Άγχος: Να πως καταστρέφει την υγεία μας

26-12-2016
Δεν είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς πως το άγχος έχει αρνητικές επιπτώσεις τόσο στην ψυχική όσο και στην σωματική μας υγεία. Αυξάνει την πίεση επηρεάζοντας καρδιά, εγκέφαλο και κυκλοφορικό ενώ εάν είναι πολύ έντονο μπορεί να επηρεάζει πολύ μέχρι και τις καθημερινές μας δραστηριότητες.
 
Ερευνητές από την Αμερικανική Ένωση Ψυχολόγων APA (American Psychological Association) αποφάσισαν να μελετήσουν περισσότερο το ζήτημα άγχος.
 
Τα αποτελέσματα της έρευνας τους έδειξαν πως το 42% των συμμετεχόντων δήλωσαν ότι τα επίπεδα του άγχους τους έχουν αυξηθεί μέσα στην τελευταία πενταετία.
Η έρευνα έδειξε ακόμα πως ακόμα και οι έφηβοι ανταγωνίζονται πλέον τους ενήλικες στο άγχος.
 
Οι έρευνες αυτές δείχνουν ότι το χρόνιο άγχος είναι ο πιο ύπουλος εχθρός του οργανισμού μας καθώς, μπορεί να προκαλέσει βλάβες στο DNA ακόμα και πριν τη σύλληψη τραυματίζοντας τα κύτταρά μας.
Πως συνδέεται άγχος και υγεία; Το κλειδί είναι τα τελομερή που με το άγχος μικραίνουν με αποτέλεσμα να έρχεται η πρόωρη γήρανση, ο κίνδυνος εμφάνισης καρδιακών νοσημάτων, ο διαβήτης… ακόμα και ο καρκίνος.
 
Τα επίπεδα τελομεράσης και το μήκος των τελομερών στον οργανισμό, όπως είχε αναφερθεί και σε προηγούμενη μελέτη, η οποία είχε εστιάσει στο στρες και τη θνησιμότητα, διαιρούν τα κύτταρα μας με αποτέλεσμα αυτά να μειώνονται και να επέρχονται οι βλάβες στον οργανισμό. Όταν τα τελομερή μικραίνουν, τα κύτταρά μας πεθαίνουν.
Στις νέες ηλικίες ο οργανισμός δημιουργεί ένα ένζυμο, την τελομεράση, η οποία έχει τη δυνατότητα να διατηρεί τα τελομερή υγιή. Αυτό το ένζυμο στις μεγάλες ηλικίες σταματά να λειτουργεί κανονικά. Και αυτό που διαπίστωσαν οι ερευνητές και στις δύο αυτές μελέτες είναι ότι το στρες και το άγχος, λειτουργούν στον οργανισμό όπως η αύξηση της ηλικίας καταστρέφοντας την τελομεράση και κατ’ έκταση τα τελομερή.
 
Η Υπεύθυνη του Κέντρου Έρευνας για τη Γήρανση, το Μεταβολισμό και το Συναίσθημα στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, Elissa Epel λέει πως οι δυο πιο σημαντικοί παράγοντες για την σμίκρυνση των τελομερών είναι η γήρανση και η γενετική.
Τα τελευταία χρόνια όμως το άγχος έχει συμπεριληφθεί στις πιο ισχυρές ενδείξεις για τη συρρίκνωση του μήκους των τελομερών.
 
Η έρευνα κατέδειξε για άλλη μια φορά πως η σχέση μεταξύ του άγχους και της γήρανσης των κυττάρων είναι στενή. Οι εγκέφαλοι μας αναζητούν διαρκώς απειλές για τη ζωή μας προσπαθώντας να τους εξαλείψουν.
Όταν το σώμα μας εκτίθεται στις χρόνιες επιπτώσεις του άγχους βλέπουμε αντιδράσεις που επιταχύνουν τη φυσιολογική διαδικασία της γήρανσης, κάνοντας τα τελομερή μας να μοιάζουν σαν να ανήκουν σε κάποιον ηλικιωμένο και όχι σε μας.
 
Αυτό που κάνει εντύπωση ακόμα και στους ερευνητές είναι πως το άγχος κατακλύζει τον άνθρωπο κυριολεκτικά από τη μήτρα αφού σχετίζεται και με την προϋπάρχουσα κατάσταση της υγείας της μητέρας.
Μια περιορισμένη έρευνα (Entringer & Wadwa) έδειξε ότι όσο πιο αυξημένα είναι τα επίπεδα άγχους της μητέρας πριν τον τοκετό, τόσο πιο κοντά είναι τα τελομερή του βρέφους. 
 
Μια άλλη επίδραση του χρόνιου άγχους είναι πως απορρυθμίζει τον οργανισμό και προτρέπει σε καταναγκαστικές διατροφικές συνήθειες. Έτσι, μπορεί να προκαλέσει νευροπλαστικές μεταβολές, οι οποίες δύναται να επηρεάσουν τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο και αντιδρούμε στα ερεθίσματα.
Επίσης, το άγχος επιδρά αρνητικά στις εκτελεστικές λειτουργίες του οργανισμού και μειώνει τη δυνατότητά του να αντιστέκεται στις παρορμήσεις του, ενώ αυξάνει την αίσθηση ανταμοιβής και ικανοποίησης. Έτσι, αν κάποιος είναι επιρρεπής σε εθισμούς, το χρόνιο άγχος μπορεί  να τον ωθήσει να επιθυμεί τροφές με έντονη γεύση ή ναρκωτικές ουσίες.
 
Η καθηγήτρια Elissa Epel σε συνεργασία με την επίκουρη καθηγήτρια Kristin Aschbacher διαπίστωσαν ότι οι ενήλικες με υψηλότερα επίπεδα άγχους έτρωγαν περισσότερες βλαβερές τροφές και είχαν αυξημένο κοιλιακό λίπος.
Οι επιστήμονες έχουν σχεδιάσει μια σειρά από οδηγίες περιορισμού του άγχους και υγιεινών διατροφικών επιλογών αλλά, όπως λένε, δεν είναι εύκολο να μπουν σε εφαρμογή.
Νέος τους στόχος είναι να μειώσουν τα επίπεδα άγχους μέσω της ρύθμισης των συναισθημάτων με τεχνικές που θα διδάξουν σε γονείς. Εξετάζουν επίσης στην εργασία του  επίκουρου καθηγητή  Eli Puterman, που αφορά την επίδραση της αεροβικής άσκησης στην τελομεράση, λέγοντας ότι είναι πιθανώς το σημαντικότερο αντίδοτο στις βιολογικές διαταραχές λόγω άγχους.
 
Τι μπορούμε λοιπόν να κάνουμε όλοι εμείς για να μειώσουμε το επίπεδο του άγχους μας και να αποτρέψουμε όλες αυτές τις βλαβερές συνέπειες που έχει το άγχος στην υγεία μας;
Οι ειδικοί συνιστούν άσκηση, υγιεινή διατροφή και σωστό ωράριο ύπνου.
 
 
 
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ: