Από cyberbullying δυστυχώς “πάμε καλά”

26-12-2016

Μία από τις πρώτες θέσεις στα ποσοστά διαδικτυακού εκφοβισμού (cyberbullying), καθώς και τα υψηλότερα ποσοστά τζόγου στο Διαδίκτυο και στον πραγματικό κόσμο, στις ηλικίες 14-17 ετών, καταλαμβάνει η χώρα μας. 

Ενδεικτικό είναι ότι το 21,9% των εφήβων έχει κάποια εμπειρία διαδικτυακού εκφοβισμού. Από αυτούς το 53,5% δήλωσαν ότι η εμπειρία αυτή τους έβλαψε με κάποιον τρόπο, ποσοστό που αντιστοιχεί στο 11,2% του συνολικού δείγματος, με την τάση αυτή να αφορά κυρίως κορίτσια. Στον τομέα του cyberbullying η Ρουμανία και η Ελλάδα σημειώνουν τα υψηλότερα ποσοστά, ενώ στον αντίποδα βρίσκονται η Ισλανδία και η Ισπανία. 

Η χώρα μας μαζί με τη Ρουμανία «κατακτούν» όμως μία ακόμη πρωτιά καθώς παρουσιάζουν τα υψηλότερα ποσοστά τζόγου από εφήβους όχι μόνο στον εικονικό αλλά και στον πραγματικό κόσμο. Ενα ζήτημα που πρέπει να απασχολήσει ενεργά γονείς, εκπαιδευτικούς, κοινωνία και Αρχές καθώς οι έφηβοι που ασχολούνται με τον διαδικτυακό τζόγο έχουν τριπλάσια πιθανότητα εμφάνισης συμπεριφορών εξάρτησης. Συνολικά το 5,9% των παιδιών που συμμετείχαν στην έρευνα παίζουν τυχερά παιχνίδια στο Διαδίκτυο και 10,9% τζογάρουν στον φυσικό κόσμο. 

Τα στοιχεία για την ασφάλεια παιδιών και εφήβων στο Διαδίκτυο παρουσιάστηκαν την Τετάρτη 2 Ιουλίου στην ημερίδα με θέμα «Παιδί και Διαδίκτυο. Ευκαιρίες, προκλήσεις, κίνδυνοι» την οποία διοργάνωσαν το Μέγαρο Μουσικής και ο τηλεοπτικός σταθμός Nickelodeon. 

Στη διάρκεια της ημερίδας παρουσιάστηκαν τα αποτελέσματα του ερευνητικού προγράμματος EU NET ADB (έχει ως στόχο τη μελέτη των συμπεριφορών εξάρτησης από το Διαδίκτυο σε ευρωπαίους εφήβους), από την επιστημονική υπεύθυνη και επίκουρη καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Αθηνών κυρία Αρτέμιδα Τσίτσικα. 

Στην έρευνα που πραγματοποιήθηκε από ακαδημαϊκά ιδρύματα και φορείς σε Ελλάδα, Γερμανία, Ολλανδία, Ισλανδία, Πολωνία, Ρουμανία και Ισπανία, συμμετείχαν συνολικά 13.300 έφηβοι ηλικίας 14-17 ετών (περίπου 2.000 ερωτηματολόγια ανά χώρα), ενώ διεξήχθησαν επίσης 124 δομημένες συνεντεύξεις σε εφήβους. 

Ο τομέας όπου οι νέοι της χώρας μας φαίνεται να μην πέφτουν τόσο εύκολα θύματα σε σχέση πάντα με τις υπόλοιπες συμμετέχουσες χώρες είναι η διαδικτυακή αποπλάνηση (grooming). Οπως δείχνει η έρευνα, το 63% των εφήβων επικοινωνεί με αγνώστους στο Διαδίκτυο, ενώ ποσοστό 45,7% από αυτούς έχουν συναντήσει κάποιον «διαδικτυακό» φίλο από κοντά (28,4% στο σύνολο του δείγματος). Από αυτούς το 9,3% δήλωσε ότι αυτό κατέληξε σε μια τραυματική εμπειρία (5,3% στο σύνολο). Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, ο κίνδυνος της αποπλάνησης είναι υψηλότερος σε Ρουμανία, Γερμανία και Πολωνία, ενώ η Ελλάδα βρίσκεται στην τελευταία θέση. 

Οσο για τη χρήση των κοινωνικών δικτύων, η διάχυσή τους στους ευρωπαίους εφήβους είναι εντυπωσιακή. Η συντριπτική πλειονότητα των συμμετεχόντων, ποσοστό 92%, δήλωσαν ότι είναι μέλη τουλάχιστον σε ένα μέσο κοινωνικής δικτύωσης, με το 39,4% να ασχολείται τουλάχιστον δύο ώρες ημερησίως. 

Οι ειδικοί βέβαια προειδοποιούν ότι η ενασχόληση άνω των δύο ωρών σχετίζεται με συμπεριφορά εξάρτησης από το Διαδίκτυο, μια τάση που αφορά κυρίως κορίτσια, ενώ συγχρόνως στερεί από τα παιδιά κοινωνικές δεξιότητες. Επίσης, με την εξάρτηση συνδέεται και ο αριθμός των διαδικτυακών «φίλων» των παιδιών, κυρίως όταν αυτός ξεπερνά τους 500. 

Αντίστοιχα τα αγόρια παρουσιάζουν τάσεις εξάρτησης από τα διαδικτυακά παιχνίδια, με τα οποία ασχολείται ποσοστό 61,8% του συνολικού δείγματος. Με έμφαση και πάλι στα αγόρια, το 58,8% του συνολικού δείγματος έχει εκτεθεί σε σεξουαλικό περιεχόμενο στο Internet, με το 32,8% αυτών να δηλώνουν ότι η εμπειρία αυτή ήταν τραυματική, ποσοστό που αντιστοιχεί στο 18,4% του συνολικού δείγματος.

 Επίσης, το 20% των παιδιών ανέφερε χρήση πορνογραφικού υλικού, η οποία, σύμφωνα με τους ειδικούς, όταν γίνεται συχνά (πάνω από τρεις φορές την εβδομάδα), επηρεάζει την ψυχοκοινωνική υγεία των εφήβων.