Αδιάγνωστοι και χωρίς πρόσβαση σε θεραπεία το 1/3 των ασθενών με φυματίωση

24-03-2017

Παρά το γεγονός ότι η φυματίωση θεραπεύεται και κατά το χρονικό διάστημα 2000-2015 σώθηκαν 49.000.000 ζωές μέσω της διάγνωσης και της θεραπευτικής αντιμετώπισης της νόσου, εκτιμάται ότι 4.300.000 άνθρωποι παγκοσμίως, δηλαδή το 1/3 των ασθενών με φυματίωση, οι οποίοι ανήκουν κατά κύριο λόγο σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες, δεν διαγιγνώσκονται ούτε θεραπεύονται, λόγω αδυναμίας πρόσβασής τους σε ποιοτικές υπηρεσίες υγείας.

Η ανεύρεση και η  θεραπεία των ανθρώπων αυτών, αποτελεί βασικό βήμα για την επίτευξη των νέων στόχων που έθεσε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας  τον Μάιο του 2014 για τον έλεγχο της φυματίωσης, στους οποίους περιλαμβάνεται η μείωση της επίπτωσης και των θανάτων από φυματίωση μέχρι το 2035 κατά 90% και 95% αντίστοιχα, συγκριτικά με το 2015.

Η 24η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα κατά της Φυματίωσης με σκοπό την ευαισθητοποίηση του κοινού για την ανάληψη δράσης κατά της φυματίωσης, μιας ασθένειας που, παρά το γεγονός ότι είναι ιάσιμη, συνεχίζει να προκαλεί καταστροφική επιδημία σε μεγάλο μέρος του κόσμου και αποτελεί παγκοσμίως το συχνότερο αίτιο θανάτου από λοιμώδες νόσημα, προκαλώντας περισσότερους θανάτους από την HIV λοίμωξη και την ελονοσία.

Η φυματίωση είναι λοιμώδης νόσος που οφείλεται στο μυκοβακτηρίδιο της φυματίωσης και μεταδίδεται αερογενώς από άτομα που πάσχουν με ενεργό πνευμονική νόσο.

Μαθαίνω για τη φυματίωση

Η φυματίωση ΔΕΝ είναι στίγμα – είναι μία νόσος που θεραπεύεται και η μετάδοσή της σταματά σε πολύ μικρό διάστημα από την έναρξη της κατάλληλης φαρμακευτικής αγωγής.

Η επίσκεψη στο γιατρό μας όταν έχουμε συμπτώματα ύποπτα για φυματίωση, πχ. παρατεινόμενο βήχα, παρατεινόμενο πυρετό ή πυρέτιο, καταβολή, απώλεια βάρους, αιμοπτύσεις κ.λπ., συμβάλει στην έγκαιρη διάγνωση της νόσου και τη διακοπή της μετάδοσης της.

Δεν είναι όλες οι μορφές της νόσου μεταδοτικές – μεταδοτική είναι η ενεργός πνευμονική φυματίωση

Θετική Mantoux σημαίνει μόλυνση από το μυκοβακτηρίδιο της φυματίωσης και όχι νόσος – τα άτομα που έχουν ΜΟΝΟ θετική Mantoux ΔΕΝ είναι μεταδοτικά.

Τα μικρά παιδιά που πάσχουν από φυματίωση, ΔΕ μεταδίδουν τη νόσο σε άλλα παιδιά ή στους ενήλικες. Αντίθετα, οι πάσχοντες ενήλικες είναι αυτοί που μεταδίδουν τη φυματίωση στα παιδιά.

Η πιστή συμμόρφωση στην φαρμακευτική αγωγή και στις οδηγίες του γιατρού μας, είναι ο καλύτερος τρόπος για να θεραπευτούμε από τη νόσο και να προστατεύσουμε τους γύρω μας από τη μετάδοσή της.

Δε διακόπτουμε ΠΟΤΕ τη θεραπεία μας, παρά ΜΟΝΟ με την οδηγία του γιατρού μας, για να μην αναπτύξουμε ανθεκτικότητα στα αντιφυματικά φάρμακα.

Η “εικόνα” της νόσου διεθνώς, από τον ΠΟΥ

       

Σύμφωνα με την τελευταία ετήσια έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO), κατά το έτος 2015, εκτιμάται ότι οι νέες περιπτώσεις φυματίωσης σε παγκόσμιο επίπεδο ανήλθαν στα 10.4 εκατομμύρια, μεταξύ αυτών 1 εκατομμύριο παιδιά, ενώ 1,8 εκατομμύρια άνθρωποι πέθαναν από τη νόσο. Οι 400.000 από αυτούς  ήταν ασθενείς με HIV λοίμωξη.

Το 2015, η φυματίωση ήταν ένα από τα 10 συχνότερα αίτια θανάτου και το συχνότερο αίτιο θανάτου από λοιμώδες νόσημα, καθώς ήταν υπεύθυνη για περισσότερους θανάτους από την HIV λοίμωξη και την ελονοσία.

Πάνω από το 95% των θανάτων από φυματίωση σημειώνονται σε χώρες χαμηλού και μέτριου εισοδήματος.

Η φυματίωση ευθύνεται για το 35% των θανάτων των ασθενών με HIV λοίμωξη, αποτελώντας κύριο αίτιο θανάτου σε αυτή την ομάδα πληθυσμού.

