Το καλοκαίρι για τους περισσότερους σημαίνει ήλιος και θάλασσα. Για άλλους όμως σημαίνει επίσης φτέρνισμα και φαγούρα. Αιτία; Οι καλοκαιρινές αλλεργίες. Αυτές μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά την καθημερινή ζωή, ιδιαίτερα σε περιοχές όπου ο αριθμός των γύρης αυξάνεται ή οι υπαίθριες δραστηριότητες αυξάνουν την έκθεση σε αλλεργιογόνα.
Πόσο συχνές είναι οι αλλεργίες σε όλο τον κόσμο το 2025;
Οι αλλεργικές ασθένειες αναγνωρίζονται πλέον ως παγκόσμια επιδημία, ειδικά σε αστικά περιβάλλοντα με αυξημένη έκθεση σε ρύπους και αλλεργιογόνα εσωτερικών χώρων.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) και μελέτες σε επίπεδο πληθυσμού:
| Τύπος αλλεργίας | Παγκόσμιος Επιπολασμός (εκτίμηση 2025) | Τυπική ηλικιακή ομάδα που επηρεάζεται | Σημειώσεις |
| Αλλεργική ρινίτιδα | ~20% του παγκόσμιου πληθυσμού | Παιδιά, ενήλικες | Πιο συχνές στους αστικούς πληθυσμούς |
| Άσθμα (αλλεργικού τύπου) | ~262 εκατομμύρια κρούσματα παγκοσμίως | Παιδιά, έφηβοι | Υψηλό φορτίο σε χώρες χαμηλού εισοδήματος |
| Τροφικές αλλεργίες | 7–10% σε παιδιά, 2–4% σε ενήλικες | Όλες οι ηλικιακές ομάδες | Αύξηση στις χώρες δυτικού πολιτισμού |
| Ατοπική δερματίτιδα | ~15–20% σε παιδιά | Βρέφη, μικρά παιδιά | Συχνά συνυπάρχει με άλλες αλλεργίες |
| Φαρμακευτικές αλλεργίες | 5–10% των νοσηλευόμενων ασθενών | Κυρίως ενήλικες | Υψηλότερη συχνότητα σε περιβάλλοντα με υψηλούς πόρους |
Ποιες αλλεργίες είναι πιο συχνές κατά τους καλοκαιρινούς μήνες;
Οι πιο συχνές καλοκαιρινές αλλεργίες προκαλούνται από την αερομεταφερόμενη γύρη, τα σπόρια μούχλας, τα τσιμπήματα εντόμων και την επαφή με ορισμένα φυτά.
Οι καλοκαιρινές αιτίες είναι συνήθως περιβαλλοντικές και εποχιακές και συχνά εμφανίζονται κατά τη διάρκεια υπαίθριων δραστηριοτήτων ή ζεστών, υγρών συνθηκών.
- Αλλεργία στη γύρη των χόρτων: Κορυφώνεται στα τέλη της άνοιξης και του καλοκαιριού. Προκαλεί φτέρνισμα, φαγούρα στα μάτια και συμφόρηση
- Αλλεργία στη γύρη των ζιζανίων: Περιλαμβάνει την αμβροσία (στα τέλη του καλοκαιριού), η οποία μπορεί να προκαλέσει σοβαρά συμπτώματα αλλεργικής ρινίτιδας
- Αλλεργία στην μούχλα: Η μούχλα ευδοκιμεί σε υγρά, ζεστά περιβάλλοντα (π.χ., κομπόστ, κομμένο γρασίδι)
- Αλλεργία στο δηλητήριο εντόμων: Τα τσιμπήματα μέλισσας και σφήκας μπορούν να προκαλέσουν τοπικές ή συστημικές αλλεργικές αντιδράσεις
- Αλλεργία στον ήλιο (πολύμορφο εξάνθημα φωτός): Ανοσολογική απόκριση που προκαλείται από την έκθεση σε υπεριώδη ακτινοβολία. Προκαλεί κόκκινα, κνησμώδη εξανθήματα
- Ευαισθησία στο χλώριο: Δεν είναι πραγματική αλλεργία, αλλά το νερό της πισίνας μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό των ματιών, του δέρματος ή του αναπνευστικού συστήματος σε ορισμένα άτομα
Ποια είναι τα συμπτώματα των καλοκαιρινών αλλεργιών;
Τα συμπτώματα μιας καλοκαιρινής αλλεργίας μπορούν να επηρεάσουν την αναπνευστική οδό, το δέρμα και τα μάτια. Η σοβαρότητα ποικίλλει ανάλογα με το αλλεργιογόνο, την έκθεση και την ατομική ανοσολογική απόκριση.
