Αρνητές: Από τη χολέρα του 1855 στoν κορωνοϊό του 2020

18-09-2020

«Εν τω μέσω του μειδιώντος Ουρανού, κατά τας αρχάς του Οκτωβρίου και της Γενικής αγαλλιάσεως δια το πλουσιοπάροχον του καρπού των Ελαιών, ανεφάνη η Χολέρα, το πρώτο εις Μανδούκιον». Το Μαντούκι – προάστιο πλέον της πόλης της Κέρκυρας – ήταν ένα χωριό κοντινό στην πόλη, πριν 125 χρόνια. Όπως καταγράφει γλαφυρά ο Χαράλαμπος Πρετεντέρης Τυπάλδος, Καθηγητής ιατρικής, (τότε της Ιονίου Ακαδημίας) στο βιβλίο του «περί της εν Κερκύρα, χολέρας», τον Σεπτέμβριο του 1855 το μικρόβιο φτάνει στο νησί με τα πρώτα κρούσματα να εμφανίζονται στο Μαντούκι. Επικρατεί πολύ γρήγορα πανικός, οι κάτοικοι, αμφισβητούν την αλήθεια της επιδημίας και δεν δηλώνουν καν τους ασθενείς τους, φοβούμενοι την απομόνωση και ενοχοποιώντας οτιδήποτε άλλο, πλην της χολέρας.

«Τινές αποδίδοντες την νόσον εις τας κακάς επιτοπίους αναθυμιάσεις, της έδιδον τούτο ή εκείνο το όνομα, άλλοι, είτε, ως μη παρατηρήσαντες Χολερικά κρούσματα ή τινά εις την μη Χολερικήν περίοδον, ηρνούντο την ύπαρξιν αυτής. – Των αντιχολεριστών τούτων Ιατρών, εκτός ενός, οι άλλοι ήσαν ξένοι… Η τοιαύτη Ιατρική διαφωνία επηύξανε την απιστίαν του όχλου». Σας θυμίζει κάτι; Αν είπατε ναι, δείτε τι συνέβη όταν παρουσιάστηκε αρχικά μια μικρή ύφεση της επιδημίας. «Οι κάτοικοι του Μανδουκίου περιφερόμενοι την νύχτα της 18ης Οκτωβρίου εις την πόλιν, ανέβαλον εις γέλωτα τους παραδεχομένους την νόσον Ιατρούς υψόνοντες μέχρις Ουρανού τους Αντιχολεριστάς».

Φυσικά οι Μαντουκιώτες δεν δέχονται να μπει το χωριό στην καραντίνα και απειλούσαν να πάρουν τα όπλα, ενώ πια η χολέρα μεταδίδεται και στην πόλη της Κέρκυρας και επί τρεις μήνες επικρατεί υγειονομικό χάος. Οι τότε Μαντουκιώτες όμως, «πρόγονοι» των νυν αρνητών και συνωμοσιολόγων κρατάνε …αντίσταση και αναζητούν ενόχους και κατηγορώντας τους γιατρούς πως για να αποδείξουν πως είχαν δίκιο για την επιδημία, δηλητηρίαζαν τους ασθενείς. «Βαδμηδόν τα Χολερικά κρούσματα εις μικρόν αριθμόν πpοώδευον, ενώ τέλος, η θετικότης υπήρχε περί της υπάρξεως της νόσου, ο λαός του Μανδουκίου απιστών, απέδιδε τα κρούσματα ταύτα εις την πενίαν και ουχί εις την Χολέραν. Ηγείρετο ούτω καταβοή κατά των Ιατρών, τους οποίους υπέτετον δηλητηριαστάς του λαού με τα οποία διέταττον φάρμακα. Η δυσπιστία του όχλου προς τους Ιατρούς και Φαρμακοποιούς έφθασεν εις τον κωλοφώνα. Τινές, καίτοι ασθενούντες, επεποιούντο τα φάρμακα, και απεστρέφοντο τα Νοσοκομεία, νομίζοντες τα πρώτα, δηλητήρια και τα δεύτερα, τόπον θανάτου».

Το αποτέλεσμα ήταν φυσικά τραγικό. Καταγράφηκαν 884 περιπτώσεις από τις οποίες 480 κατέληξαν. Από αυτούς οι 741, από τους οποίους 424 πέθαναν, ήταν από το επαναστατημένο Μαντούκι που κυριολεκτικά ξεκληρίστηκε. Ψάχνοντας στο διαδίκτυο, βρήκα ότι από το Μαντούκι είναι και ο Σάκης Ρουβάς. Γιατί το καταγράφω; Ε μα για να ακουστεί περισσότερο και ίσως να ευαισθητοποιήσει κάποιο κόσμο.

Βάννα Κεκάτου