Αλλεργίες του καλοκαιριού

26-12-2016

 

Κάποιοι δεν είναι αλλεργικοί μόνο στην άνοιξη, αλλά και στο καλοκαίρι! Οι καλοκαιρινές αλλεργίες, είναι συχνές όσο και οι ανοιξιάτικες, αλλά σχετικά άγνωστες. Ποιος μπορεί να φανταστεί ότι η απόλαυση ενός παγωτού μπορεί να προκαλέσει απίστευτη φαγούρα και πρήξιμο στα χείλη ή ότι το εξάνθημα που εμφανίστηκε ξαφνικά οφείλεται σε αλλεργία στον ήλιο.

Συνήθως, το καλοκαίρι ορισμένες αλλεργίες βρίσκονται σε ύφεση, όπως το αλλεργικό άσθμα και η αλλεργική ρινίτιδα που οφείλονται στις γύρεις ή η ατοπική δερματίτιδα (ή αλλεργικό έκζεμα).  Ωστόσο, άλλες αλλεργικές παθήσεις κάνουν την εμφάνιση τους την καλοκαιρινή περίοδο. Μερικές μάλιστα, εγκυμονούν σοβαρούς κινδύνους ακόμη και για τη ζωή ορισμένων πολύ ευαίσθητων αλλεργικών ατόμων:

Αλλεργία από το κρύο: Κνίδωση εκ ψύχους

Η χαμηλή θερμοκρασία μπορεί να προκαλέσει σε ορισμένα άτομα κνίδωση φαγούρα, ερυθρότητα (κοκκίνισμα) και οίδημα (πρήξιμο) και λέγεται κνίδωση εκ ψύχους. Το αλλεργικό εξάνθημα που εμφανίζεται μπορεί να αφορά μόνο το σημείο του σώματος που ήλθε σε επαφή με το κρύο π.χ. εμφάνιση κνίδωσης στα χέρια όταν βγάζει το άτομο κάτι παγωμένο από την κατάψυξη του ψυγείου του ή να εμφανισθεί φαγούρα στο στόμα και πρήξιμο του χείλους όταν φάει παγωτό ή πιεί παγωμένο αναψυκτικό.

Μερικές φορές μπορεί το αλλεργικό εξάνθημα να είναι γενικευμένο σε όλο το σώμα. Συνήθως αυτό συμβαίνει όταν το άτομο εκτεθεί μαζικά σε κρύο περιβάλλον, όπως για παράδειγμα αν βουτήξει απότομα σε κρύα θάλασσα, ιδιαίτερα σε «ανοιχτές» παραλίες ή με τα πρώτα μπάνια του καλοκαιριού. Στις περιπτώσεις αυτές και ανάλογα με την ευαισθησία κάθε ατόμου μπορεί να εμφανισθούν μόνο οι «κοκκινίλες» της κνίδωσης με πολύ έντονη φαγούρα, αλλά μπορεί στα πολύ ευαίσθητα αλλεργικά άτομα να συνυπάρχουν και άλλα συμπτώματα, όπως ζάλη, πτώση της πίεσης, δυσφορία από το αναπνευστικό κ.λπ., με άμεσο κίνδυνο εμφάνισης αλλεργικού shock ή/και πνιγμού.

Αλλεργία στον ήλιο: Ηλιακή κνίδωση

Είναι η εμφάνιση αλλεργικού εξανθήματος με έντονο κνησμό στα σημεία του σώματος που εκτίθενται στον ήλιο. Το αλλεργικό εξάνθημα εμφανίζεται σε σύντομο χρόνο ( λιγότερο της μίας ώρας ) και διαρκεί για λίγες ώρες. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να εκληφθεί λανθασμένα σαν έγκαυμα από τον ήλιο . Συνήθως υποχωρεί πλήρως σε λίγες ώρες. Αν είναι πολύ εκτεταμένο ή προκαλεί μεγάλη ενόχληση πρέπει να ληφθούν αντιισταμινικά φάρμακα ως θεραπεία ή ακόμη και κορτιζόνη ανάλογα με την ένταση του προβλήματος..

Αλλεργίες από καλλυντικά ή φάρμακα: Φωτοδερματίτιδες

Οφείλονται σε πολλά αίτια, αλλά συχνότερα ευθύνονται κάποια φάρμακα ή καλλυντικά, ενώ συστηματικές παθήσεις (π.χ. Ερυθηματώδης Λύκος) μπορεί να συνοδεύονται από φωτοευαισθησία. Η αποφυγή ή η χρήση αντηλιακής κρέμας και η χρήση τοπικών κορτικοειδών είναι η ενδεδειγμένη λύση. Σε κάθε περίπτωση όμως, είναι απαραίτητη η συμβουλή του γιατρού.

Αλλεργικές Δερματίτιδες εξ επαφής

Συνήθως καλλυντικά του καλοκαιριού (αντιηλιακά, τοπικά επιθέματα αδυνατίσματος κλπ), ακόμη και τα συνηθισμένα το καλοκαίρι tatoo μπορεί να προκαλέσουν αλλεργικές δερματίτιδες σε ευαίσθητα άτομα. Η αποφυγή αυτών των προϊόντων και η χρήση τοπικών κορτικοειδών είναι η σωστή αντιμετώπιση σε αυτή τη περίπτωση.

Αλλεργία στη μέλισσα ή τη σφήκα

Το τσίμπημα από μέλισσα ή σφήκα προκαλεί φυσιολογικά στο σημείο του τσιμπήματος μία μικρή αντίδραση (ερυθρότητα, πόνο και ήπιο οίδημα). Στα ευαισθητοποιημένα άτομα μπορεί να προκληθεί εκτεταμένη αντίδραση (π.χ. πρήζεται όλο το χέρι και ας έχει τσιμπηθεί στο δάκτυλο), ή μπορεί να εμφανισθεί κνίδωση σε όλο το σώμα ή να εμφανίσει το άτομο αλλεργικό shock (καθολική κνίδωση, δύσπνοια, βράγχος φωνής, πτώση της πίεσης, απώλεια των αισθήσεων, κλπ). Τα άτομα με γνωστή ευαισθησία στο δηλητήριο των Υμενοπτέρων πρέπει να διδαχθούν πως θα αντιμετωπίσουν ένα πιθανό αλλεργικό shock και να λαμβάνουν μέτρα προφύλαξης.

Τροφική Αλλεργία

Οι «ένοχες» τροφές είναι συνήθως τα θαλασσινά ( ψάρια και οστρακοειδή ) και από τα φρούτα κυρίως το ροδάκινο, το σταφύλι και τα σύκα, χωρίς όμως να αποκλείονται τα υπόλοιπα. Οι τροφές μπορεί να προκαλέσουν από απλή φαγούρα στο στόμα και χείλη μέχρι αλλεργικό shock . Για την τροφική αλλεργία η μόνη αγωγή είναι η πρόληψη, αφού βεβαίως διαπιστωθεί η ένοχη τροφή. Πρέπει επίσης να τονισθεί ότι άτομο που εμφάνισε αλλεργικό shock σε κάποια τροφή και για χρόνια δεν ξαναέφαγε, απαγορεύεται να πειραματισθεί μόνο του.

Καλλιόπη Κόντου-Φίλη

  • Αλλεργιολόγος
  • προέδρος της Ελληνικής Εταιρείας Αλλεργιολογίας και Κλινικής Ανοσολογίας