Το 60% των νέων περιπτώσεων αφορούσε 6 χώρες: Ινδία, Ινδονησία, Κίνα, Νιγηρία, Πακιστάν και Ν.Αφρική.

49 εκατομμύρια ανθρώπινες ζωές σώθηκαν κατά το διάστημα 2000-2015, χάρις την αντιφυματική θεραπεία.

Δυστυχώς, εκτιμάται ότι 4.3 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο, δηλαδή το 1/3 των ασθενών με φυματίωση, δε διαγιγνώσκονται και δεν θεραπεύονται, λόγω αδυναμίας πρόσβασής τους σε ποιοτικές υπηρεσίες υγείας.

Τα ποσοστά επιτυχούς θεραπείας πρωτοθεραπευόμενων ασθενών με φυματίωση ήταν 83% το 2014.

Το 2015 εκτιμάται ότι οι νέες περιπτώσεις πολυανθεκτικής φυματίωσης (MDR-TB) ήταν 480.000, ενώ υπήρξαν επιπλέον 100.000 περιπτώσεις ασθενών με φυματίωση ανθεκτική στη ριφαμπικίνη (RR-TB), που ήταν και αυτοί υποψήφιοι για θεραπεία πολυανθεκτικής φυματίωσης. Μόνο το 20% από αυτούς τους ασθενείς όμως μπόρεσε να ξεκινήσει αγωγή για MDR-TB.

Το μέσο ποσοστό επιτυχούς θεραπείας ασθενών με MDR-TB υπολογίζεται σε 52%.

Το 9.5% των ασθενών με MDR-TB που καταγράφηκαν το 2015 παρουσίαζαν εκτεταμένη ανθεκτικότητα στα αντιφυματικά φάρμακα (XDR-TB).Το ποσοστό επιτυχούς θεραπείας των ασθενών με XDR-TB ήταν 28% το 2013.

Το 2015, 55% των ασθενών με φυματίωση ελέγχθηκαν για HIV λοίμωξη.

Μόνο το 1/3 από τα 1.2 εκατομμύρια ασθενείς με HIV λοίμωξη που εκτιμάται ότι νόσησαν από φυματίωση έχουν τεθεί σε αντιρετροϊκή αγωγή.

Τα κρούσματα φυματίωσης στα παιδιά ηλικίας <15 ετών, εκτιμήθηκε ότι ανήλθαν σε 550.000 εκατομμύρια, ενώ οι θάνατοι από φυματίωση στα σε θετικά στον ιό HIV παιδιά εκτιμήθηκαν στις 80.000.

Παιδική Φυματίωση

        

Όσον αφορά στην παιδική φυματίωση επισημαίνεται ότι:

Τουλάχιστον 500.000 βρέφη και παιδιά νοσούν με φυματίωση κάθε χρόνο σε όλο τον κόσμο, ενώ εκτιμάται ότι περί τα 70.000 πεθαίνουν από τη νόσο.

Μεγαλύτερο κίνδυνο να νοσήσουν έχουν τα παιδιά ηλικίας κάτω των 3 ετών, εκείνα με σοβαρό υποσιτισμό και αυτά που έχουν διαταραχές του ανοσοποιητικού συστήματος.

Η “εικόνα” της νόσου στην Ευρώπη, από το ECDC

 

Το 29.8% των κρουσμάτων που δηλώθηκαν το 2015 αφορούσε σε άτομα αλλοδαπής εθνικότητας, τα περισσότερα από τα οποία κατοικούν σε χώρες χαμηλής επίπτωσης φυματίωσης.

Τα κρούσματα της φυματίωσης στα παιδιά ηλικίας <15 ετών, ανήλθαν στο 4,1% του συνόλου των δηλωθέντων κρουσμάτων φυματίωσης, με την επίπτωση να φθάνει το 3.0/100.000.

Το ποσοστό των πολυανθεκτικών μορφών της νόσου (MDR-TB), ανήλθε περίπου στο 4,1% του συνόλου των κρουσμάτων για τα οποία ήταν διαθέσιμα αποτελέσματα ελέγχου ευαισθησίας στα αντιφυματικά φάρμακα. Τα μεγαλύτερα ποσοστά πολυανθεκτικής φυματίωσης καταγράφηκαν στις Βαλτικές χώρες

Από το σύνολο των πολυανθεκτικών στελεχών μυκοβακτηριδίου της φυματίωσης που ελέγχθηκαν για αντοχή στα δευτερεύοντα αντιφυματικά φάρμακα βρέθηκε να έχουν εκτεταμένη ανθεκτικότητα (XDR-TB)

Όσον αφορά στην αντοχή, η κατάσταση έχει παραμείνει αμετάβλητη τα τελευταία χρόνια.

Ποσοστό 4.6% των ασθενών με φυματίωση για τους οποίους υπήρχαν αποτελέσματα ελέγχου για HIV ήταν  οροθετικοί .

Η δηλούμενη επίπτωση φυματίωσης σε κρατούμενους το 2015, στις 17 χώρες που δήλωσαν δεδομένα, ανήλθε σε 158.9 ανά 100.000 κρατούμενους, τιμή υψηλότερη κατά 10,5 φορές σε σχέση με την επίπτωση της φυματίωσης στο γενικό πληθυσμό στις ίδιες χώρες.

Τα ποσοστά θεραπευτικής επιτυχίας έχουν παραμείνει σε γενικές γραμμές αμετάβλητα κατά τα τελευταία 10 χρόνια και περί το 75%