνδυνοι που σχετίζονται με τον ήλιο, κυρίως όσον αφορά τους σπίλους (ελιές) στο δέρμα μας. Το healthview συνάντησε στο ιατρείο του τον Dr. Χριστόφορο Τζερμιά*, ο οποίος έχει πολυετή εμπειρία σε δερματολογικά θέματα όσον αφορά τους σπίλους και τους κινδύνους που τους περιβάλλουν. Και πραγματικά, αυτό που αποκομίσαμε από αυτή τη συνέντευξη είναι πως η πρόληψη και η προστασία από τον καλοκαιρινό ήλιο είναι ζωτικής σημασίας.
Ο Dr. Τζερμιάς μας μίλησε για όλα όσα πρέπει να γνωρίζουμε για τους σπίλους και το μελάνωμα, την πιο σοβαρή μορφή καρκίνου του δέρματος, αλλά και για την επαναστατική προληπτική εξέταση με το ψηφιακό σύστημα της ολόσωμης χαρτογράφησης σπίλων. Μάλιστα, για να κατανοήσουμε σωστά την σπουδαιότητα αυτής της εξέτασης, η ομάδα του healthview επέλεξε να την κάνει στις Κλινικές Δερματολογίας, LASER και Πλαστικής Χειρουργικής IQ Skin Clinics για να έχει προσωπική εμπειρία.
Γιατί πρέπει να ελέγχουμε τους σπίλους στο δέρμα μας;
Οι σπίλοι δημιουργούνται από μελανοκύτταρα, δηλαδή από κύτταρα που παράγουν τη μελανίνη. Όταν τα μελανοκύτταρα σχηματίζουν μια συστάδα, τότε δημιουργείται ένας σπίλος. Εάν το δέρμα δεν προστατεύεται από τον ήλιο, η υπεριώδης (UV) ακτινοβολία μπορεί να βλάψει το DNA του δέρματος. Όταν αλλάξει το DNA, δεν μπορεί να ελέγξει σωστά την ανάπτυξη των κυττάρων του δέρματος κι έτσι εμφανίζεται το μελάνωμα. Το μελάνωμα μοιάζει συχνά με σπίλο και μπορεί να αναπτύσσεται σε καθαρό δέρμα ή μέσα σε υπάρχοντα σπίλο. Αν και το μελάνωμα δεν είναι πάντοτε προβλέψιμο, ο τακτικός δερματολογικός έλεγχος μειώνει τις πιθανότητες να το αναπτύξει κάποιος. Η συχνότητα του ελέγχου είναι μία με δύο φορές το χρόνο, ανάλογα με το αν ανήκει ή όχι σε ομάδα υψηλού κινδύνου. Στην ομάδα αυτή ανήκουν άτομα που έχουν ανοιχτόχρωμο ή ευαίσθητο δέρμα, φυσικά ξανθά ή κόκκινα μαλλιά, μπλε μάτια, μεγάλο αριθμό σπίλων (πάνω από 50), άτυπους σπίλους, έχουν πάθει ηλιακά εγκαύματα κατά την παιδική ηλικία, υπάρχει ατομικό ή οικογενειακό ιστορικό κάποιας μορφής καρκίνου του δέρματος. Δυστυχώς, τα τελευταία χρόνια, τα περιστατικά μελανώματος έχουν αυξηθεί δραματικά.
Τι πρέπει να προσέχουμε στο δέρμα μας;
Οποιεσδήποτε αλλαγές στο δέρμα μπορεί να είναι ανησυχητικές, αλλά ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δίνουμε σε σπίλους που μεταβάλλουν το χρώμα, το σχήμα ή το μέγεθός τους, αιμορραγούν, προκαλούν πόνο ή κνησμό. Καθένας πρέπει να παρατηρεί το δέρμα του μία φορά το μήνα και να ελέγχει εάν εμφανίζονται νέοι σπίλοι. Όταν εντοπίσουμε κάποια αλλαγή σε σπίλους ή ένα “ύποπτο” σημάδι στο δέρμα μας, πρέπει να απευθυνθούμε στον εξειδικευμένο δερματολόγο για προληπτική εξέταση ανίχνευσης καρκίνου του δέρματος.
Τι περιλαμβάνει η πρόληψη και η διάγνωση μελανώματος;
Το μελάνωμα δεν είναι πάντα ορατό με γυμνό μάτι, έτσι η αυτόματη ολόσωμη χαρτογράφηση βοηθά τον δερματολόγο να το εντοπίσει. Η προληπτική εξέταση περιλαμβάνει τον συνδυασμό αυτόματης ολόσωμης χαρτογράφησης σπίλων και ψηφιακής δερματοσκόπησης. Η αυτόματη ολόσωμη χαρτογράφηση σπίλων είναι η πλέον αξιόπιστη εξέταση για ανίχνευση καρκίνου του δέρματος. Με την υπερσύγχρονη τεχνολογία τεχνητής νοημοσύνης, εντοπίζονται στο δέρμα όλοι οι νεοεμφανιζόμενοι σπίλοι, καθώς και οι πιθανές μεταβολές σε υπάρχοντες σπίλους. Με αυτό τον τρόπο, υποδεικνύονται στο δερματολόγο τα σημεία που πρέπει να εστιάσει την προσοχή του και να εξετάσει λεπτομερώς τις συγκεκριμένες βλάβες. Με τις επαναλαμβανόμενες προληπτικές εξετάσεις, τουλάχιστον μία φορά το χρόνο, συγκρίνονται τα αποτελέσματα και οι αλλαγές είναι άμεσα εμφανείς, ώστε να μπορούν να διαγνωστούν με απόλυτη ακρίβεια και χωρίς το παραμικρό λάθος. Η προληπτική εξέταση πρέπει να γίνεται από όλους, ανεξάρτητα ηλικίας ή φύλου.
Καθώς οι περισσότεροι καρκίνοι του δέρματος προκαλούνται από την έκθεση σε υπεριώδη (UV) ακτινοβολία, θα πρέπει όλοι να προστατεύεστε από τον ήλιο ακολουθώντας τις οδηγίες του δερματολόγου και να αποφεύγετε τις καμπίνες τεχνητού μαυρίσματος. Επίσης, θα πρέπει να ευαισθητοποιήστε τους δικούς σας για την πρόληψη καρκίνου του δέρματος και να τους εξηγήσετε πόσο σημαντικό είναι να κάνουν τη συγκεκριμένη εξέταση. Το μελάνωμα και γενικά ο καρκίνος του δέρματος, εάν διαγνωστούν σωστά και έγκαιρα, θεραπεύονται.
* Ο Dr. Χριστόφορος Τζερμιάς είναι Δερματολόγος, εξειδικευμένος στην Οξφόρδη, Συνιδρυτής της Ευρωπαϊκής Εταιρείας LASER Δερματολογίας (ESLD) και Επιστημονικός Διευθυντής στις Κλινικές Δερματολογίας, LASER και Πλαστικής Χειρουργικής IQ Skin Clinics