Τυπικά συμπτώματα αλλεργίας:
- Φτέρνισμα και ρινική συμφόρηση
- Κνησμός και υγρά μάτια
- Ρινική καταρροή (ρινόρροια)
- Οπισθορρινική καταρροή και ξηρός βήχας
- Κνησμός δέρματος ή κνίδωση
- Δύσπνοια (σε περιπτώσεις τσιμπημάτων εντόμων ή αλλεργίας σε μούχλα)
- Κόπωση λόγω χρόνιας ανοσολογικής ενεργοποίησης
Ορισμένα άτομα μπορεί να εμφανίσουν πιο σοβαρές αντιδράσεις, συμπεριλαμβανομένης της αναφυλαξίας σε περίπτωση τσιμπήματος μέλισσας ή σφήκας.
Πώς διαγιγνώσκονται και αντιμετωπίζονται οι καλοκαιρινές αλλεργίες;
Η διάγνωση των καλοκαιρινών αλλεργιών συνήθως περιλαμβάνει τον εντοπισμό των αιτιών μέσω του ιστορικού του ασθενούς, των φυσικών εξετάσεων και των αλλεργιογόνων εξετάσεων.
Η θεραπεία στοχεύει στον έλεγχο των συμπτωμάτων, στην μείωση της έκθεσης και -σε ορισμένες περιπτώσεις- στην ανοσοτροποποίηση.
- Αντιισταμινικά: Αναστέλλουν την απελευθέρωση ισταμίνης για την μείωση του φτερνίσματος και του κνησμού
- Ρινικά κορτικοστεροειδή: Μειώνουν τη φλεγμονή και τη συμφόρηση
- Οφθαλμικές σταγόνες για αλλεργίες: Ανακουφίζουν από τα κνησμώδη, υγρά μάτια
- Ανταγωνιστές υποδοχέων λευκοτριενίων: Βοηθούν στα αναπνευστικά συμπτώματα
- Ανοσοθεραπεία για αλλεργίες: Μακροπρόθεσμη επιλογή απευαισθητοποίησης
- Επείγουσα χορήγηση επινεφρίνης (για αλλεργίες σε τσιμπήματα εντόμων): Κρίσιμη για την πρόληψη της αναφυλαξίας
Για ακριβή διάγνωση, μπορούν να διεξαχθούν δερματικές δοκιμασίες νυγμού ή εξετάσεις IgE αίματος υπό την επίβλεψη ειδικού.
Τι πρέπει να κάνετε εάν εμφανίσετε συμπτώματα καλοκαιρινής αλλεργίας;
Η έγκαιρη παρέμβαση και η αποφυγή είναι το κλειδί για την αποτελεσματική διαχείριση των καλοκαιρινών εξάρσεων αλλεργίας.
Τα βήματα που πρέπει να ακολουθήσετε:
- Παρακολουθήστε τις καθημερινές προβλέψεις για τη γύρη (κυρίως από οργανισμούς ενημέρωσης για τον καιρό) και περιορίστε τον χρόνο σε εξωτερικούς χώρους τις ημέρες με υψηλή γύρη
- Κάντε ντους και αλλάξτε ρούχα μετά την έκθεση σε εξωτερικούς χώρους
- Χρησιμοποιήστε φίλτρα HEPA σε εσωτερικούς χώρους για να μειώσετε τα αερομεταφερόμενα αλλεργιογόνα
- Κρατήστε τα παράθυρα κλειστά κατά τις ώρες αιχμής της γύρης (νωρίς το πρωί, αργά το βράδυ)
- Φορέστε γυαλιά ηλίου για να προστατεύσετε τα μάτια σας από την αερομεταφερόμενη γύρη
- Έχετε πάντα μαζί σας φάρμακα έκτακτης ανάγκης, εάν έχετε ιστορικό σοβαρών αλλεργιών σε έντομα
Εάν τα συμπτώματα επιμένουν ή επιδεινωθούν παρά τα μη συνταγογραφούμενα μέτρα, συμβουλευτείτε αλλεργιολόγο για εξατομικευμένες επιλογές θεραπείας.
Συμπέρασμα
Οι καλοκαιρινές αλλεργίες αποτελούν μια ευρέως διαδεδομένη ανησυχία, ειδικά για όσους περνούν περισσότερο χρόνο σε εξωτερικούς χώρους. Κατανοώντας τους κοινούς παράγοντες που προκαλούν αλλεργίες -όπως η γύρη του χόρτου, η μούχλα και τα τσιμπήματα εντόμων- μπορείτε να λάβετε προληπτικά μέτρα για να μειώσετε την έκθεση και να διαχειριστείτε τα συμπτώματα. Από τα καθημερινά αντιισταμινικά έως την ανοσοθεραπεία υπό επίβλεψη αλλεργιολόγου, είναι διαθέσιμη μια σειρά από αποτελεσματικές θεραπείες.
Πηγές:
cdc.gov
aafa.org
mayoclinic.org
aaaai.org
clevelandclinic.org
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ:
Διακοπές: Πώς να ταξιδέψετε με ασφάλεια αν έχετε αλλεργίες
