Από το άσθμα στα επιπλέον κιλά: Μία παράδοξη «διαδρομή»!

05-10-2018

Πριν βιαστείτε να πείτε πως πρόκειται για μία παλιά ανακάλυψη των ειδικών, πρόσφατες μελέτες δίνουν νέα τροπή στη σχέση μεταξύ άσθματος και βάρους. Το ερώτημα πλέον μοιάζει με εκείνο του αυγού και της κότας!

Όσα ξέραμε μέχρι σήμερα

Η παχυσαρκία σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης άσθματος, εντονότερα συμπτώματα και δυσκολότερη αντιμετώπιση αυτών. Υπολογίζεται πως περίπου 4 στους 10 ασθενείς με άσθμα εμφανίζουν επιπλέον κιλά. Οι λόγοι ενδέχεται να είναι πολλοί, και διαφέρουν ανάμεσα στα παιδιά και στους ενήλικές, στους άνδρες και στις γυναίκες. Συνοπτικά θα περιγράφαμε πως το πλεονάζον βάρος και η διατήρηση ενέργειας στις αποθήκες λίπους του σώματος, ενισχύουν την παραγωγή παραγόντων που «ερεθίζουν» τους αεραγωγούς. Η κύρια δράση των ουσιών αυτών είναι η δημιουργία φλεγμονών στον οργανισμό. Ταυτόχρονα «μηχανικοί» λόγοι, όπως η δυσκολία διεύρυνσης των αεραγωγών, αποτελούν άλλες αιτίες αυξημένου κινδύνου εμφάνισης άσθματος σε όσους έχουν σωματικό βάρος πλέον του ιδανικού.

Νέα τροπή στην υπόθεση

Επειδή οι επιστήμονες διακρίνονται πάντοτε από έντονη περιέργεια, πριν περίπου ένα χρόνο θέλησαν να κάνουν το επόμενο μεγάλο βήμα με στόχο την καλύτερη κατανόηση της σχέσεως μεταξύ άσθματος και βάρους. Για το λόγο αυτό, προσπάθησαν να καταλάβουν εάν ένα παιδί ή ένας ενήλικας με φυσιολογικό βάρος την περίοδο που διαγιγνώσκεται με άσθμα, ενδέχεται να καταλήξει με επιπλέον κιλά. Η διαίσθηση των ειδικών βγήκε σωστή καθώς:

  • Παιδιά: Ο κίνδυνος παχυσαρκίας σε ένα παιδί με τη συγκεκριμένη πάθηση αυξάνεται ακόμη και κατά 50%.
  • Ενήλικες: Υπολογίζεται πως περίπου 1 στους 10 ασθενείς με άσθμα, μέσα στην πορεία δέκα ετών θα αυξήσουν σημαντικά το σωματικό τους βάρος για ανέβουν στην κατηγορία των παχύσαρκων.

Αιτίες και λύσεις

Τα αιτία της παράδοξης αυτής σχέσης δεν έχουν πλήρως διαλευκανθεί. Η χρήση κορτικοστεροειδών φαρμάκων, καθώς και η μειωμένη φυσική δραστηριότητα θεωρούνται μέχρι σήμερα οι πιθανότεροι ένοχοι. Όσο για τη διατροφή που μπορεί να ακολουθήσει ένα παιδί ή ένας ενήλικας που έχει διαγνωσθεί με άσθμα, δεν διαφέρει από το ισορροπημένο διατροφικό πρότυπο που προτείνεται σε όλους:

  • Δώστε έμφαση στα λαχανικά και στα φρούτα.
  • Καταναλώστε προϊόντα ολικής άλεσης.
  • Αντικαταστήστε το κρέας με ψάρι, και κάποιες φορές την εβδομάδα προτιμήστε τα λιπαρά ψάρια.
  • Αποφύγετε τα έτοιμα και επεξεργασμένα γεύματα.
  • Ελέγξτε τα επίπεδα βιταμίνης D στις αιματολογικές σας εξετάσεις.

Και μην ξεχνάτε πως η κίνηση, δηλαδή η φυσική δραστηριότητα, δίνει ζωή και σας βοηθά να νικήσετε τις πιθανότητες που δίνουν οι επιστήμονες σε άτομα με άσθμα να εμφανίσουν επιπλέον κιλά!

Ήβη Παπαϊωάννου, RDN, MS, MBA

Διαιτολόγος, Διατροφολόγος

Μέλος της Ακαδημίας Διατροφής και Διαιτολογίας, ΗΠΑ

[email protected]
Βιβλιογραφία

Mohanan, S., Tapp, H., McWilliams, A., & Dulin, M. (2014). Obesity and asthma: Pathophysiology and implications for diagnosis and management in primary care. Experimental Biology and Medicine (Maywood, N.j.), 239(11), 1531–1540.

Chen Z, Salam MT, Alderete TL, Habre R, Bastain TM, Berhane K, Gilliland FD. Effects of Childhood Asthma on the Development of Obesity among School-aged Children. Am J Respir Crit Care Med. 2017 May 1;195(9):1181-1188.

MD Magazine. Jared Kaltwasser. Asthma Appears to Increase Risk of Obesity in Adults. Published 2/10/2018. Accessed 5/10/2018.

https://www.mdmag.com/medical-news/asthma-appears-to-increase-risk-of-obesity-in-adults